آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب ۵۷ روز چهارشنبه، ۲۴ بهمنماه، بیانیهای منتشر کرد و در آن از «ورود جمهوری اسلامی به فصل جدیدی از زندگی» سخن گفت.
خبرگزاریها در ایران روز یکشنبه گزارش داده بودند که رهبر جمهوری اسلامی قرار است در روزهای آینده «پیامی مهم و راهبردی» خطاب به مردم با هدف تبیین «گام دوم» برای «پیشبرد انقلاب اسلامی» صادر کند.
وبسایت رسمی آیتالله خامنهای این بیانیه را حاوی توصیههایی برای «جهاد بزرگ برای ساختن ایران اسلامی بزرگ» توصیف میکند.
او در این بیانیه که تاریخ ۲۲ بهمنماه را دارد گفت که انقلاب اسلامی «همواره دارای انعطاف و آمادهٔ تصحیح خطاهای خویش است، امّا تجدیدنظرپذیر و اهل انفعال نیست».
رهبر جمهوری اسلامی در ادامه گفت که انقلاب اسلامی «به نقدها حسّاسیّت مثبت نشان میدهد و آن را نعمت خدا و هشدار به صاحبان حرفهای بیعمل میشمارد، امّا به هیچ بهانهای از ارزشهایش... فاصله نمیگیرد.»
او تأکید کرد که جمهوری اسلامی «به اصول خود بهشدّت پایبند و به مرزبندیهای خود با رقیبان و دشمنان بهشدّت حسّاس است.»
تأکید رهبر جمهوری اسلامی بر قابل تجدیدنظر نبودن مسیر و سیاستهای جمهوری اسلامی در حالی بیان میشود که حکومت جمهوری اسلامی با درخواست گسترده تغییر و اصلاح از داخل و خارج روبهرو بوده و در خود جمهوری اسلامی نیز مدتی است جنبشی موسوم به اصلاحطلبی شکل گرفته است.
شمار زیادی از شهروندان ایران نیز در دورههایی دست به تظاهرات گسترده در شمار زیادی از شهرها زده و در شعارهای خود خواستار تغییر سیاست منطقهای جمهوری اسلامی و تمرکز بیشتر بر وضعیت معاش ایرانیان شدهاند؛ این اعتراضات با سرکوب نیروهای امنیتی روبهرو بوده است.
«جمهوری اسلامی مرتکب افراط نشده و باگذشت است»
آیتالله خامنهای در بخش دیگری از سخنانش گفت که انقلاب اسلامی «قدرتمند امّا مهربان و باگذشت و حتّی مظلوم» بوده و «مرتکب افراطها و چپرویهای» نشده است.
او در ادامه گفت که انقلاب اسلامی «از آغاز تا امروز نه بیرحم و خونریز بوده و نه منفعل و مردّد.»
این اظهارات علی خامنهای در حالی بیان میشود که اپوزیسیون جمهوری اسلامی با اشاره به مواردی چون کشتارهای ۶۷ حکومت جمهوری اسلامی را «مرتکب افراطگری» و بدون گذشت میداند.
شمار زیادی از زندانیان سیاسی- عقیدتی طی ماههای مرداد و شهریور سال ۱۳۶۷ در زندانهای ایران اعدام شدند. حسینعلی منتظری، قائممقام برکنارشده رهبر اول جمهوری اسلامی، در خاطرات خود شمار این اعدامها را ۲۸۰۰ تا ۳۸۰۰ نفر برآورد کرده است. مدافعان حقوق بشری این رقم را نزدیک به پنج هزار نفر اعلام کردهاند.
محصول چهلساله حکومت
رهبر جمهوری اسلامی در ادامه این بیانیه، محصول چهلساله حکومت جمهوری اسلامی را چنین برشمرد: «کشور و ملّتی مستقل، آزاد، مقتدر، با عزّت، متدیّن، پیشرفته در علم، انباشته از تجربههایی گرانبها، مطمئن و امیدوار، دارای تأثیر اساسی در منطقه و دارای منطق قوی در مسائل جهانی، رکورددار در شتاب پیشرفتهای علمی،... سرآمد در گسترش خدمات اجتماعی، سرآمد در انگیزههای جهادی میان جوانان، سرآمد در جمعیّت جوان کارآمد.»
بسیاری از این موارد ازجمله «آزاد بودن» «امیدوار» بودن، «رکورددار» بودن در شتاب پیشرفتهای علمی و «سرآمد» بودن در گسترش خدمات اجتماعی از سوی سازمانهای حقوق بشری، مخالفان جمهوری اسلامی و حتی گاه خود مقامات جمهوری اسلامی با چالش و انتقاد روبهرو است.
