رهبر جمهوری اسلامی ایران در دیدار با رییسجمهوری ترکیه، برگزاری همهپرسی استقلال در کردستان عراق را هدف انتقادات شدید خود قرار داد و آن را «خیانت به منطقه» خواند.
پایگاه خبری آیتالله علی خامنهای روز چهارشنبه ۱۲ مهر گزارشی از گفتوگوی وی با رجب طیب اردوغان در تهران منتشر کرد که حاکی از همسویی ایران و ترکیه برای مقابله با استقلال احتمالی کردستان عراق است.
بر اساس این گزارش، آیتالله خامنهای تاکید کرده که برگزاری همهپرسی استقلال در کردستان عراق «خیانت به منطقه و موجب تهدید آینده آن» است که «عوارضی درازمدت» برای کشورهای همسایه خواهد داشت.
وی خواستار «همکاری و همفکری» ایران و ترکیه و «تصمیمهای واحد و جدی سیاسی و اقتصادی» این دو کشور برای مقابله با استقلال کردستان عراق شده و گفته است: «ایران و ترکیه در مقابله با این حادثه باید هر اقدام ممکن را انجام دهند و دولت عراق نیز باید در این قضیه به صورت جدی، تصمیمگیری و اقدام کند».
ایران و ترکیه از ابتدا مخالف برگزاری همهپرسی اخیر در کردستان عراق بودند و مقامات دو کشور بارها اقلیم کردستان را به تحریمهای گسترده تهدید کردهاند. ایران در روزهای اخیر نیز با عراق رزمایش مشترکی در نزدیکی مرزهای اقلیم کردستان عراق داشت که نشان از نزدیکی مواضع دو کشور در قبال این رخداد دارد.
در این حال آیتالله خامنهای روز چهارشنبه تشکیل احتمالی کشور مستقل کردستان را به معنای ظهور یک «اسرائیل جدید» در منطقه دانست و نسبت به تحقق این امر هشدار داد.
او اظهار داشت: «از حوادث اخیر در درجه اول رژیم صهیونیستی و بعد از آن، آمریکاییها سود میبرند. قدرتهای خارجی و بهویژه رژیم صهیونیستی به دنبال ایجاد یک اسرائیل جدید در منطقه و به وجود آوردن وسیلهای برای اختلاف و نزاع هستند».
به گفته وی، «نگاه آمریکا و دولتهای اروپایی به این موضوع با نگاه ایران و ترکیه کاملاً متفاوت است و آمریکا مایل است که همواره یک عامل ایذایی علیه ایران و ترکیه در اختیار داشته باشد، بنابراین به آمریکاییها و اروپاییها و مواضع آنها به هیچوجه نمیتوان اعتماد کرد».
این ادعای رهبر جمهوری اسلامی در حالی مطرح میشود که وزیر خارجه آمریکا اعلام کرده است که ایالات متحده همهپرسی استقلال کردستان عراق را به رسمیت نمیشناسد و واشینگتن از «عراق یکپارچه و فدرال» حمایت خواهد کرد. اما اسرائیل تاکید داشته که از استقلال کردستان عراق حمایت میکند.
پایگاه خبری آیتالله خامنهای بخشی از اظهارات رجب طیب اردوغان در دیدار با رهبر جمهوری اسلامی را نیز بازتاب داده که وی در جریان آن سه کشور آمریکا، فرانسه و اسرائیل را به تلاش برای تجزیه کشورهای خاورمیانه متهم میکند.
بر اساس این گزارش، آقای اردوغان گفت: «آمریکا، فرانسه و اسرائیل میخواهند کشورها را در خاورمیانه تجزیه، و از این شرایط به نفع خود بهرهبرداری کنند. آنها برای سوریه نیز همین نقشه را دارند و اتحاد و تصمیم واحد ایران و ترکیه در این خصوص بسیار مهم است».
به گفته وی، «آمریکا و اسرائیل در خصوص مسئله کردستان به یک توافق کلی رسیدهاند» که «شواهد و اسناد آن غیرقابل انکار است» و بارزانی نیز «با برگزاری همهپرسی، خطایی غیرقابل بخشش مرتکب شد».
رییسجمهوری ترکیه اما به جزییات این شواهد اشارهای نکرده و تنها هشدار داده است که چون کشورهای همسایه مخالف استقلال کردستان عراق هستند، «مسئولان کردستان عراق از این پس قدمی نمیتوانند بردارند و راه رهایی نخواهند داشت».
آقای اردوغان روز چهارشنبه به تهران سفر کرد و در بدو امر دیداری با حسن روحانی رییسجمهوری ایران داشت که در جریان آن، هر دو بر مقابله با «تجزیهطلبی» در منطقه تاکید کردند.