یک روز پس از حادثه واژگونی اتوبوس دانش‌آموزان دختر در استان فارس که ۴۴ کشته و زخمی برجای گذاشت و تأکید یک عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس بر «صدور یک آیین‌نامه لازم‌الاجرا» برای جلوگیری از سفر شبانه جاده‌ای، حسن روحانی دستور داد تا شیوه‌نامه‌های مربوط به اردوهای آموزشی بازنگری شوند.
محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس جمهوری، روز شنبه ۱۱ شهریور در گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا خبر داد که حسن روحانی برای بازنگری این شیوه‌نامه‌ها به وزیر آموزش و پرورش دستور داده است.
به گفته آقای واعظی رئیس جمهوری ایران دستور داده است تا وزارش آموزش و پرورش «با هماهنگی دستگاه‌های ذیربط و در اسرع وقت شیوه‌نامه‌های مربوط به اردوهای دانش‌آموزی و وسایل مربوط به آن را بازنگری و آن را به نحوی اصلاح کنند که تردد با وسایل حمل و نقل عمومی، زمان و مسیر سفر بر مبنای بالاترین ضریب استانداردهای ایمنی انجام گیرد.»
این خبر ساعاتی پس از آن مخابره شد که رئیس پلیس راهور ناجا از «ارائه پیشنهاد» برای تدوین شیوه‌نامه برای اردوهای دانش‌آموزی خبر داده بود.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، تقی مهری، رئیس پلیس راهور ناجا، در نشست خبری خود در بامداد شنبه با اشاره به حادثه رخ داده برای اتوبوس حامل دانش‌آموزان هرمزگانی در استان فارس اظهارکرد که آموزش و پرورش باید شیوه‌های جدیدی را برای اعزام دانش‌آموزان برنامه‌ریزی کند.
وی گفت: «ما برای راهیان نور نیز چنین اقداماتی را انجام دادیم و پیشنهاد می‌دهیم که آموزش و پرورش با هماهنگی پلیس و دیگر دستگاه‌های مرتبط شیوه‌نامه اردوهای دانش‌آموزی را تدوین کند تا دیگر شاهد چنین حوادثی نباشیم.»
رئیس پلیس راهور ناجا در پاسخ به پرسشی دربارهٔ اینکه آیا می‌توان برای اردوهای دانش‌آموزی ممنوعیت تردد شبانه را اعمال کرد یا خیر؟ گفت: «این موضوع نیازمند شیوه‌نامه‌ای است که آموزش و پرورش باید تدوین کند و البته چنین موضوعی را می‌توان مد نظر قرار داد.»
ساعت چهار صبح روز جمعه، ۱۰ شهریور، یک اتوبوس حامل دختران دانش‌آموز راهنمایی و دبیرستانی در شهرستان داراب فارس واژگون شد.
رسانه‌های ایران شمار کشته‌شدگان این حادثه را «۹» نفر اعلام کرده و نوشته‌اند که هفت دانش‌آموز دختر، یک راننده و سرپرست دانش‌آموزان در این حادثه جان باخته‌اند.
حسن نوری، معاون اورژانس کشور، نیز اعلام کرد که دو نفر از مصدومان این حادثه «قطع عضو» و دو نفر دیگر «قطع نخاع» شدند.
این دانش‌آموزان ساکن شهرستان‌های رودان و میناب در استان هرمزگان بودند که قصد داشتند در اردوی «ملی فرزانگان» در شیراز شرکت کنند.
این حادثه بازتاب‌های گسترده‌ای داشت و تعدادی از مقاماهای دولت و نمایندگان مجلس با صدور پیام‌هایی خواستار برخورد با مقصران شده‌اند.
برخی از کاربران شبکه‌های اجتماعی در پیام‌های خود آورده‌اند که اتوبوس‌های اردوهای دانش‌آموزی، معمولاً با هدف صرفه‌جویی و پرداخت نشدن هزینه برای اقامت، شب‌ها حرکت می‌کنند.
در همان روز رخ دادن این حادثه، فاطمه سعیدی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا گفت: «مسئله اول این است که اصلاً چرا به گونه‌ای برنامه‌ریزی شده که اتوبوس حامل دانش‌آموزان نیمه‌شب در جاده باشد؟ فاصله دو استان هرمزگان و فارس به شکلی است که با ذره‌ای تدبیر می‌توانستند دانش‌آموزان را در طول روز که خطر وقوع حادثه کمتر است راهی مقصد کنند.»
وی افزود: «اگر وزارت آموزش و پرورش از صدور یک آیین‌نامه لازم‌الاجرا در این خصوص ناتوان است نمایندگان مجلس آماده‌اند این موضوع را پیگیری کنند. باید سفر شبانه جاده‌ای در اردوهای دانش‌آموزی تعطیل شود. اگر نمی‌توانند طوری برنامه‌ریزی کنند که دانش‌آموزان نیمه‌شب در جاده‌ها نباشند صراحتاً بگویند تا فکر دیگری شود.»
وی همچنین گفت: «دقایقی پیش با وزیر آموزش و پرورش نیز به صورت تلفنی صحبت کردم و خواستم یک بار برای همیشه آیین‌نامه دقیق و جامع اردوهای دانش آموزشی تدوین شود و هرگونه تخلف با مجازات جدی روبرو شود. نمی‌شود که هرسال شاهد چنین حوادثی باشیم و همه چیز را به گردن جاده و خودرو بیاندازیم.»
در همین حال محمد بطحایی، وزیر آموزش و پرورش، ساعاتی پس از حادثه به داراب سفر کرد. آقای بطحایی در داراب اعلام کرد که گزارش این حادثه به هیئت دولت ارائه خواهد شد.
