ایران منتظر پاسخ شرکت هواپیماسازی ایرباس در روزهای پیش رو است تا سرنوشت یکصد فروند هواپیمایی را که به این شرکت سفارش داده بود مشخص کند، امری که به نظر میرسد با اعلام تصمیم دولت آمریکا برای خروج از برجام و بازگشت تحریمها علیه ایران به مخاطره افتاده باشد.
این قرارداد بهطور بالقوه چیزی حدود ۱۸ تا ۲۰ میلارد دلار ارزش دارد که زمستان سال ۱۳۹۵ منعقد شد، اما از آن زمان تاکنون تنها سه فروند هواپیما تحویل ایران شده است که برخی از کارشناسان دلیل این تأخیر را محافظهکاری و احتیاط بانکها برای تجارت با ایران میدانند.
در این شرایط تصمیم دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا برای خروج از توافق هستهای با ایران میتواند به این قرارداد ضربهای کاری وارد آورد چرا که واشینگتن همزمان اعلام کرده که دیگر مجوزی برای صادرات قطعات هواپیما به شرکتهای هواپیمایی نمیدهد تا هواپیما به ایران بفروشند. ایرباس اگرچه شرکتی اروپاییست اما این شرکت در تولید هواپیماهای خود از تکنولوژی و قطعات آمریکایی بهره میبرد.
خبرگزاری فارس جمعه ۲۱ اردیبهشت اظهارات اصغر فخریه کاشان، مشاور وزیر راه و شهرسازی ایران در امور بینالملل را بازتاب داده که گفته است ایرباس تا چند روز آینده تصمیم خود را اعلام میکند.
او گفت: «فعلاً زود است که درباره تصمیم اروپاییها قضاوت کنیم. باید منتظر بود تا دید شرکتهای هواپیمایی چه موضعی خواهند گرفت و متناسب با این موضع اروپاییها، ما هم تصمیمات خود را اتخاذ خواهیم کرد.»
آقای فخریه کاشان همچنین عنوان کرده که ایران تا حالا هیچ پولی پیشاپیش به شرکتهای هواپیماسازی ایرباس یا بوئینگ نداده است و در صورت توقف قراردادها ضرر و زیانی نمیبیند.
خبرگزاری رویترز مینویسد، تصمیم واشینگتن برای از سر گرفتن تحریمها علیه ایران که به طور بالقوه قراردادهای ایران با شرکتهای هواپیماسازی غربی را تهدید میکند بیش از همه این شرکتها میتواند به ایرباس زیان وارد کند.
شرکت ایرانایر در مجموع ۲۰۰ هواپیمای مسافربری سفارش داده که ۱۰۰ فروند آن قرار بوده از ایرباس تأمین شود، ۸۰ فروند از بویینگ و ۲۰ فروند هم ایتیآر. اجرای همه این قراردادها نیز وابسته به مجوزهای آمریکاست چرا که بسیاری از قطعات مورد استفاده این شرکتها محصول آمریکاست.