در آستانه دومین سالگرد سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراین، گروه همکاری کشورهای درگیر رسما اعلام کرد که از مذاکره با ایران دست شسته و از این پس پرونده مرگ قربانیان را از طرق بین‌المللی پیگیری خواهد کرد.
حامد اسماعیلیون، سخنگوی انجمن خانواده‌های جان‌باختگان پرواز ۷۵۲، در روز ۲۶ آذرماه به مقام‌های حکومت ایران هشدار داده بود که بیست روز تا ارجاع پرونده شلیک به هواپیمای اوکراینی به سازمان هوانوردی بین‌المللی، ایکائو، فرصت دارند.
یک روز پیشتر چهار کشور کانادا، سوئد، اوکراین و بریتانیا اعلام کرده بودند که به ایران گفته‌اند تا ۱۵ دیماه فرصت دارد به سوالات مربوط به سرنگونی هواپیمای اوکراینی پاسخ دهد، وگرنه این گروه سایر اقدامات را مدنظر قرار خواهد داد.
حال همین چهار کشور در بیانیه‌ای رسمی که روز پنج‌شنبه، ۱۶ دیماه، منتشر شد اعلام کرده‌اند که از هر گونه تلاش برای مذاکره با ایران در این زمینه دست شسته‌اند.
آنها در این بیانیه می‌گویند: «به‌رغم تمام تلاش‌ها در دو سال گذشته برای حل این مسئله از طریق مذاکره، گروه همکاری به نتیجه رسیده است که تلاش بیشتر برای مذاکره با ایران... بی‌فایده است.»
به گزارش خبرگزاری رویترز، آنها در ادامه تاکید می‌کنند که از این پس بر حل مسئله از طریق قوانین بین‌الملل تمرکز خواهند کرد، اما به جزئیات دیگری در این زمینه اشاره نمی‌کنند.
پرواز پی‌اس ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین بامداد ۱۸ دیماه ۱۳۹۸ به فاصله کوتاهی پس از پرواز از فرودگاه بین‌المللی تهران با شلیک دو موشک پدافند سپاه پاسداران سرنگون شد و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن از جمله ۱۶۴ ایرانی جان باختند.
جمهوری اسلامی پس از سه روز تمام پنهان‌کاری و اظهارات متناقض و خلاف واقع، سرانجام اذعان کرد که پدافند ضدهوایی سپاه به این هواپیمای مسافربری شلیک کرده، اما دلیل شلیک «خطای انسانی» است.
اوکراین، کانادا و برخی ناظران می‌گویند این ادعا را قبول ندارند و حکومت ایران در حال لاپوشانی دلایل اصلی این ماجرا است.
در گزارش کمیته حقیقت‌یاب انجمن خانواده‌های جان‌باختگان هواپیمای اوکراینی نیز به شواهد بحث‌برانگیزی همچون «عامدانه باز گذاشتن فضای هوایی کشور در شرایط خطیر جنگی»، «تغییر مسیر پروازهای دیگر»، «انهدام کامل وسایل الکترونیکی مسافران» و «تاخیر مشکوک ۵۷ دقیقه‌ای در پرواز و تخلیه برخی از مسافران» اشاره شده است، مسائلی که مقامات جمهوری اسلامی هنوز به آنها پاسخ نداده‌اند.
در همین حال در داخل ایران، بر اساس ابلاغیه دادسرای نظامی تهران که ۶۰۰ روز بعد از سرنگونی هواپیما در اختیار خانواده‌های شاکی در ایران قرار گرفت برای همه متهمان اصلی و رده بالای پرونده قرار منع تعقیب صادر شده است، اقدامی که مورد اعتراض گسترده قرار گرفته است.
در مقابل دادگاه عالی استان انتاریو در کانادا روز دوشنبه هفته جاری طی حکمی اعلام کرد که ساقط شدن این هواپیما «اقدامی تروریستی و عمدی» بوده است.
این دادگاه بر اساس شکایت شش نفر از بازماندگان قربانیان پرواز پی‌اس۷۵۲ برگزار شده بود و جمهوری اسلامی ایران را به پرداخت ۱۰۷ میلیون دلار کانادا غرامت به این افراد محکوم کرد.
علاوه بر اتباع ایران، شهروندانی از کشورهای افغانستان، آلمان، کانادا، اوکراین، بریتانیا و سوئد نیز مسافران هواپیمای یاد شده بودند.