وی اضافه کرد: «بدون تردید با اصلاحاتی در فرایند برگزاری اردوهای دانش‌آموزی، امکان کاهش این‌گونه حوادث وجود دارد».
دلایل واژگونی اتوبوس
کمیسیون عالی ایمنی راه‌ها دلیل حادثه واژگون شدن اتوبوس حامل دانش‌آموزان در داراب را منحرف شدن از جاده به دلایلی از جمله «خواب‌آلودگی راننده یا جلوگیری از عدم برخورد با ماشین روبرو» اعلام کرده است.
این کمیسیون روز شنبه، ۱۱ شهریور در گزارشی اعلام کرد که پس از برخورد اتوبوس با «قرنیز پل و ترکیدن لاستیک جلو» ، کنترل آن از دست راننده خارج شده و پس از ۱۰۰ متر به پهلو واژگون شده‌است.
کمیسیون عالی ایمنی راه‌ها اعلام کرد که جاده و علائم آن «مناسب» و سرعت اتوبوس نیز ۸۶ کیلومتر بر ساعت بوده‌است. براساس این گزارش، سرنشینان این اتوبوس در طول سفر از کمربند ایمنی استفاده نکرده‌اند.
محمد حسین حمیدی، رئیس پلیس راه ناجا، روز جمعه دربارهٔ دلایل این حادثه گفته بود که اتوبوس «به دلیل خستگی و خواب‌آلودگی راننده به پایه پل برخورد کرده‌است».
در همین حال، محسن موسوی، رئیس دادگستری شهرستان داراب، نیز گفته است که راننده دیگر این اتوبوس که زنده مانده است «از نظر جسمانی، سالم است و بازداشت شده و پرونده قضایی برای پیگیری دقیق ابعاد مختلف این حادثه تشکیل شده است.»
محسن موسوی، رئیس دادگستری داراب، نیز اعلام کرد که «پرونده قضایی برای پیگیری دقیق ابعاد مختلف این حادثه تشکیل شده‌است».
تقی مهری، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی، نیز با اشاره به بررسی کارشناسان پلیس راه از علت وقوع این حادثه، افزود: بررسی کارشناسان نشان می‌دهد که بی‌توجهی راننده به مسیر مقابل به دلیل خستگی و خواب آلودگی وی سبب واژگونی این اتوبوس شده‌است.
رئیس پلیس راهور ناجا دربارهٔ اینکه گفته می‌شود راننده ادعا کرده خواب آلود نبوده‌است، تصریح کرد: اطلاعات این اتوبوس در سامانه سپهتن ثبت شده‌است حتی تصاویری وجود دارد که نشان می‌دهد راننده در حین رانندگی خواب آلود بوده‌است؛ البته مسئولان قضایی در حال تحقیق دربارهٔ این موضوع هستند.
مهری تصریح کرد: «برابر بررسی‌های ما اتوبوس مذکور کمک راننده داشته، سرعتش مجاز بوده و مشکل فنی نداشته‌است.»
وی در ادامه یادآور شد: اگر بنا باشد که آموزش و پرورش شیوه‌نامه‌ای در این خصوص اجرا کند پلیس نیز به آن عمل می‌کند ولی در حال حاضر ممنوعیت برای تردد شبانه خودروها وجود ندارد.
در سال‌های گذشته ده‌ها نفر از دانش‌آموزانی که در اردوهای مدارس شرکت می‌کردند در سوانح رانندگی کشته شده‌اند.
از جمله سال ۹۱ در سانحه برای یک اتوبوس که عازم اردوی مناطق جنگی هشت‌ساله ایران و عراق موسوم به «راهیان نور» بود، ۲۶ دانش‌آموز دختر ساکن استان چهار محال و بختیاری جان باختند.
سال گذشته نیز یک اتوبوس حامل دانش‌آموزان استان چهارمحال و بختیاری در مسیر برگشت از مشهد واژگون شد و دو دانش‌آموز جان خود را از دست دادند.
ایران یکی از نقاط حادثه‌خیز جهان از نظر رانندگی است. بر اساس گزارشی که پژوهشکده بیمه مرکزی ایران منتشر کرده‌است، در میان ۱۹۰ کشور جهان، ایران پس از کشور آفریقایی سیرالئون، بالاترین نرخ مرگ‌ومیر را در جاده‌ها دارد.
در سال‌های اخیر سالانه حدود ۱۷ هزار نفر در سوانح جاده‌ای کشته شده و حدود ۳۰۰ هزار نفر نیز مجروح شده‌اند. مقامات نیروی انتظامی اعلام می‌کنند که تعداد افراد کشته شده در سوانح رانندگی در دهه ۸۰ سالانه حدود ۲۷ هزار نفر بوده و این آمار در سال‌های اخیر کاهش یافته‌است.
مسعود حبیبی، رئیس سازمان جوانان جمعیت هلال احمر ایران، پیش از این گفته بود که در اثر تصادفات جاده‌ای روزانه صد نفر به تعداد معلولان در سراسر کشور اضافه می‌شود.
در همین حال حسن هاشمی، وزیر بهداشت، روز جمعه ۱۱ فروردین، گفته بود که آمار کشته‌شدگان سوانح ترافیکی در ایران «از آمار کل کشته‌شدگان ناشی از جنگ در منطقه بالاتر است».
براساس اعلام سندیکای بیمه‌گران ایران، در مدت ۲۱ روز سفرهای نوروز امسال، ۸۷۴ نفر کشته شدند و تنها پرداخت دیه کشته‌شدگان ۱۸۳ میلیارد تومان برای شرکت‌های بیمه هزینه داشته‌است.
