در پی اقدام تازه تهران در کاهش تعهدات در «برجام»، وزارت خارجه آمریکا آن را «گام بلند در مسیر اشتباه» توصیف کرده و سه قانون‌گذار ارشد جمهوری‌خواه خواستار توقف معافیت همکاری هسته‌ای غیرنظامی و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل شده‌اند.
حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، ۱۴ آبان‌ماه، رسما آغاز گام چهارم در روند کاهش تعهدات اتمی را اعلام کرد: «آغاز گازدهی به سانتریفیوژ‌ها در تاسیسات اتمی فردو». این تازه‌ترین اقدام جمهوری اسلامی در کاستن از تعهدات خود، پس از خروج آمریکا از توافق اتمی موسوم به «برجام» است.
دولت دونالد ترامپ که توافق دولت باراک اوباما را «ناکارآمد» می‌داند خواستار انجام مذاکرات تازه و دستیابی به توافقی تازه و فراگیر شده‌است. تهران تا کنون نه تنها با توافقات فراگیر موافقت نکرده، بلکه مذاکرات احتمالی را نیز مشروط به رفع تحریم‌ها کرده‌است.
در بیانیه‌ای که یکی از سخنگویان وزارت خارجه ایالات متحده، ارائه کرده‌است گام تازه ایران «یک گام بلند در مسیر اشتباه» توصیف شده‌است.
وزارت خارجه آمریکا گفته «ایران هیچ دلیل معتبر دیگری برای افزایش غنی‌سازی اورانیوم، در تاسیسات فردو یا هرجای دیگر، ندارد، به‌جز تلاشی روشن برای باج‌گیری اتمی، که البته تنها بر عمق انزوای سیاسی و اقتصادی آن خواهد افزود».
این سخنگوی وزارت خارجه ایالات متحده در بیانیه خود ضمن تاکید بر ادامه کارزار موسوم به «فشار حداکثری» گفته «ما به‌طور کامل از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در نقشی که برای انجام تحقیقات مستقل در ایران دارد پشتیبانی می‌کنیم و گزارش آژانس در مورد هرگونه تحول تازه‌ای را بررسی خواهیم کرد».
سناتور تد کروز، سناتور لیندسی گراهام و لیز چنی، عضو مجلس نمایندگان آمریکا، هر سه از حزب جمهوری‌خواه، در بیانیه‌ای مشترک خواستار توفق معافیت‌های دولت خود در زمینه همکاری‌های هسته‌ای غیرنظامی با ایران شده‌اند.
این سه قانون‌گذار می‌گویند این معافیت‌ها که در دولت اوباما ارائه شده و در دولت ترامپ تمدید شده‌اند، به ایران اجازه می‌دهد «زمان بخرد و بر توانایی‌های اتمی خود، پیش از بازگشت علنی به اقدامات غیرقانونی‌اش در تاسیسات مربوطه، بیافزاید».
وزارت خارجه دولت دونالد ترامپ در نهم آبان ماه معافیت‌ها در زمینه همکاری هسته‌ای غیرنظامی با ایران را «برای آن‌که نظارت بر آن حفظ شود» تمدید کرده بود.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفته بود تمدید معافیت‌ها «از خطر گسترش سلاح‌های هسته‌ای می‌کاهد، توانایی ایران در کاهش زمان گریز به جنگ‌افزار هسته‌ای را مهار می‌کند، مانع از بازسازی تاسیسات برای مقاصد حساس در زمینه اشاعه (اتمی) می‌شود».
جمهوری اسلامی می‌گوید برنامه اتمی‌اش «تنها اهداف غیرنظامی» دارند. تهران می‌گوید خروج آمریکا از توافق شکل‌گرفته در دولت پیشین آن کشور، «نقض تعهدات بین‌المللی» واشینگتن است.
آقایان کروز و گراهام و خانم چنی، در عین حال خواستار ازسرگیری تلاش‌های دیپلماتیک دولت خود برای بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران از طریق سازمان ملل متحد شده‌اند.
سناتور دمکرات برنی سندرز در حساب کاربری خود در توئیتر می‌گوید آغاز گازدهی به سانتریفیوژ‌ها در فردو «گامی نگران‌کننده» از سوی تهران است.
سناتور سندرز با این حال با اشاره به توافق اتمی دوره باراک اوباما و خروج دولت ترامپ از آن، خواستار «بازگشت فوری» به برجام و «گفت‌وگو با ایران در مورد مسائل دیگر منطقه» شده‌است.
طی ساعت‌های گذشته دیگر کشورهای طرف توافق با ایران، از جمله فرانسه، بریتانیا و روسیه نیز در مورد گام تازه ایران ابراز نگرانی کرده‌اند.
