در آستانه «سالگرد مهسا امینی و آغاز اعتراضات زن، زندگی، آزادی»، دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی با تشدید فشار بر خانوادههای معترضان کشته شده، ضمن برادر مهدی ببرنژاد و احضار پدر دادخواه کومار درافتاده، آنها را از برگزاری هرگونه مراسمی «منع» کردند.
همزمان در صفحات مجازی تعدادی از خانوادههای دادخواه از جمله خواهر حدیث نجفی و پدر و برادر حمیدرضا روحی نیز پیامهای مشابهی مبنی بر «توقف فعالیت مجازی» منتشر شد.
در موج تشدید فشار دستگاههای امنیتی بر خانوادههای کشته شدگان، نیروهای سازمان اطلاعات سپاه پاسداران اقدام به بازداشت رضا ببرنژاد برادر مهدی ببرنژاد از معترضان کشته شده در قوچان، کردند.
سایت حقوق بشری «ههنگاو» به نقل از منابع آگاه نوشت: « نیروهای اطلاعات سپاه با یورش و ورود بدون مجوز قضایی به منزل خانوادگی رضا ببرنژاد، شیشههای منزل را شکسته و برخی وسایل شخصی وی را در حین بازداشت، ضبط کرده و با خود بردند.»
بازداشت رضا ببرنژاد روز جمعه ۲۰ مرداد و در آستانه تولد برادرش مهدی ببرنژاد در ۲۴ مرداد ماه صورت گرفته است. مهدی ببرنژاد روز ۳۰ شهریور سال گذشته در جریان اعتراضات در قوچان به ضرب گلوله نیروهای امنیتی کشته شد.
همزمان حسن درافتاده، پدر کومار درافتاده نوجوان کشته شده در پیرانشهر، هم روز شنبه ۲۱ مرداد ماه توسط سازمان اطلاعات سپاه پاسداران احضار و برای چند ساعت بازداشت و مورد بازجویی قرار گرفت.
سایت حقوق بشری ههنگاو، از قول یکی از نزدیکان خانواده درافتاده، نوشت که این احضار چند روز پیش از ٢۵ مرداد ماه، سالروز تولد کومار درافتاده انجام شده و نیروهای سازمان اطلاعات سپاه با «اعمال فشار و تهدید» به حسن درافتاده، پدر کومار، هشدار دادهاند که «برگزاری هرگونه مراسمی» برای پسرش ممنوع است.
کومار درافتاده، نوجوان ١٦ ساله و اهل پیرانشهر در جریان اعتراضات شامگاه یکشنبه ٨ آبانماه ۱۴۰۱ با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی کشته شد.
در همین حال فشارها بر خانوادههای معترضان کشته شده تنها به برگزاری مراسم تولد یا سالگرد کشته شدن فرزندانشان محدود نمانده و به منع فعالیت خانوادههای دادخواه در فضای مجازی نیز گسترش یافته است.
در همین ارتباط روز شنبه ۲۱ مرداد ماه متنی در صفحه اینستاگرام شیرین نجفی، منتشر شد که در آن خواهر دادخواه حدیث نجفی عنوان کرده است که «این آخرین استوریش تا بعد از سالگرد حدیث» است.
در این متن از قول شرین نجفی آمده است: «با سلام و عرض ادب خدمت تمام کسانی که در این چند ماه در کنار ما بودند، با ما همدردی کردند و ما را تنها نگذاشتند و یاد و نام حدیث را زنده نگه داشتند از تک تک تان ممنونم. این آخرین استوری من تا بعد از سالگرد حدیث است و از شما تقاضا دارم که برای سالگرد حدیث کسی سر خاک حدیث نیاید چون مراسم نمیگیریم.»
همزمان متن مشابهی نیز در صفحه اینستاگرام علی روحی پدر حمیدرضا روحی نیز منتشر شد که در آن پدر دادخواه این معترض کشته شده در شهر زیبا نوشته است: «این آخرین استوری بنده تا سالگرد حمیدرضاست.»
در ادامه متن منتشر شده در صفحه اینستاگرام علی روحی، پدر حمیدرضا روحی، آمده است: «بابت تمامی زحماتی که برای زنده نگهداشتن نام و یاد پسرمان میکشید از همه شما ممنونم و دست بوستان هستم. نام و یاد تمامی شهدای وطن جاوید و ماندگار.»
علی روحی پیش از این در روز ۱۷ فروردین ماه درست یک روز پس از سالروز تولد فرزند کشته شدهاش، به مدت سه شبانه روز بازداشت شد. او همچنین تیر ماه سال جاری در شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ریاست ایمان افشاری به خاطر اعلام برگزاری تولد فرزندش و به اتهام «اجتماع و تبانی به قصد برهم زدن امنیت ملی» محاکمه شد.
همزمان متنی با مضمون مشابه پیامهای انتشار یافته در صفحه شیرین نجفی و علی روحی، در صفحه اینستاگرام پوریا روحی، برادر حمیدرضا روحی، نیز منتشر شد.
در این متن عنوان نیز از همه کسانی که طی ۹ ماه گذشته «به هر نحوی سعی در زندهنگهداشتن یاد و خاطره حمیدرضا روحی» داشتهاند تشکر شده است.
