حسین فلاح جوشقانی، رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ایران گفته است اختلالاتی که از پنجشنبه هفته گذشته در سیستم جیپیاس (GPS سیستم موقعیتیاب جهانی) پیش آمده «عمدی» است.
این مقام دولتی با خبرگزاری ایرنا گفتوگو کرده است. وی در این گفتوگو به تاکید شورای عالی امنیت ملی ایران درباره غیر قانونی بودن این اختلالات و دستور توقف آن اشاره کرده است.
به گفته آقای فلاح جوشقانی، با وجود این تاکید، اختلال عمدی کماکان وجود دارد و با وجود شناسایی منبع اختلال و گزارش به مراجع مربوطه، تاکنون اقدامی برای توقف آن انجام نشده است.
او به منبع اختلال اشاره نکرده ولی گفته است اختلال عمدی، «مسبوق به سابقه» است و «این موضوع را به مراجع قضایی هم منعکس و پیگیری خواهد کرد».
این مقام مسئول از اختلال در سامانههای ناوبری هواییمایی که منجر به ایجاد خطر برای امنیت هواپیماها شده است و از کار افتادن شبکههای اینترنت مبتنی بر TD-LTE که موجب نارضایتی شدید کاربران و کسبوکارهای اینترنتی شده، به عنوان پیامدهای اختلال عمدی در سیستم GPS نام برده است.
در اینترنت بیسیم TD-LTE، سیستم GPS نقش مهمی در همگامسازی آنتنهای رادیویی و افزایش دقت زمان برای همزمانی آپلود و دانلود در شبکه دارند.
اختلال در سیستم GPS ایران، موضوعی سابقهدار است. شهریور سال ۱۳۹۰، شهروندان تهرانی که از تلفنهای هوشمند استفاده میکردند، به طور گسترده با پیامدهای اختلال در سیستم GPS مواجه شدند. برخی کارشناسان در آن زمان، موضوع را به تحریمهای دولت آمریکا مرتبط دانستند ولی شایعاتی درباره یک اقدام نظامی هم در میان بود.
دیماه ۱۳۹۰، وبسایت مشرق نیوز در گزارشی درباره سرنگون کردن پهپاد آمریکایی آر-کیو-170 توسط ایران، نوشت که این کار با ایجاد اختلال در سامانه موقعیت یابی جهانی(GPS) این پهپاد صورت گرفته است. این پهپاد آذرماه ۱۳۹۰ سرنگون شد ولی نکته مهم گزارش مشرقنیوز این بود که به رونمایی از سامانه جدید اخلال در سیستم سیستم GPS در ایران مربوط میشد. بر اساس آن گزارش، این سامانه در قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیای ارتش ساخته شده و مهرماه ۱۳۹۰ رونمایی شد و شعاع ۲۰۰ کیلومتری را پوشش میدهد.
این گزارهها میتوانست شاهدی باشد که شهریور سال ۱۳۹۰، نیروهای نظامی در حال تست این سامانه جدید بودهاند.
دومین دور جنجالی شدن اختلال در سیستم GPS به حدفاصل مرداد تا مهرماه ۱۳۹۷ باز میگردد که سه بار اخلال در سیستم، مورد توجه رسانهها قرار گرفت.
این اختلال نخست گریبان سامانههای مسیریاب تهران را گرفت و ترافیک را مختل کرد، بعد کاربران اینترنت را آزار داد و سبب قطع اینترنت در برخی مناطق تهران و کرج شد. دامنه این اختلالات در آن دوره، سبب ضرر و زیان مشتریان بانکی و تاکسیهای اینترنتی که از طریق شبکههای اینترنتی فعالیت داشتند نیز شد.
یک ماه پس از این ماجرا، محمدجواد آذریجهرمی، وزیر ارتباطات گفت منشا سیگنال مزاحم شناسایی نشده ولی از سوی سازمان تنظیم مقررات رادیویی به دستگاه قضایی شکایت شده و موضوع به یک دستگاه امنیتی ارجاع شده است.
او درباره نتیجه بررسی دستگاه قضایی و دستگاه امنیتی توضیح نداد ولی اشاره رئيس سازمان مقررات و ارتباطات رادیویی ایران به تاکید شورای عالی امنیت ملی درباره این موضوع نشان میدهد که موضوع در سطوح بالای امنیتی ایران مطرح شده است.
در عین حال، اشاره مقامهای مسئول به بیتوجهی سازمان منشا اختلال به تذکر شورای عالی امنیت ملی، بیانگر این است که یک نهاد قدرتمند نظامی یا اطلاعاتی در پشت پرده این ماجرا ایستاده است که میتواند به تذکرات شورای عالی امنیت ملی بیتوجهی کند و شکایت دولت هم علیه آن به نتیجهای نرسد.
سومین موج اختلال در سیستم GPS این روزها با تبعات مشابه دفعات قبل نیز با اعتراضهای گستردهای مواجه شده است.
مشخص نیست که سازمانی که عامل این اختلال است، در حال پیشبرد چه پروژهای است ولی بسیاری از کاربران ساکن تهران در توییتر، وزیر ارتباطات را مخاطب قرار داده و از او خواستهاند که پیگیر این موضوع باشد.
احتمالا مصاحبه امروز رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با خبرگزاری ایرنا، واکنش و پاسخی به این فشارهای مجازی باشد.