یک روز پس از آن که وزیر نفت جمهوری اسلامی از عراق گلایه کرد که بعد از وضع تحریم‌های آمریکا پول واردات از ایران را نداده است، رئیس بانک مرکزی ایران خبر داد که با همتای عراقی‌اش به «مکانیسمی» برای بازپرداخت بدهی‌های عراق رسیده است.
رئیس بانک مرکزی سه‌شنبه شب برای مذاکره دربارهٔ روابط بانکی و وصول پول برق و گاز وارد بغداد شده بود.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران، در جریان سفر خود به عراق، روز چهارشنبه از «نهایی شدن» مکانیسم بازپرداخت بدهی‌های نفتی عراق به ایران خبر داد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، آقای همتی با همتای عراقی خود، علی العلاق، توافق‌نامه‌ای نیز در مورد سازوکار نحوه پرداخت مبالغ مربوط به واردات برق و گاز ایران به عراق و سایر کالاها امضا کردند.
بنا بر این گزارش، بر اساس توافقات انجام‌گرفته، بدهی‌های ناشی از صادرات گاز و برق به عراق بر اساس دستور پرداخت بانک مرکزی ایران پرداخت یا منتقل می‌شود و درآمدهای صادرات آینده نیز در همین چارچوب استفاده خواهد شد.
رئیس کل بانک مرکزی در گفت‌وگو با خبرنگاران با ذکر این که «آمریکا با راه انداختن جنگ اقتصادی علیه ایران تلاش گسترده‌ای برای برهم ریختن اوضاع اقتصادی و سیاسی ایران به عمل آورده» گفت که «در حوزه مبادلات بانکی و پولی نواقصی وجود دارد و صادرکنندگان با مشکلاتی مواجه هستند.»
یک روز پیش از این، بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران، گفت که عراق ماهانه ۲۰۰ میلیون دلار گاز از ایران دریافت می‌کند، اما بعد از وضع تحریم‌های ایالات متحده پولی به ایران نداده است.
او در یک نشست مطبوعاتی گفت که عراق تاکنون دو میلیارد دلار بدهی به خاطر واردات برق و گاز ایران دارد، اما می‌گوید به خاطر تحریم‌ها نمی‌تواند پولی به ایران بدهد.
وی همچنین در رابطه با همکاری ایران و عراق در توسعه میادین مشترک نفتی گفت: «ما اصرار کردیم، آنها پا پس کشیدند. ما پیشنهاد دادیم دو میدان مشترک کوچک خرمشهر و نفت‌شهر را با همدیگر توسعه دهیم، آن را هم رد کردند، چه رسد به میادین مشترک بزرگ. عراق که تحریم نیست و هیچ محدودیتی برای انتخاب شرکت‌های بین المللی ندارد، آیا حاضر می شود با ایران قرارداد امضا کند تا با تحریم‌های آمریکا مواجه شود؟»
بر اساس آمارهای رسمی، حجم کل مبادلات تجاری عراق با کشورهای مختلف جهان حدود ۱۹۰ میلیارد دلار در سال است که سهم ایران از این بازار با احتساب برق و گاز - که به تجارت دولتی معروف است - به حدود ۱۴ میلیارد دلار می‌رسد.
آمریکا در آبان‌ماه امسال و پس از بازگشت تحریم‌ها علیه تهران، یک معافیت ۴۵ روزه به عراق داد تا واردات گاز از ایران را ادامه دهد، اما کارشناسان بین‌المللی حوزه انرژی می‌گویند که عراق برای توقف خرید گاز از ایران به یک سال زمان نیاز دارد تا منابع جایگزین برای آن پیدا کند.
روز ۱۱ دی‌ماه، حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با انتقاد از آنچه عملکرد «منفی» اقتصادی جمهوری اسلامی در عراق خوانده، نسبت به «صاحب جایگاه» شدن ترکیه و عربستان در بازارهای عراق هشدار داد.
وی با اشاره به یک نشست کمیسیون امنیت ملی با عنوان «راهبردهای اقتصادی ایران در عراق و سوریه»، افزود که اگر «حلقه اقتصادی» برای ایران در این دو کشور «از دست برود، هر آنچه که ما در عرصه‌های سیاسی و نظامی جانفشانی کردیم، عملا از دست می‌رود و به تاریخ می‌پیوندد».
