بنا بر گزارشها از ایران، نام ۱۰ نماینده مجلس که قرار است از زندان اوین بازدید کنند، مشخص شدهاست. ۹ نماینده مرد و یک نماینده زن، قرار است «پیش از ظهر» یکشنبه، به بازدید اوین و محل نگهداری بازداشتشدگان اعتراضات دیماه بروند.
پایگاه خبری جماران میگوید عبدالکریم حسین زاده، محمد کاظمی، حسن نوروزی، محمدجواد فتحی، محمد دهقان، محمدعلی وکیلی، اللهیار ملکشاهی، فاطمه سعیدی، ولی الله نانواکناری و محمد برومندی نمایندگانی هستند که قرار است از اوین بازدید کنند.
خبرگزاری ایلنا و روزنامه ایران نیز با انتشار گزارش مشابهی میگویند فاطمه سعیدی، تنها نماینده زنیست که در جمع بازدیدکنندگان از اوین و محل نگهداری بازداشتشدگان اعتراضات دیماه، حضور خواهد داشت.
نایب رییس کمیسیون قضائی و حقوقی مجلس، به خبرگزاری ایلنا گفته این بازدید قرار است «پیش از ظهر» روز یکشنبه انجام شود.
پس از انتشار گزارشهایی در مورد کشته شدن شماری از بازداشتشدگانِ اعتراضهای اخیر در بازداشتگاهها، گروهی از نمایندگان مجلس درخواست بازدید از زندان اوین را مطرح کردند. اخبار کشتهشدن بازداشتشدگان، هشدار شماری از نمایندگان در مورد تکرار «کهریزک دوم» را در پی داشت.
در هفتههای اخیر گزارشهایی درباره مرگ وحید حیدری و شهاب ابطحیزاده در اراک، سینا قنبری در اوین، محسن عادلی در دزفول، سارو قهرمانی و کیانوش زندی در سنندج، منتشر شدهاست. اما مقامهای قضائی جمهوری اسلامی میگویند آنها «خودکشی» کردهاند یا مرگ آنها با تجمعهای اعتراضی ارتباطی نداشتهاست.
یکشنبه گذشته علی مطهری گفته بود دادستان تهران با بازدید نمایندگان از زندان اوین موافقت کردهاست.
↲یادداشتی در وبسایت «دیدبان حقوق بشر»؛ پژوهشگر این سازمان میگوید: این بازدید تنها گام اول آن چیزی است که از دست نمایندگان مجلس برمیآید. آنها باید از مقامات بخواهند تا به بازرسان مستقل ایرانی و خارجی امکان حضور در زندانهای سرتاسر کشور را بدهند. ایران از سال ۲۰۰۵ به کارشناسان سازمان ملل اجازهی بازدید از کشور را نداده است.
بازدید از اوین در حالی صورت میگیرد که کمیته پیگیری بازداشتهای معترضان دیماه، هفته پیش در گزارش تازهای گفته بود شماری از بازداشتیها «شدیدا مورد ضربوشتم» قرار گرفتهاند و در میان آنها «متادون» توزیع شدهاست. سازمان زندانها اتهام خوراندن قرص متادون را رد کردهاست.
با این وجود از آنچه بر میآید بازدید فعلی، محدود به زندان اوین تهران، و معترضان بازداشتی در این زندان است. به گزارش وبسایت کلمه و همچنین بر اساس نوشتههای مهدی محمودیان، از اعضای کمیته پیگیری بازداشتها، بین روزهای ۹ دی تا ۱۲ دی، نزدیک به ۴۰۰ تن از بازداشتشدگان تجمعات تهران، به قرنطینه زندان اوین تحویل شدهاند.
همزمان اما نگرانیهایی در مورد دیگر بازداشتشدگان و زندانهای ایران نیز وجود دارد. برای نمونه کمپین حقوق بشر در ایران پنجم بهمن ماه در گزارشی گفته بود «شمار زیادی» از بازداشتشدگان و متهمان اعتراضات اخیر در همدان و خوزستان، با اتهامهایی روبهرو شدهاند که میتواند بالقوه به صدور حکم اعدام بیانجامد.
محمود صادقی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی، گفتهاست در اعتراضات دی ماه در شهرهای مختلف، دستکم ۳۷۰۰ نفر بازداشت شدهاند.
بهجز کسانی که در زندانهای ایران جان خود را از دست دادهاند، براساس آمار تلویزیون دولتی جمهوری اسلامی، اظهارات مقامهای قضائی، و گفتههای برخی نمایندگان مجلس، دستکم ۲۵ نفر در جریان اعتراضات دیماه جان خود را از دست دادهاند.