بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران، یکشنبه ۴ آذرماه در گفتوگو با خبرگزاری مجلس جمهوری اسلامی، خانه ملت، با اشاره به خروج شرکت توتال فرانسه از پروژه توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی، گفت که شرکت «سیانپیسی» چین رسماً جایگزین توتال شدهاست، اما عملاً شروع به کار نکردهاست.
بعد از خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ماه، شرکت توتال که همراه با شرک «سیانپیسی» و «پتروپارس» ایران قراردادی نزدیک به ۵ میلیارد دلاری برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی امضا کرده بود، اعلام کرد تنها در صورتی میتواند این پروژه را ادامه دهد که بتواند از آمریکا معافیت بگیرد. شرکت توتال ۵۰٫۱ درصد، شرکت چینی ۳۰ درصد و شرکت «پتروپارس» ایران نیز بقیه سهم پروژه را در اختیار داشتند.
ایران دو ماه به توتال فرصت داد که از آمریکا معافیت بگیرد و سرانجام شرکت توتال اعلام کرد که آمریکا موافقت نکرده و از پروژه کنار رفت.
هنوز شرکت «سیانپیسی» چین رسماً اعلام نکردهاست که آیا مایل به دریافت سهم توتال هست یا نه، اما بر اساس قرارداد، هر کدام از سهمداران میتوانند سهم خود را به شرکت همکار خود واگذار کنند.
جایگزین شدن شرکت «سیانپیسی» در پارس جنوبی به این معناست که این شرکت هماکنون سهمی ۸۰٫۱ درصدی در پروژه دارد و بایستی حدود ۴ میلیارد دلار در پارس جنوبی سرمایهگذاری کند.
این پروژه به دو بخش تقسیم شدهاست. بخش اول مربوط به حفاری چاهها، ساخت و نصب سکوهای تولید گاز و کشیدن خط لوله تا پالایشگاههای پارس جنوبی در عسلویه است و ارزش آن ۲ میلیارد دلار تخمین زده میشود و هدف آن تولید روزانه ۵۶ میلیون متر مکعب گاز و ۸۰ هزار بشکه میعانات گازی است.
اما نکته مهم و مشکل کار، بخش دوم پروژه است که برای سال پنج سال آینده برنامهریزی شده بود و شامل ساخت یک سکوی عظیم ۲۰ هزار تنی به همراه چندین کمپرسور برای حفظ میزان تولید گاز این فاز است.
قرار است تا پنج سال آینده فشار میدان پارس جنوبی به شدت افت پیدا کند و سکوهای ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ تنی موجود در این میدان بایستی با سکوهای ۲۰ هزار تنی عوض شوند. هزینه ساخت هر سکوی ۲۰ هزار تنی به همراه کمپرسورها، حدود ۲٫۵ میلیارد دلار تخمین زده میشود که نه ایران و نه شرکت چینی فناوری ساخت آن را ندارند.
ایران امیدوار بود که شرکت توتال همراه با ساخت اولین سکوی عظیم، فناوری ساخت آن را نیز به ایران بیاورد. بنا به گفته مقامهای ایرانی، بعد از پنج سال، دستکم نیاز به ۱۰ سکوی عظیم برای نصب در پارس جنوبی است تا میزان تولید میدان دچار افت نشود.
پارس جنوبی با تولید روزانه حدود ۵۷۰ میلیون متر مکعب گاز، سهمی ۷۰ درصدی در کل تولید گاز کشور دارد.
وزیر نفت ایران میگوید که باید با شرکت چینی «سیانپیسی» مذاکره شود تا مشخص شود فعالیت عملیاتی و اجرایی را از چه زمانی آغاز میکند.
خبرگزاری رویترز ماه گذشته خبر داده بود که این شرکت چینی که همزمان از مشتریان عمده نفت ایران نیز هست، بخاطر تحریمهای آمریکا حاضر نشدهاست تا در ماه نوامبر نفتی از ایران بخرد.
هنوز معلوم نیست، این شرکت که برای خرید نفت ایران نیز رعایت تحریمهای آمریکا را میکند، چگونه حاضر به سرمایهگذاری ۴ میلیارد دلار در پارس جنوبی خواهد شد. البته این شرکت سالهاست که توسعه میدان آزادگان شمالی ایران را بر عهده دارد و هماکنون روزانه هشتاد هزار بشکه نفت از ایران میدان تولید میشود.