اواسط ژانویه امسال، آمریکا و چین توافق کاهش جنگ تجاری را امضا کردند و همان زمان ایالات متحده آمریکا از چین خواست واردات نفت از ایران را بهطور کامل قطع کند.
چین تنها مشتری نفت ایران است که بعد از اتمام معافیت آمریکا به مشتریان ایران در اردیبهشت پارسال، به دریافت نفت خام از جمهوری اسلامی، اگرچه با میزان چشمگیری کاهش، باز هم ادامه داد.
پیشتر، نشریه پولیتیکو از قول منابعی گزارش داده بود که دو شرکت سیانپیسی و ساینوپک که برای توسعه میادین نفتی آزادگان و یادآوران ۵ میلیارد دلار سرمایهگذاری کردهاند، بر اساس قرارداد، روزانه ۱۴۰ تا ۱۷۰ هزار بشکه نفت از ایران دریافت میکنند.
جمهوری اسلامی نفت را برای تسویه بدهی خود به این شرکتها تحویل میدهد و پولی نمیگیرد، اما آمارهای رسمی و شرکتهای بینالمللی نشان میداد که تا ماه گذشته میلادی، میزان واردات نفت چین از ایران بیشتر از این رقم بوده است.
با این حال، شرکت اطلاعات انرژی و ردیابی نفتکشها، کپلر، اکنون به رادیو فردا گفته است که میزان بارگیری نفت ایران در ماه جاری میلادی، مارس، به ۱۶۰ هزار بشکه سقوط کرده است.
این رقم در ماه فوریه ۲۴۸ هزار بشکه و در ماه ژانویه ۲۵۴ هزار بشکه بود.
با در نظر گرفتن بازپرداخت بدهی ایران به دو شرکت چینی یادشده از طریق تحویل نفت، به نظر میرسد درآمدهای نفتی ایران از بابت صادرات در ماه جاری برای اولین بار صفر شده است.
آمارهای کپلر نشان میدهد که متوسط صادرات نفت جمهوری اسلامی در سال گذشته خورشیدی، حدود ۵۷۰ هزار بشکه بوده که بخش اعظم آن راهی چین شده است.
آمریکا اردیبهشت پارسال معافیت واردات نفت ایران برای مشتریان این کشور را متوقف کرد و صادرات کشور بهسرعت از حدود ۱.۵ میلیون بشکه در ماههای ابتدایی سال ۹۸ به زیر ۵۰۰ هزار بشکه رسید و در سه ماهه پایانی سال نیز به طور متوسط به حدود ۲۲۰ بشکه سقوط کرد.
افت بارگیری نفت ایران به ۱۶۰ هزار بشکه در ماه مارس در حالی است که ایران در بودجه سال آینده خورشیدی، صادرات روزانه ۱ میلیون بشکه نفت خام با قیمت ۵۰ دلار را گنجانده است. و این در حالی است که قیمت نفت صادراتی ایران نیز طی این روزها به نصف آنچه در بودجه لحاظ شده، سقوط کرده است.
ایران در نظر داشت طی سال ۹۹ در مجموع ۱۸ میلیارد و ۲۵۰ میلیون دلار صادرات نفتی داشته باشد.
آمارهای اوپک نیز نشان میدهد تولید نفت کشور در ماه گذشته به زیر ۲.۱ میلیون بشکه در روز رسیده و با توجه به مصرف داخلی ۱.۸ میلیون بشکهای نفت خام، ایران تنها ۳۰۰ هزار بشکه نفت مازاد برای صادرات دارد.
ایران پیش از تحریمها روزانه ۳.۸۲ میلیون بشکه تولید نفت خام داشت و صادرات نفت و میعانات گازی ایران نیز حدود ۲.۵ میلیون بشکه بود.
آمارهای کپلر نشان میدهد که هماکنون ایران بیش از ۱۰۰ میلیون بشکه نفت بیمشتری انبار کرده که ۶۱.۹ میلیون بشکه آن در خشکی و بقیه در نفتکشهای لنگرانداخته در خلیج فارس نگهداری میشود.
گمرک چین تنها گزارش دو ماهه ابتدایی سال جاری میلادی در رابطه با کلیات بازرگانی خارجی با ایران را منتشر کرده و میگوید وارداتش از جمهوری اسلامی طی ماههای ژانویه و فوریه نسبت به دور مشابه پارسال کمتر از نصف شده و به ۱.۵ میلیارد دلار رسیده است.
با این حال، صادرات چین به ایران با ۲۱ درصد افزایش به ۱.۴ میلیارد دلار رسیده است.