پوریا روحی در این متن با هشتگ «علیه فراموشی» به طور تلویحی به فشارهای وارد شده و منع فعالیت در فضای مجازی اشاره کرد و نوشت: «به اطلاع میرسانم که تا سالگرد برادرم از ادامه فعالیت در این صفحه معذورم.»
همزمان گلدسته حسینی، مادر ابوالفضل آدینهزاده نوجوان کشته شده به دست نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی در مشهد، که خود و همه اعضای خانوادهاش پیشتر برای مدتی به دست نیروهای حکومتی بازداشت شده بود، دلیل بازداشت رضا ببرنژاد را «دادخواهی خون برادر» خواند.
مادر ابوالفضل آدینهزاده با اشاره به اقدام نیروهای امنیتی در بازداشت شبانه رضا ببرنژاد، هدف آن را «ایجاد رعب و وحشت» در دل مادر پیر مهدی ببرنژاد معترض کشته شده توصیف کرد و خطاب به مقامهای حکومتی نوشت: «با این کارهایتان خانوادههای جاویدنامان نه کوچک میشوند و نه فراموش.»
بازداشت و احضار دهها تن از خانوادههای دادخواه معترضان کشته شده
دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی جمهوری اسلامی به ویژه از فروردین ماه فشارها بر خانوادههای دادخواه معترضان کشته شده را در سراسر ایران را شدت دادند و اکنون در آستانه «سالگرد کشته شدن مهسا امینی حین بازداشت توسط گشت ارشاد و آغاز اعتراضات زن، زندگی، آزادی» این فشارها را تشدید کردهاند.
این فشارها با بازداشت اعضای خانواده جواد حیدری معترض کشته شده در قزوین در فروردین ماه اوج گرفت و در ادامه به بازداشت فواد چوبین دایی آرتین رحمانی پیانی و معصومه (مهسا) احمدی نامزد حامد سلحشور در ایذه، کشته شدن پویا مولاییراد پسر عموی ماهمنیر مولاییراد، مادر دادخواه کیان پیرفلک منجر شد.
احضار و جلوگیری از ادامه فعالیت مجازی ماهمنیر مولاییراد، مادر دادخواه کیان پیرفلک و همسرش میثم پیرفلک در شبکههای اجتماعی و بازداشت سجاد پیرفلک عموی کیان پیرفلک در ادامه همین فشارها، بود.
همچنین بازداشت پدر،مادر، خواهر و همه بستگان ابوالفضل آدینه زاده معترض نوجوان کشته مشهد و بازداشت دستهجمعی و چند روزه ۳۰ تن از اعضای خانوادههای دادخواه سنندج به خاطر حضور بر آرامگاه معترضان کشته شده در سقز و بوکان نیز بخش دیگری این فشارها بوده است.
همزمان با موج فشارها بر خانوادههای معترضان کشته شده در پنج ماه اخیر، صدیقه تورانی مادر فرهاد مجدم از کشته شدگان اعتراضات آبان ۹۸ نیز در یک سانحه مشکوک رانندگی، جان خود را از دست داد.
همچنین نیروهای اداره اطلاعات مهاباد روز پنج شنبه ۲۲ تیر، شیرین، فریبا ، شیما، شهروز حسینپوری و رحمان اسماعیلی، پنج تن از اعضای خانواده آزاد حسینپوری معترض کشته شده در مهاباد، را احضار کردند و آنها را «چند ساعت تحت بازجویی» و «تهدید» قرار دادند.
زهرا سعیدیانجو خواهر دادخواه میلاد سعیدیانجو از کشته شدگان ایذه، نیز در اواخر تیر ماه برای دومینبار بازداشت شد. او «پس از ۳۲ روز بازداشت که ۲۳ روز آن در سلولهای انفرادی سازمان اطلاعات سپاه پاسداران» محبوس بود، روز چهارشنبه ۱۸ مرداد ماه به قید وثیقه یک میلیارد تومانی از زندان سپیدار اهواز آزاد شد.
علاوه بر این، شماری از خانوادههای دادخواه از جمله ناهید شیرپیشه و منوچهر بختیاری، مادر و پدر پویا بختیاری جوان کشته شده در اعتراضات آبان ۹۸ بیش از یک سال است که بازداشت و زندانی شدهاند و کمال لطفی پدر دادخواه رضا لطفی از معترضا کشته شده در دهگلان نیز همچنان تحت بازداشت قرار دارد.
دستگاههای امنیتی جمهوری اسلامی از سالهای دهه ۶۰ خورشیدی تاکنون سوابق متعدد و طولانی در آزار، بازداشت و زندانی کردن خانوادههای زندانیان سیاسی اعدام شده و معترضان کشته شده دارند.
سازمان عفو بینالملل سال ۱۳۹۹ در بیانیهای اعلام کرد که مقامهای جمهوری اسلامی با پنهانکاری در مورد محل دفن، ممانعت از برگزاری مراسم عزاداری، حقوق خانوادههای دادخواه و ماده ۱۵ میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را نقض میکند.