در حالی که آمریکا و اروپا هشدار دادهاند که شانس احیای توافق برجام اکنون از هر زمانی کمتر شده است، مقامهای جمهوری اسلامی کماکان بر ادامه گفتوگوها پافشاری کرده و دستیابی به توافق را «دور از دسترس» نمیدانند.
مجید تخت روانچی، نماینده ایران در سازمان ملل، روز پنجشنبه، ۹ تیرماه، در توییتی نوشت که «به دنبال انجام مذاکرات دوحه، مرحله بعدی مذاکرات را با اتحادیه اروپا هماهنگ خواهیم کرد.»
وی در حالی از تلاش برای هماهنگی دور بعدی مذاکرات هستهای خبر میدهد که یک مقام ارشد آمریکایی پیشتر به رویترز گفته بود که پس از مذاکرات غیرمستقیم بین ایران و آمریکا در دوحه که بدون نتیجه به پایان رسید، شانس احیای توافق هستهای موسوم به برجام کمتر شده است.
این مقام که خواست نامش فاش نشود، گفت که چشمانداز (احیای) توافق (برجام) پس از دوحه بدتر از قبل از آن است و روز به روز «بدتر» خواهد شد.
اما مجید تخت روانچی در شورای امنیت در جمع خبرنگاران گفت: «تیم ما آماده تعامل سازنده برای دستیابی به یک توافق است. چنان چه آمریکا واقعبینانه عمل کند و عزم جدی برای اجرای تعهدات خود داشته باشد، توافق دور از دسترس نیست.»
وی با تکرار موضع مقامهای ارشد هستهای و مذاکرهکننده ایرانی، آمریکا و اروپا را به فقدان «اراده سیاسی» متهم کرده و ادعا کرد که ایران «انعطافپذیری» از خود نشان داده و «راهحلهای ابتکاری» ارائه کرده است.
محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، نیز در سخنانی که روز جمعه منتشر شد بدون ارائه سند گفته که «سلامت» فعالیت هستهای ایران برای «غرب، به گواه ۱۶ سازمان اطلاعاتی آمریکا» محرز شده است.
وی افزود که خود غربیها «ادعا کردهاند که این فشار حداکثری بر ایران شکست خورده و تصمیم گرفتند به برجام بازگردند».
آقای اسلامی در ادامه طرفهای غربی مذاکرهکننده را متهم کرده که «مدام دوباره مسائل گذشته را روی میز میگذارد»، ایرادی که پیشتر غربیها به مذاکرهکنندگان ایرانی گرفته بودند.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت: «دلیل و مایه اصلی که برجام برای آن متولد شده نمیتواند دوباره زنده شود، اما طرف مقابل مدام دوباره مسائل را روی میز میگذارد، در حالی که جمعبندی و اقناع یک بار برای همه مسائل گذشته اتفاق افتاده است.»
وی در حالی این ادعا را مطرح کرده که خبرهای تائیدنشده حاکی از طرح دوباره موضوعات توافقشده در برجام از سوی تیم هستهای فعلی جمهوری اسلامی است.
وحید جلالزاده، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران، نیز روز جمعه درباره موارد اختلاف میان ایران و آمریکا در مذاکرات برجام گفت: «در دو موضوع با آمریکا به نتیجه نرسیدیم؛ انتفاع اقتصادی یکی از آنهاست و آمریکا حاضر نیست تا پایان دوران بایدن هم به ایران ضمانت بدهد.»
وی همچنین اضافه کرده که «موضوع پادمان، تضمینهای ما از آمریکا و لیست قرمز از موارد اختلافی دیگر ما با آمریکاست.»
آقای جلالزاده بدون اشاره به جزئیات ادعا کرده که «در اسفندماه ۱۴۰۰ مذاکرات تقریباً به سرانجام رسیده بود و آماده امضای توافق بودند، اما آمریکا زیر قولهایی که به ایران، روسیه و چین داده بود زد.»
سه قدرت اروپایی عضو برجام شامل بریتانیا، فرانسه و آلمان روز پنجشنبه، ۹ تیر، در بیانیه مشترکی بار دیگر در مورد شتاب پیشرفت برنامه هستهای ایران هشدار دادند.
در این بیانیه آمده بود: «متاسفانه در نشستی که دیروز در دوحه پایان یافت، ایران به یک فرصت دیگر پشت پا زد و به جای آن، درخواستهای جدید غیربرجامی و به دور از واقعیت را پیش کشید.»
این بیانیه میافزاید که «اقدامات ایران به سرعت در حال برهم زدن توازن بستهای است که ما طی ماهها مذاکره برای احیای برجام بر سر آن توافق کرده بودیم».
از زمان توقف مذاکرات احیای برجام تنشها بر سر پرونده هستهای ایران افزایش یافته که نشانههای آن از جمله صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه تهران به دلیل عدم همکاری با آژانس و واکنش ایران با غیرفعال کردن دوربینهای نظارتی آژانس است.