در آستانه معرفی برندگان شصت و هشتمین دوره جشنواره برلین، سینمای ایران تحت تاثیر حاشیههای ایجاد شده پس از نمایش فیلم «خوک» در این جشنواره و اظهارات مطرح شده در نشست رسانهای این فیلم است.
بیان اظهارات انتقادی لیلا حاتمی بازیگر این فیلم در نشست خبری درباره نحوه برخورد با معترضان سیاسی باعث واکنشهای مختلف گسترده بویژه در شبکههای اجتماعی شده و همین باعث کمتر شدن نسبی حضورهای رسانهای سازندگان این فیلم شده است.
اما یک روز بعد از نمایش فیلم «خوک» در بخش مسابقه جشنواره فیلم برلین نوبت به اکران دو فیلم دیگر ایرانی رسید که در بخش نسل این رویداد سینمایی حاضر هستند.
بخش نسل نمایشگر فیلمهایی است که با مضامینی مرتبط با نوجوانان ساخته شدهاند و سینمای ایران در سالهای اخیر نمایندگان زیادی در این بخش داشته است. از جمله مستند تحسین شده «رویاهای دم صبح» ساخته مهرداد اسکویی دو سال پیش در همین بخش به نمایش درآمد.
امسال ایران دو نماینده در این بخش دارد. فیلمهای «درساژ» ساخته پویا بادکوبه و «هندی و هرمز» ساخته عباس امینی فیلمهای ایرانی حاضر در این بخش هستند که هر دو از زوایای مختلف، برشی از زندگی نسل نوجوان ایرانی را در نقاط مختلفی از ایران ارائه میکنند.
درساژ که ساخته بلند اول سازندهاش محسوب میشود از تصمیم سرسختانه دختر نوجوانی میگوید که به رغم تمام فشارهای خانواده و دوستانش حاضر به تغییر آن نیست. فیلم که داستانش در یکی از شهرکهای اطراف تهران میگذرد نمونه تازهای از روایت مناسبات درونی خانوادههای طبقات متوسط و مرفه ایران امروز محسوب میشود که این بار روابط میان فرزندان این خانوادهها و تنهایی درک نشده نوجوانان را دستمایه قرار میدهد.
شخصیت اول فیلم دختر نوجوانی با بازی نگار مقدم است که درک نشدن از سوی خانواده و دوستان او را به رابطه احساسی با اسبی مخصوص مسابقات درساژ میرساند. پویا بادکوبه کارگردان فیلم پس از نمایش فیلم در پاسه به پرسشهای مخاطبان گفت شخصت فیلم نوجوانی است که در فرار از معمولی زندگی مردن و معمولی شدن است.
هندی و هرمز اما نگاه اجتماعی صریحتری دارد و با بردن دوربینش به یکی از نقاط جنوبی ایران در جزیره هرمز از ازدواج زودهنگام نوجوانان و مشکلات پس از آن بویژه در شرایط فقر اقتصادی را روایت میکند.
فیلم در کنار موضوع اصلیاش درباره ازدواج زودهنگام در حاشیه اشارههایی هم به مسائلی چون خاک فروشی و فساد سیاسی دارد.
سازنده این فیلم پیشتر با فیلم «والدراما» در همین بخش نسل در برلین حاضر بود و بازیگر آن فیلم هم ایفاگر نقش پسر نوجوان فیلم تازه است. هندی و هرمز مانند والدراما با آنکه لحنی آرام و حتی در مواردی شوخ طبعانه دارد اما در لحظاتی به شدت تلخ و تکان دهنده میشود و واقعیت تلخ موضوعش را در شکل بهت آوری مقابل بینندهاش قرار میدهد. مانند والدراما در هندی و هرمز نیز با پایانی تکان دهنده روبرو هستیم. استقبال تماشاگران از این فیلم قابل توجه بود و سازندگانش در غیاب دو بازیگر نوجوان اصلی فیلم که امکان حضور در برلین پیدا نکردهاند، پاسخگوی پرسشهایی عموما درباره شرایط اجتماعی محل وقوع داستان بودند.
شنبه شب برندگان این دوره جشنواره برلین معرفی میشوند. در حالی که همچنان منتقدان به دنبال کشف اصلی این دوره برلین هستند، صحبت از برخی فیلمها به عنوان برندگان احتمالی بیشتر مطرح میشود. در حالی که کار تازه وس اندرسون، انیمشین «جزیره سگها» از همان نمایش در افتتاحیه جزو آثار مهم دوره اخیر ارزیابی شده است، برخی ساخته تازه لاو دیاز فیلمساز فیلیپینی که در برلین محبوب است را با نام «فصل شیطان» از شانسهای این دوره میدانند. فیلم نروژی «یو-۲۲ جولای» درباره حادثه کشتار چند سال پیش این کشور هم از آثار موردتوجه دوره اخیر بوده است. درباره فیلم «خوک» هم برخی از شانس قابل توجه حسن معجونی برای انتخاب در بخش بازیگری و توجه احتمالی به فیلمبرداری محمود کلاری در بخش دستاوردهای فنی صحبت میکنند.