طرح اختصاص کالابرگ (کوپن) برای تأمین کالاهای اساسی، پس از نهایی شدن در کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، تحویل هیئت رئیسه شده و به‌زودی در دستور کار جلسه علنی مجلس قرار خواهد گرفت.
خبرگزاری ایسنا با اعلام این خبر در روز یک‌شنبه، ششم مهر، متن این طرح را نیز منتشر کرده است که بر اساس آن دولت مکلف می‌شود به صورت ماهانه نسبت به تأمین اعتبار خرید و واریز آن به کارت یارانهٔ خانوارها اقدام کند.
طرح کالابرگ که رسانه‌ها از آن با عنوان «کوپن الکترونیکی» یاد می‌کنند، یادآور دوره جنگ ایران و عراق است که در آن هشت سال و تا چند سال پس از آن، برخی مواد غذایی از جمله گوشت، برنج و قند به صورت کوپنی در بین مردم توزیع می‌شد.
در دو سال گذشته که پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها ارزش ریال به‌شدت سقوط کرده و تورم شیب تند افزایشی گرفته است، دولت و مجلس طرح‌های گوناگونی را برای تأمین کالاهای اساسی مردم مطرح کرده‌اند و طرح اخیر مجلس تازه‌ترین اقدام در این باره است.
این در حالی است که اخیراً بازرس مجمع عالی نمایندگان کارگران با اشاره به این‌که خط فقر برای خانوار ۴نفره ۱۰میلیون تومان، گفت «نیمی از جمعیت کشور در فقر مطلق به سر می‌برند».
البته خبرگزاری فارس با رد این ادعا اعلام کرد که خط فقر مطلق در حال حاضر «حدود پنج میلیون تومان» است.
با این حال، اگر رقم ۱۰ میلیون تومان درست باشد، خط فقر مطلق در فاصله سال ۹۶ بیش از دوبرابر افزایش یافته است که به‌گفته حسین راغفر، استاد دانشگاه، در سال ۹۶ حدود چهار میلیون تومان بوده است.
فقر مطلق، عدم دسترسی به حداقل‌های معیشت در جامعه است که با توجه به تفاوت هزینه‌های زندگی در مناطق گوناگون کشور می‌تواند متفاوت باشد.
برای نمونه در تهران و بر اساس بررسی‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، خط فقر خانوار‌های چهار نفره در طی دو سال اخیر تا ابتدای ۹۹ بیش از ۸۰ درصد افزایش یافته بود.
پیش از این در سال گذشته نیز مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی اعلام کرد که حدود ۲۳ تا ۴۰ درصد از جمعیت ایران در سال ۹۷ زیر خطر فقر قرار گرفته‌اند.
بر اساس طرح تازه مجلس که در قالب اصلاح قانون بودجه سال ۱۳۹۹ تهیه شده، اعتبار این طرح صرفاً برای تأمین کالاهای اساسی در نظر گرفته شده و وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است امکان تخفیف در خرید این کالاها را برای مشمولان فراهم کند.
با این حال شتاب تورم به‌خصوص در کالاهای اساسی غذایی موضوعی است که روزانه گزارش‌های متعدد رسمی و غیررسمی از آن منتشر می‌شود.
در واکنش به این وضعیت، شیوا قاسمی‌پور، نماینده مریوان در مجلس شورای اسلامی، سوم مهرماه اعلام کرد تورم راهی برای زندگی «شرافتمندانه» مردم باقی نگذاشته و اعتراف حسن روحانی به گرانی مواد غذایی به درد مردم نمی‌خورد.
خانم قاسمی‌پور در عین حال گفت: «لطفاً کم دم از مقاومت مردم بزنید، این طور جلو برود، در چند ماه آینده نان خشک هم مانند گوشت و تخم مرغ از سفره مردم بیرون می‌رود.»
حسن روحانی هفته‌هاست که همچون دیگر مقام‌های جمهوری اسلامی از «مقاومت» مردم ایران مقابل تحریم‌ها سخن می‌گوید و وعده‌هایی درباره گشایش‌های اقتصادی مطرح می‌کند.
این در حالی است که تحریم‌ها و مشکلات ناشی از شیوع کرونا، اقتصاد ایران را به شدت تحت فشار قرار داده و روحانی با اعتراف به گرانی مواد غذایی و کالاها در ایران، علت آن را «جنگ اقتصادی» آمریکا علیه ایران اعلام کرده است.
برخی کارشناسان علاوه بر نقش تحریم‌های آمریکا در افزایش تورم، «فساد مالی سیستماتیک» در ایران و نیز هزینه‌های «عظیم و پنهان» جمهوری اسلامی در حوزه فعالیت‌های نظامی و هسته‌ای را نیز در وضعیت موجود دخیل می‌دانند.
