تجار و شرکتهای ایرانی در نمایشگاه بینالمللی بغداد که در روزهای جاری برگزار میشود حضور گسترده و فعالی دارند. این نمایشگاه برای صادرات کالاهای ایرانی به عراق که اقتصاد آن به شدت به واردات وابسته است همواره مهم بوده ولی امسال اهمیت بیشتری دارد.
به گزارش خبرگزاری آسوشيتدپرس، ایرج مسجدی سفیر ایران در عراق وعده داد که صادرات آن کشور به عراق که هم اکنون نیز رقم بالایی است افزایش خواهد یافت و افزود: «تحریمها بر مناسبات دو کشور تاثیر نخواهد داشت.»
دولت آمریکا با خروج از برجام در اردیبهشت امسال تصمیم گرفت تحریمهای هستهای علیه ایران را به اجرا بگذارد. دونالد ترامپ اعلام کرده که «شدیدترین تحریمها» را علیه ایران اعمال خواهد کرد. تحت تاثیر فشارهای آمریکا ارزش واحد پول ایران بيش از ۵۰ درصد کاهش یافته و به گفته کارشناسان حدود یک میلیون بشکه از صادرات نفت آن کشور کاسته شده است.
موج دوم تحریمهای آمریکا که هدف اصلی آن قطع صادرات نفت و محدود کردن فعالیت بانکها و موسسات مالی ايران است از روز دوشنبه گذشته به اجرا گذاشته شد. اما سایر قدرتهای امضا کننده توافق هستهای از جمله اروپا، چین و روسیه با این تحریمها مخالفت کرده و ایران هنوز هم میتواند با کشورهای دیگر معامله کند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در تازهترین گزارش خود که پس از اجرای موج دوم تحریمهای آمریکا منتشر شد تایید کرد که ایران به تعهدات خود در قبال برجام وفادار بوده است.
عراق دومین بازار محصولات صادراتی ایران است. از سال ۲۰۰۳ و اشغال عراق توسط آمریکا آن کشور برای بسیاری از نیازهای خود، از مواد غذایی و ماشین آلات گرفته تا برق و گاز طبیعی به ایران وابسته است.
ایرج مسجدی گفت، حجم تجارت دو کشور امسال به ۸.۵ میلیارد دلار خواهد رسید و برنامه ایران این است که در سالهای آینده این رقم به ۲۲ میلیارد دلار برسد هر چند جزییات دقیق این برنامه را اعلام نکرد.
با وجود تحریمها شرکتهای غیرآمریکایی که با آن کشور معامله ندارند و از بازار مالی آن کشور استفاده نمیکنند کماکان میتوانند با ایران معامله کنند.
سفیر ایران در بغداد افزود: «ما خود را به معاملات دلاری محدود نخواهیم کرد.»
بیش از ۶۰ شرکت ایرانی در نمایشگاه بینالمللی بغداد که تا ۱۹ نوامبر ادامه دارد شرکت کردهاند. میر زاد مدیر شرکت سام تجهیز تولیدکننده موتور برق و سایر ماشین آلات برقی امیدوار است در طول نمایشگاه امسال قراردادهایی به ارزش یک میلیون دلار امضا کند. او در مورد محدودیت مربوط به استفاده از دلار نگران نیست و میگوید قراردادها میتوانند با استفاده از دینار عراق انجام شوند.
اما بخش اعظم معاملات دو کشور در عرصه انرژی است و نمیتواند محدودیتهای ناشی از تحریمهای آمریکا را نادیده بگیرد. دولت عراق که هم با ایران و هم با آمریکا مناسبات خوبی دارد در موقعیت دشواری قرار گرفته است.
با توجه به ضعف شدید صنعت برق عراق این کشور به شدت به گاز و برق ایران محتاج است. تابستان گذشته تحت تاثیر کاهش موقت نیروی برق در استانهای جنوبی عراق ناآرامیهای گستردهای روی داد.
سفارت آمریکا در بغداد هفته گذشته اعلام کرد به مدت ۴۵ روز عراق را از تحریمهای اخیر معاف کرده تا بتواند خرید گاز و برق از ایران را ادامه دهد و این معافیت به عراق امکان خواهد داد تا «در راستای استقلال در عرصه انرژی گام بردارد.»
اما کارشناسان اقتصادی در عراق میگویند دستیابی به استقلال در زمینه انرژی ممکن است یک سال و حتی بیشتر طول بکشد.
عراق ممکن است انتخاب دیگری به غیر از ادامه واردات از ایران نداشته باشد. در عین حال نفوذ گسترده ایران در امور سیاسی و نظامی عراق این شرایط را پیچیدهتر میکند.
با وجودی که یکی از اهداف اصلی تحریمهای آمریکا کاهش نفوذ حکومت ایران در کشورهای منطقه است ایران هنوز هم میتواند سیاست عراق را بیثبات کند.