وزیر خارجه عراق روز پنجشنبه دوم دی گفت بغداد خواستار مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا است، زیرا تنش بین دو کشور بر وضعیت عراق تاثیر میگذارد.
فواد حسین که برای دیداری رسمی به تهران رفته است، در یک کنفرانس خبری مشترک با حسین امیرعبداللهیان همتای ایرانیاش گفت، روابط ایران و آمریکا برای عراق «یک مسئله خارجی محسوب نمیشود بلکه یک موضوع داخلی است» چرا که تنش بین دو کشور «مستقیما» بر وضعیت عراق تاثیر میگذارد.
او تصریح کرد که هر گشایشی در روابط ایران و آمریکا «بر وضعیت عراق نیز از نظر سیاسی، اقتصادی و امنیتی تاثیر مثبت دارد».
ایران و آمریکا از سال ۵۸ و بهدنبال حمله دانشجویان موسوم به «دانشجویان پیرو خط امام» به سفارت ایالات متحده در تهران، روابط رسمی با یکدیگر ندارند، ولی نمایندگان دو کشور طی چهار دهه گذشته به مناسبتهای مختلف از جمله در عمان و عراق با هم مذاکراتی داشتهاند.
با این حال، ایران حاضر نشده که در مذاکرات وین برای احیای برجام که دولت پیشین آمریکا از آن خارج شده است با نمایندگان ایالات متحده به صورت مستقیم مذاکره کند، و از طریق سایر کشورهای باقیمانده در برجام دیدگاهها و پیشنهادهای خود را منتقل میکند.
حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران در مورد نحوه تماس دو کشور در مذاکرات وین گفت که «طرف آمریکایی به صورت نانوشته، برخی از پیامها را به داخل جلسه میفرستد و پاسخهای لازم را در این رابطه دریافت میکند».
او گفت که جمهوری اسلامی ایران «با حسن نیت و با جدیت و نگاه به رسیدن به یک توافق خوب»، مذاکرات وین را دنبال میکند «و امیدواریم طرفهای مقابل نیز با این رویکرد در مذاکرات ظاهر شوند».
ایران و آمریکا علاوه بر موضوع فعالیتهای هستهای تهران، در مورد تحریمها، برنامه موشکی و نقش منطقهای ایران در منطقه که واشینگتن آن را «مخرب» میداند با هم اختلافات شدیدی دارند.
وزیر خارجه عراق در بخش دیگری از اظهاراتش گفت، پیشنهاد مذاکرات مستقیم بین تهران و واشینگتن را با آمریکاییها در میان گذاشته است «و امروز و پیش از این نیز با برادرانمان در ایران این مسئله را مطرح کردهایم» و «در دیداری که با آقای امیرعبداللهیان در نیویورک داشتم به ایشان گفتم که بهتر است گفتوگوی مستقیمی بین ایران و آمریکا انجام شود».
او با این حال نگفت که پاسخ ایران و آمریکا به پیشنهاد عراق چه بوده است.
عراق در ماههای گذشته میزبان نمایندگان ایران و عربستان برای حل اختلافات بین دو کشور و از سرگیری مناسبات میان تهران و ریاض بوده که به دنبال حمله نیروهای تندرو طرفدار آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، به سفارت و کنسولگری عربستان در تهران و مشهد قطع شده است.
جمهوری اسلامی ایران از گروههای شبهنظامی شیعه عراقی حمایت میکند که هر از گاهی با راکتپراکنی، اهداف و پایگاههای آمریکا را در این کشور هدف قرار میدهند. بغداد خواستار توقف این حملات است و این امر به تنش در روابط ایران و آمریکا و همچنین تهران و بغداد دامن زده است.
ایران در دیماه ۹۸ نیز پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده وقت نیروی قدس سپاه پاسداران، در نزدیکی فرودگاه بغداد توسط پهپادهای آمریکایی، پایگاه عین الاسد در عراق را موشکباران کرد.
تقدیر از نقش آمریکا و عربستان در انتقال ایرلو
فواد حسین، وزیر خارجه عراق، همچنین از نقش عربستان سعودی و آمریکا در تسهیل انتقال حسن ایرلو، سفیر درگذشته ایران در یمن، سپاسگزاری کرد.
واشینگتن هنوز درباره نقش آمریکا در این زمینه ابراز نظر نکرده است.
مقامهای وزارت خارجه ایران هفته جاری اعلام کردند که حسن ایرلو دو روز پس از بازگشت از یمن، بهدلیل ابتلا به ویروس کرونا درگذشت. ایران، عربستان را به تعلل در انتقال سفیر خود در یمن متهم میکند، موضوعی که ریاض آن را رد کرده است.
حسین امیرعبداللهیان نیز در این نشست خبری وضعیت روابط با عربستان سعودی را حاوی نکات مثبت و منفی ارزیابی کرد.
به گفته وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، تهران به زودی در مذاکرات با عربستان شرکت میکند.