حسین امیرعبدالهیان، وزیر خارجه جدید جمهوری اسلامی ایران، روز سهشنبه ۲۳ شهریور تغییرات گستردهای در معاونتهای این وزارتخانه انجام داد و سه معاون جدید منصوب کرد.
مهمترین تغییر در معاون سیاسی وزارت خارجه صورت گرفته است که بر اساس آن، عباس عراقچی، مذاکرهکننده ارشد هستهای ایران، از این معاونت کنار گذاشته شد و علی باقری کنی، از منتقدان جدی توافق هستهای موسوم به برجام، جانشین او شد.
وزیر امورخارجه ایران همچنین محمد فتحعلی را به عنوان معاون اداری و مالی و مهدی صفری را به عنوان معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه منصوب کرده است. این افراد به ترتیب جایگزین علی ابوالحسنی و سید رسول مهاجر شدهاند.
انتصاب علی باقری کنی در حالی است که اعضای اروپایی برجام همراه با آمریکا در هفتههای گذشته خواهان از سرگیری سریع مذاکرات هستهای با ایران بودند و روز دوشنبه آقای امیرعبداللهیان در گفتوگوی تلفنی با دومینیک راب همتای بریتانیایی خود اعلام کرد که «در حال مشورتهای داخلی در مورد نحوه ادامه مذاکرات وین هستیم».
علی باقری پسر محمدباقر باقریکنی است، عضو پرنفوذ خانواده کنی که کنترل بخش اعظم موسسه جامعهالصادق، دانشگاه امام صادق و موسسههای فرهنگی و اقتصادی وابسته به آن را در اختیار دارند.
یکی از پسران او، یعنی مصباحالهدی باقری کنی با هدی خامنهای، دختر رهبر جمهوری اسلامی، ازدواج کرده است. مصباحالهدی و علی باقری هر دو در دانشگاه امام صادق درس خوانده و مسئولیتهایی داشتهاند.
علی باقری روز هشتم دی ۱۳۹۸ با حکم ابراهیم رئيسی، رئیس وقت قوه قضائیه و رئیسجمهوری کنونی به عنوان معاون امور بینالملل و رئيس ستاد حقوق بشر قوه قضائیه، منصوب شد.
او مهرماه پارسال اعلام کرده بود که ایران در حوزه سیاسی قادر به «تعامل» با غرب نیست.
علی باقری کنی رویکرد «تهاجمی» ایران نسبت به غرب در حوزه حقوق بشر را در دو حوزه «بیان اشکالات حقوق بشری آنها بر اساس معیارهای خودشان» و «عرضه دستاوردها و محصولات حقوق بشری به دنیا» عنوان کرده بود.
او در مصاحبهای در برنامه تلویزیونی «متن حاشیه» به صراحت گفت که «حقوق بشر یک جبهه تقابلی است».
آقای باقری همچنین از مخالفان سرسخت برجام بوده است.
او از سال ۸۶ تا ۹۲ در کنار سعید جلیلی در تیم هستهای ایران در دولت محمود احمدینژاد حضور داشت، ولی تلاشهای این تیم برای پیشبرد مذاکرات هستهای به جایی نرسید و حتی تحریمهای ایران تشدید شد.
این تیم هستهای به سرعت در دولت حسن روحانی کنار گذاشته شد و محمدجواد ظریف مسئولیت مذاکرات هستهای با قدرتهای جهانی را برعهده گرفت که در تیرماه سال ۹۴ به توافق هستهای موسوم به برجام منجر شد.
بر اساس این توافق ایران پذیرفت که فعالیتهای هستهای خود را متوقف کند و در مقابل تحریمهای آمریکا و بینالمللی علیه تهران لغو شد یا کاهش یافت.
با خروج دونالد ترامپ، رئیسجمهوری وقت آمریکا، از برجام در اردیبهشت سال ۹۷، تحریمهای ایران باز گشت و حتی تشدید شد.
تهران یکسال بعد دامنه فعالیتهای هستهای خود را گسترش داد و حتی در اسفند پارسال پروتکل الحاقی برای بازرسی سر زده بازرسان آژانس از تاسیسات هستهای را متوقف کرد.
تغییرات جدید در وزارت خارجه و کنار گذاشتن مذاکرهکننده ارشد هستهای ایران، ادامه مذاکرات وین را که از ۳۰ خرداد امسال متوقف شده است در هالهای از ابهام فرو برده و رویکرد دولت ابراهیم رئیسی درباره این گفتوگوها هنوز مشخص نشده است.