دو تشکل کارگری در ایران با اشاره به قابل پیشبینی بودن رویدادهای روزهای اخیر، سیاستهای دولتهای مختلف جمهوری اسلامی ایران را عامل برگزاری تجمعها و تظاهرات در شهرهای ایران دانستند.
کانون مدافعان حقوق کارگر در کانال تلگرامی خود با اعلام اینکه «اعتراضهای مردمی در حال گسترش است و سر باز ايستادن تا رسيدن به خواستههای به حق خود را ندارد» نوشت: «آن هنگام كه حكومتگران به بنبست رسيده باشند و هيچ راه حلي برای برون رفت از بحرانهای خودساخته را نداشته باشند و مردم صبور و بردبار، ديگر حاضر نباشند همانند گذشته تن به ستم بدهند، هنگام اعتراضات گسترده اجتماعی فرا میرسد».
این تشکل صنفی با اشاره به «اعتراضهای كارگران، معلمان و زحمتكشان از يكسو و غارتشدگان اموال در مؤسسههای پولی و بانكی حكومت ساخته از سوی ديگر، همراه با جاری بودن حقوقهای نجومی در كنار فقر و سيه روزی اكثريت قاطع مردم تحت استثمار» اعتقاد دارد که این اعتراضها، «زمينه اعتراضهای سراسری» را فراهم كرده است.
احمد علوی، اقتصاددان و استاد دانشگاه در سوئد، در یادداشتی برای رادیو فردا نوشته است: «سلسله تظاهرات چند روز اخیر در شهرهای گوناگون ایران، به شکل ناگهانی به وجود نیامد و نشانه نارضایتی از وضعیت موجود و بخصوص وضعیت نامناسب اقتصادی است. چرا که بخش قابل توجهی از شعارهای معطوف به مشکلات اقتصادی –بخصوص گرانی یا به زبان دیگر افزایش هزینه زندگی است- که اکثریت مردم با آن دست و پنجه نرم میکنند».
او افزوده است: « احساس افزایش فقر و شکاف طبقاتی و همچنین کاهش مداوم سطح زندگی بخشی از انگیزههای مشترک تظاهرات یاد شده را شکل میدهد. اما این همه ماجرا نیست. تصادم واقعیاتی که احساس میشود با آنچه از سوی حسن روحانی وعده داده شده است، نیز زمینه ساز این جوشش خروش تظاهرکنندگان است. از یاد نرود که حسن روحانی در هنگام فعالیتهای انتخاباتی دور دوم ریاست خود بر قوه مجریه وعدههای بسیاری را مبنی بر رونق اقتصادی، ایجاد اشتغال، کاهش فقر نابرابری را مطرح نمود».
در این میان، کانون مدافعان حقوق کارگر با اعلام اینکه، راه حل مردم این است که «آقايان از تخت به زير» آیند، گفت که «حمله به تجمعكنندگان معترض هيچ مشكلی از بن بست های حكومت را حل نمیكند».
این تشکل صنفی همچنین نوشت:حکومتی که چند دهه «تنها هنرش آن بوده که دزدی و رشوه و اختلاس را در بالایی ها گسترش دهد و فقر و تنگدستی و بیخانمانی را به اکثریت عظیم جامعه تحمیل کند».
جعفر عظیمزاده، رئیس هیئت مدیره اتحادیه آزاد کارگران ایران، هم در گفتوگویی با سایت اتحاد، متعلق به این تشکل صنفی، با اشاره به اینکه در بیانیههای این اتحادیه در دو سال گذشته، بر روی این مسئله که در صورت «ادامه وضعیت مصیبت بار کنونی و سرکوب اعتراض های صنفی در ایران، با تلاطم های اجتماعی مواجه خواهیم شد» تمرکز داشته، افزود: «آن روز فرا رسیده و کار به آنجا رسیده است که هزاران تن در ابعاد سراسری به خیابان ها آمده اند و وضعیت موجود را با قدرت به چالش می کشند».
او با اشاره به ذخایر بزرگ نفت و گاز در ایران و اینکه ایران بر روی کوهی از طلا نشسته است اضافه کرد: «در چنین مملکتی، شاهدیم که فقر و بدبختی از سر و روی مردم بالا می رود».
آقای عظیمزاده با اشاره به حقوق زیر خط فقر کارگران، پرداخت نشدن مرتب همین مقدار به آنان و افزایش کودکان کار، از برخوردهای امنیتی و قضایی با کارگران، مانند صدور احکام زندان و شلاق انتقاد کرد.
در ماههای اخیر، گزارشهای زیادی در مورد برخوردهای امنیتی و قضایی با کارگران و تشکلهای کارگری در ایران منتشر شده است. این برخوردها، انتقاد شدید سازمانهای حقوق بشری و اتحادیههای بینالمللی کارگری را به همراه داشته است.
رئیس هیئت مدیره اتحادیه آزاد کارگران ایران در بخش دیگری از سخنانش با اعلام اینکه «جامعه ایران در تمام ابعاد با فقر مواجه شده است»، افزود: «معلوم است که جامعه نمی ایستد و به خیابان می آید».
او با اعلام اینکه «اعتراضها در ایران متوقف نخواهد شد جز اینکه از طریق سرکوب شدید متوقف شود»، اضافه کرد: جامعه با بحران مواجه است و اگر کسانی که آن را ایجاد کرده اند، پاسخ مردم را ندهند و مشکلات شان را حل نکنند، باز هم شاهد بروز اعتراض ها خواهیم بود، زیرا زندگی ۸۰ میلیون انسان، گروگان عده ای دزد و اختلاسگر شده است.
جعفر عظیمزاده در مورد رویکرد اتحادیه آزاد کارگران ایران به تجمع ها و تظاهرات روزهای اخیر در شهرهای ایران گفت: «ما خودمان را بخشی از این اعتراض ها میدانیم. اساس این اعتراضها، اعتراض به گرانی، فلاکت و بیکاری است؛ موضوعاتی که مربوط به ما و طبقه کارگر هستند و مطمئنم که بخش قابل توجهی از کسانی که در خیابان ها هستند، از طبقه کارگرند».