روزنامه «شرق» چاپ تهران روز دوشنبه پنجم اردیبهشت از رسوب میلیون‌ها دوز واکسن تولیدی شرکت‌های داخلی ایران خبر داده که تاریخ انقضای آن‌ها نزدیک می‌شود و نه خواهان داخلی و نه مشتری خارجی دارد.
بر اساس این گزارش، شرکت سیناژن شش میلیون، پاستور سه میلیون، رازی چهار میلیون، نورا ۲.۵ میلیون و اکتوورکو سه میلیون دُز واکسن روی دست‌شان مانده است که تاریخ مصرف آن در حال انقضاست.
شرق در ادامه می‌نویسد دو تولیدکننده واکسن فخرا و اسوه هم اطلاعاتی درباره واکسن‌های رسوب‌کرده در انبارهایشان ندادند، اما همگی این هفت تولیدکننده واکسن حالا شاکی هستند و به‌تازگی در نشست کمیته دارو و غذای کمیسیون بهداشت مجلس حاضر شده و زبان انتقاد از دولت را باز کرده‌اند: «آن‌ها می‌گویند نه بازار داخلی متقاضی مصرف واکسن‌هایشان است و نه بازار صادراتی برای آن وجود دارد».
خود دولت نیز از ذخیره ۵۰ میلیون دُز واکسن تولید داخل و عدم نیاز به خرید واکسن خبر داده است.
گلایه واکسن‌سازهای داخلی از رسوب تولیدات‌شان و نبود مشتری خارجی در حالی است که هیچ یک از این شرکت‌ها برای واکسن‌های تولیدی خود تاییدیه بین‌المللی دریافت نکرده‌اند و حتی عراق واکسن تولیدی آن‌ها را از مسافران ایرانی قبول نمی‌کند.
مسئولان شرکت‌های تولیدکننده واکسن روز سوم اردیبهشت نیز در نشست با نمایندگان مجلس گفته بودند که به دلیل عدم حمایت دولت، تاریخ مصرف واکسن‌هایشان در حال منقضی شدن است.
روزنامه شرق در ادامه می‌نویسد این هفت تولیدکننده می‌گویند اگر دولت واکسن‌شان را نخرد، «نقره‌داغ و زمین‌گیر» می‌شوند و دولت باید از آن‌ها حمایت کند.
این گزارش می‌افزاید این حکایت هفت تولیدکننده واکسن است که دولت برای آن‌ها چیزی حدود هفت ماه واکسیناسیون را به تأخیر انداخت.
اقدام دیرهنگام برای واردات واکسن به بهانه تولید در داخل طی یک سال گذشته به اوج‌گیری چندباره بیماری کووید ۱۹ در چند مقطع زمانی در کشور و افزایش قابل توجه شمار مبتلایان و جان‌باختگان دامن زد.
وزارت بهداشت ایران شهریور سال ۱۴۰۰ مدعی شده بود که کشور به «قطب» صادرات واکسن کرونا در منطقه تبدیل می‌شود؛ اما تاکنون هیچ کشوری تمایلی به خرید واکسن‌های ایرانی نشان نداده است.
از طرفی ماندن این تعداد بالا از واکسن‌های تزریقی در انبارهای شرکت‌های ایرانی و نزدیک شدن به پایان تاریخ مصرف آن‌ها در حالی است که هم‌اکنون کشورهای مختلف به سمت تولید واکسن استنشاقی رفته‌اند.
حجم انبوه واکسن‌های وارداتی و واکسن تولید داخل که برای آن مشتری وجود ندارد، در حالی است که آمار کرونا در کشور هم رو به افول است و در نتیجه اقبال به تزریق واکسن در بین شهروندان ایرانی نیز کاهش یافته است.
بنا بر اعلام وازرت بهداشت، تاکنون حدود ۶۴ میلیون نفر دُز اول، حدود ۵۷ میلیون نفر دُز دوم و حدود ۲۷ میلیون نفر دُز سوم واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند.
اخیرا حسین صفوی، رئیس هیئت امنای صرفه‌جویی ارزی وزارت بهداشت، گفته بود که مجموع رقم قرارداد با تولیدکنندگان داخلی واکسن هشت هزار و ۶۵۶ میلیارد تومان بوده و میزان بدهی وزارت بهداشت به آن‌ها پنج‌هزار و ٣٠٠ میلیارد تومان است.
هاله حامدی‌فر، مدیرعامل شرکت سیناژن و تولیدکننده واکسن کرونا، به «شرق» گفته است با وجود آن‌که مجلس و دولت به آن‌ها سفارش ساخت ۱۸ میلیون دُز واکسن را داده‌اند و آن‌ها مواد اولیه برای ساخت این تعداد واکسن را خریداری کرده‌اند، در نهایت دولت از تحویل گرفتن این تعداد واکسن سر باز زد و در حال حاضر شش میلیون دز واکسن در انبارها روی دست آن‌ها مانده است.
این تولیدکننده درباره چالش صادرات واکسن ایرانی نیز می‌گوید بازار جهان از واکسن‌هایی که تأییدیه سازمان بهداشت جهانی را دارند، اشباع شده است و واکسن ایرانی که تأییدیه جهانی ندارد، راه دشوارتری پیش‌رو دارد.