تحلیلگران سیاسی و اقتصادی بارها به مشکلات ساختاری در سیاست و اقتصاد ایران اشاره کرده و بحرانهای اقتصادی اخیر در ایران را ناشی از بیاعتمادی عمومی به نظام جمهوری اسلامی و بیثباتی در موضعگیریها دانستهاند.
علی خامنهای با وجود تمجید از آن چه «محصول چهلساله» نامید، در بخشی دیگر از بیانیه خود آورده است که «نارضایتی این حقیر از کارکرد عدالت در کشور... نباید به این معنی گرفته شود که برای استقرار عدالت کار انجام نگرفته است.»
او در ادامه اما گلایه کرد که در این چهلساله به شعارهای انقلابی و جریان انقلابی «بیتوجهی» صورت گرفته و «غفلت» از این شعارها «خسارتبار» بوده و گفت که اگر این بیتوجهی نبود «بسیاری از مشکلات کنونی وجود نمیداشت».
رهبر جمهوری اسلامی در عین تمجید از «محصولهای چهلساله» جمهوری اسلامی گفت: «عملکردهای ضعیف، اقتصاد کشور را از بیرون و درون دچار چالش ساخته است. چالش بیرونی، تحریم و وسوسههای دشمن است که در صورت اصلاح مشکل درونی، کماثر و حتّی بیاثر خواهد شد. چالش درونی عبارت از عیوب ساختاری و ضعفهای مدیریّتی است.»
به گفته وی، «مهمترین عیوب، وابستگی اقتصاد به نفت، دولتی بودن بخشهایی از اقتصاد که در حیطهٔ وظایف دولت نیست، نگاه به خارج و نه به توان و ظرفیّت داخلی، استفادهٔ اندک از ظرفیّت نیروی انسانی کشور، بودجهبندی معیوب و نامتوازن، و سرانجام عدم ثبات سیاستهای اجرایی اقتصاد و عدم رعایت اولویّتها و وجود هزینههای زائد و حتّی مسرفانه در بخشهایی از دستگاههای حکومتی است. نتیجهٔ اینها مشکلات زندگی مردم از قبیل بیکاری جوانها، فقر درآمدی در طبقهٔ ضعیف و امثال آن است.»
حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، بارها از جمله در پیام نوروزی خود از عملکرد اقتصادی دولتش دفاع کرده است.
در همین حال، علی خامنهای روز ۱۹ اسفند ۹۵ در دیدار با اعضای مجلس خبرگان درباره درست بودن آمارهای دولت درباره بهبود وضعیت اقتصاد مردم ابراز تردید کرده بود.
خامنهای: آمریکا در رویارویی با جمهوری اسلامی شکست میخورد
آیتالله خامنهای در ادامه بیانیهاش چالشهای آمریکا را متفاوت از دوره اول انقلاب توصیف کرد و گفت که امروز چالش بر سرِ حضور ایران در مرزهای اسرائیل و «برچیدن بساط نفوذ نامشروع آمریکا از منطقهٔ غرب آسیا» و حمایت جمهوری اسلامی از فلسطینیها و حزبالله است.
گرچه به گفته برخی از فرماندهان نظامی، حضور ایران در کشورهایی چون عراق و سوریه به این دلیل است که در خاک خود مجبور به نبرد با «دشمن» نشود، این حضور جمهوری اسلامی به رقابتهای منطقهای، عکسالعمل منفی عربستان سعودی، اسرائیل و همپیمانان آنها، و تحریم فزاینده برای ایران دامن زده است.
بهویژه اسرائیل با توجه به شعارهای مکرر «محو» آن کشور از «صفحه روزگار» که توسط مقامهای جمهوری اسلامی داده میشود نگران حضور نیروهای ایرانی در نزدیکی مرزهای خود است.
علی خامنهای در ادامه گفت که ایالات متحده «امروز برای مقابلهٔ سیاسی و امنیّتی با جمهوری اسلامی، خود را محتاج به یک ائتلاف بزرگ از دهها دولت معاند یا مرعوب میبیند و البتّه باز هم در رویارویی، شکست میخورد.»
آقای خامنهای در ادامه افزود که مشکل آمریکا امروز «جلوگیری از انتقال سلاحهای پیشرفتهٔ ایرانی به نیروهای مقاومت» است.
مسئله انتقال سلاح و قاچاق اسلحه توسط جمهوری اسلامی بارها به تنش روابط ایران با دیگر کشورها منجر شده که موارد آن شامل عراق، سوریه، لبنان، یمن و حتی نیجریه است.