خبرگزاری رویترز گزارش داد که ایران به شکل پنهانی در حال جستجو برای نفتکش‌های خارجی دست دوم برای جایگزین کردن ناوگان کشتی‌رانی کهنه خود برای صادرات نفت است.
طبق این گزارش که روز چهارشنبه، ۲۲ اسفندماه، بر اساس گفته‌های منابع صنعتی ایرانی و خارجی تنظیم شده، از زمان خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ماه، مذاکرات ایران با کره جنوبی برای خرید ۱۰ نفتکش به بن‌بست خورده است.
پاناما همچنین حداقل ۲۱ نفتکش ایرانی را که با پرچم این کشور در آب‌های بین‌المللی تردد می کردند از لیست ثبت کشتی‌ها خارج کرده است و ایران تلاش می کند پرچم کشورهای دیگر مانند ویتنام را جایگزین پاناما کند.
البته رویترز با استناد به منابعی نوشته است که احتمالا بیش از ۶۰ کشتی ایرانی شامل نفتکش‌ها در پاناما ثبت شده بودند.
بر اساس تحریم‌های آمریکا، ارائه خدمات بیمه و بندری به نفتکش‌های ایران با محدودیت مواجه است. ایران برای فرار از این تحریم‌ها، بخشی از نفتکش‌های خود را در خارج ثبت کرده که با پرچم دیگر کشورها تردد می کنند، موضوعی که چندی است در رسانه‌ها نیز مطرح می شود و اخیرا آمریکا اعلام کرد که پاناما دیگر اجازه استفاده پرچم این کشور برای نفتکش‌های ایرانی را نمی‌دهد.
نفت ۷۰ درصد درآمدهای جمهوری اسلامی را تشکیل می دهد و آمریکا هشت کشور را معاف کرده تا خرید نفت ایران را تا اردیبهشت ماه آینده «به شکل محدود» ادامه دهند. ایران در تلاش است تا تمام توان خود را برای صادرات نفت بسیج کند.
اخیرا بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران نیز گفت که تلاش زیادی برای دور زدن تحریم‌ها و ادامه صادرات نفت انجام می شود، اما به دلیل آن که از «سوء استفاده آمریکا» جلوگیری کند از ارائه توضیحات خودداری کرد.
رویترز می‌افزاید بعد از تحریم شبکه ناوگان نفتکش‌های ثبت شده در یونان در دور اول تحریم‌ها (۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶) توسط آمریکا، شرکت‌ها و کشورهای خارجی از ثبت نفتکش‌های ایران هراس دارند.
صادرات نفت خام ایران هم اکنون حدود یک میلیون بشکه است که نسبت به زمان قبل از خروج آمریکا از برجام بیش از نصف کاهش یافته است.
اسرائیل اخیرا اعلام کرد که نیروی دریایی این کشور از قاچاق نفت و دور زدن تحریم‌ها توسط ایران جلوگیری خواهد کرد.
ایران در دور اول تحریم‌ها روش‌های گوناگونی برای دور زدن تحریم‌ها و فروش پنهانی نفت انجام داده بود. از تغییر پرچم کشتی تا تغییر نام، رنگ، ثبت در دیگر کشورها، خاموش کردن سیگنال ردیابی نفتکش، تخلیه نفت به نفتکش‌های دیگر در آب‌های آزاد و غیره.
رویترز می نویسد از آن زمان تاکنون تجهیزات فنی برای ردیابی کشتی‌ها پیشرفت زیادی داشته و آمریکا نیز به دقت صادرات نفت ایران و شبکه‌هایی را که به جمهوری اسلامی کمک می کنند زیر نظر دارد.
این گزارش به نقل از کارشناسان می نویسد که نفتکش‌های بزرگ از دریافت و انتقال نفت ایران اجتناب می کنند و حتی چین نیز در تلاش است تا تحریم‌های آمریکا را به دقت مراعات کند.
یک مقام رسمی ایران که نامی از وی برده نشده است، به رویترز گفته که بر خلاف ادعاها، بسیاری از کشورها از همکاری با ایران خوشحال هستند. «قبلا نیز ایران تجربه‌هایی برای غلبه بر تحریم‌ها داشته است، از جمله استفاده از نفتکش دیگر کشورها.»
یک مقام رسمی دیگر ایران نیز به رویترز گفته است ایران در حال مذاکره با کره جنوبی برای دریافت ۱۰ نفتکش بزرگ که هر یک ظرفیت انتقال ۲ میلیون بشکه نفت داشتند را آغاز کرده بود، اما تحریم‌ها مانع از ادامه این معامله شد، اگرچه هنوز هم مذاکرات ادامه دارد.
رویترز می نویسد ایران و شرکت‌های «کشتی سازی دِوو» و «مهندس دریایی» کره جنوبی بعد از برجام مذاکراتی برای تشکیل شرکتی مشترک جهت راه اندازی یک کارخانه کشتی‌سازی در ایران آغاز کردند.
یک سخنگوی دوو به این خبرگزاری گفته است که تفاهمنامه‌ای نیز در سال ۲۰۱۶ امضا شد، اما مذاکرات پیشرفتی نداشته است، اما یک مقام ایرانی به رویترز گفته است مذاکرات ادامه دارد.
یک منبع به خبرگزاری رویترز گفته است که ایران همچنین چشم به شبکه‌ای در یونان برای حل مشکل نفتکش‌ها دارد.
جمهوری اسلامی بیش از ۵۰ نفتکش بزرگ دارد که بخشی از آنها کهنه هستند. از طرفی بر اساس داده‌های شرکت‌های بین المللی حدود یک پنجم از این نفتکش‌ها فقط برای ذخیره نفت بی‌مشتری ایران استفاده می شوند.
۱۶ نفتکش ایران بیش از ۱۹ سال سن دارند و سه نفتکش ایران نیز از ۱۹۹۶ در حال فعالیت هستند.
