یک نماینده مجلس میگوید با قطع دسترسی به شبکه جهانی اینترنت که همزمان با سرکوب اعتراضات اخیر در ایران رخ داد، روزانه ۲۵۰۰ میلیارد تومان به کسب و کارهای حوزه فناوری خسارت وارد شده است.
فاطمه حسینی، رئیس فراکسیون فناوری و نوآوری مجلس شورای اسلامی، روز سهشنبه، ۱۹ آذر، این موضوع را در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا بیان کرد.
پیشتر نتبلاکز که قطعی و اختلال در اینترنت را رصد میکند، تخمین زده بود که خسارت ناشی از قطع اینترنت در ایران ظرف شش روز بیش از ۳۶۷ میلیون دلار بوده است. این رقم با توجه به دلار حدود ۱۲۰۰۰ تومانی در آن روزها، معادل چهار هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان بود.
به گفته خانم حسینی، این رقم بیانگر خسارت «مستقیم» به کسبوکارهای حوزه فناوری بوده و به همین دلیل مجلس شورای اسلامی باید «زمینه» قطع اینترنت را «طوری محدود کند که آسیب به این فضا و این زیستبوم به حداقل برسد.»
اواخر آبانماه سال جاری، به دنبال اعتراضات خیابانی گسترده در دهها شهر ایران به دلیل افزایش قیمت بنزین، دسترسی به اینترنت جهانی دستکم به مدت پنج روز تنها حدود پنج درصد بود.
پیش از این شماری از مجموعههای فعال در حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات خسارت مستقیم قطع اینترنت را حدود سه هزار میلیارد تومان و خسارت غیرمستقیم آن را حدود ۳۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرده بودند.
افشین کلاهی، عضو هیئت رئیسه فدراسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات ایران، گفته بود که قطع اینترنت روزانه ۶۰ میلیون دلار به بخش ارتباطات ایران خسارت وارد کرده است.
در همین حال کمیسیون تجارت الکترونیکی سازمان نظام صنفی رایانهای تهران نیز اعلام کرد که تعداد تراکنشهای درگاههای پرداخت اینترنتی و موبایلی در دو روز اول قطعی اینترنت «کاهش بسیار شدید» داشته است.
بر اساس برخی گزارشهای دیگر نیز این تراکنشها در دو روز اول قطع اینترنت به حدود صفر درصد رسیده بود.
به گفته کمیسیون تجارت الکترونیکی، همچنین تعداد تراکنشهای روزانه در ۵ روز بعد یعنی تا زمان اتصال اینترنت ثابت، حدود ۴۸.۵ درصد تراکنشهای روزانه در هفتههای قبل بوده است.
این کمیسیون خسارت کاهش پرداختهای اینترنتی و موبایلی در ۱۰ روز قطعی اینترنت را بیش از ۲۹۵۰ میلیارد تومان برآورد کرده است.
بر اساس این گزارش، این رقم تنها خسارت مستقیم است و خسارتهای غیرمستقیم ده برابر خسارت اولیه تخمین زده میشود.
این کمیسیون اعلام کرد که در این میان کسبوکارهای خرد و خانگی که کانال فروش آنها شبکههای اجتماعی بوده بیشترین ضرر را متحمل شدهاند.
بر اساس برآوردهای پیشین نیز قطعی اینترنت بیش از پنج هزار میلیارد تومان به اقتصاد ایران خسارت زده است.
فاطمه حسینی، نماینده مجلس در ادامه از این که «ریسکهای سیاسی» بر «فضای نحیف گلخانه زیستبوم» نوآوری و فناوری ایران سایه افکنده انتقاد کرده است.
به گفته این نماینده، در جریان اعتراضات اخیر ایران، «دکمه قرمز قطع اینترنت که هرگز نباید فشرده میشد، فشرده شد» و دسترسی به شبکه جهانی «در کمال ناباوری به طور یکباره برای مدت طولانی قطع شد».
وی از این که نهادهای مختلف همچون سازمان اطلاعات سپاه، پلیس فتا، اداره نظارت بر اماکن نیروی انتظامی، پلیس آگاهی، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و معاونتهای امنیتی نهادها و سازمانهای مختلف به استناد «قانون میتوانند به صورت ناگهانی، اقدام به نظارت، جریمه با تعطیلی این کسب و کارها کنند» نیز انتقاد کرده است.
«عدم آشنایی بدنه قضایی حاکمیت با مختصات این کسب و کارها»، «عدم استفاده کامل از ظرفیت دادسراهای جرائم رایانهای» و «عدم شفافیت فرایندهای قضایی به دلیل برخی مداخلات نهادهای غیرقضایی در امور قضایی» نیز از دیگر چالشهای این کسبوکارها از سوی این نماینده عنوان شده است.
خانم حسینی افزوده این مسائل و «احضارهای مکرر مدیران کسب و کارها به دادسراها و دادگاهها، فشارهای زیادی را به متولیان» این نوع کسب و کار وارد کرده است.