قطعنامه انتقادی شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص همکاری نکردن ایران با آژانس٬ واکنش‌های بین المللی در پی داشته است.
وزارت خارجه ایران روز چهارشنبه ۱۸ خرداد در بیانیه‌ای این قطعنامه را به عنوان «اقدامی سیاسی، نادرست و غیرسازنده» محکوم کرده است.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در همین روز با اکثریت آراء قطعنامه‌ای علیه ایران به تصویب رساند و از این که تهران به پرسش‌های آژانس در مورد ذرات اورانیوم یافت شده در سه مکان هسته‌ای اعلام نشده خود پاسخ نداده است، انتقاد کرد.
درهمین زمینه، وزارت‌خانه‌های خارجه فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا در بیانیه‌ای مشترک، ضمن استقبال قطعنامه شورای حکام از ایران خواستند «به تعهدات قانونی خود عمل کند و با آژانس همکاری کند».
این چهار کشور غربی گفته‌اند، اکثریت قاطع آرا در تصویب این قطعنامه در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، پیامی صریح برای ایران است که باید به تعهدات پادمانی خود عمل کند و شفاف‌سازی‌های فنی معتبری درباره موضوعات پادمان باقی‌مانده ارائه کند.
نفتالی بنت، نخست‌وزیر اسرائیل نیز در واکنش در بیانیه‌ای گفت: «این یک قطعنامه مهم است که چهره واقعی ایران را آشکار می‌کند.»
نفتالی بنت تاکید کرده است که که اعضای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «با هدف متوقف کردن و جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای همکاری کردند».
نخست وزیر اسرائیل تصریح کرد، اگر ایران به فعالیت‌های خود ادامه دهد، قدرت‌های بزرگ باید پرونده ایران را به شورای امنیت بازگردانند.
بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل هم از تصویب قطعنامه در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه ایران استقبال کرد و گفت، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گام مهمی در تصمیم خود برای محکوم کردن ایران در پی عدم پایبندی ایران به بازرسی‌ها و در واکنش به فعالیت‌های هسته‌ای در سایت‌های مختلف در سراسر این کشور، برداشت.
وزیر دفاع اسرائیل در ادامه تصریح کرد: «ایران بار دیگر نشان داد که صلح منطقه‌ای و جهانی را تهدید می‌کند.»
بنی گانتز افزود: « جامعه بین‌المللی علاوه بر محکومیت، باید گام‌های ملموسی بردارد. هر دوربین نظارتی که خاموش می‌شود باید به آن با تحریم‌های دیپلماتیک و اقتصادی پاسخ داد.»
وزیر دفاع اسرائیل همچنین خواستار «اتحاد» و همکاری نزدیک جامعه بین‌المللی برای مقابله با اقدامات منطقه‌ای و جهانی ایران شده است.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، نیز در توییتی منطق ارائه قطعنامه به شورای حکام را مورد پرسش قرار داده است.
این دیپلمات روس نوشته است، پرسش این است که اول٬ آیا این قطعنامه باعث بهبود رابطه تهران و آژانس خواهد شد؟ دوم این که آیا به نهایی شدن مذاکرات وین کمک خواهد کرد؟ در هر دو مورد پاسخ منفی است.
در همین زمینه، نماینده دائم عربستان سعودی در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین هم گفته است، ایران همچنان به رویکرد غیرشفاف در خصوص برنامه هسته‌ای خود ادامه می‌دهد.
این مقام عربستان، ایران را متهم کرد که « از صبر و حسن نیت کشورهای عضو برجام برای توسعه برنامه هسته‌ای خود سوء‌استفاده می‌کند.»
واکنش ایران
این در حالی است که وزارت امور خارجه ایران در بیانیه‌ای در واکنش به قطعنامه شورای حکام آژانس گفته است، این قطعنامه براساس گزارش «شتابزده و غیرمتوازن مدیرکل آژانس و مبتنی بر اطلاعات دروغین و ساختگی» اسرائیل تهیه شده است و «نتیجه‌ای جز تضعیف روند همکاری و تعاملات جمهوری اسلامی ایران با آژانس در برنخواهد داشت.»
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز با انتقاد از تصویب این قطعنامه گفته است، «بانیان» قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «مسئول تبعات بعدی» این اقدام هستند و تاکید کرد: «پاسخ ایران قاطع و متناسب است.»
در همین زمینه، ایران پیشتر در روز چهارشنبه اعلام کرد که دو دوربین «فراپادمانی» آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در یک مرکز هسته‌ای را خاموش کرده است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران هم کشورهای غربی به‌ویژه سه کشور اروپایی عضو برجام را به آغاز «تحرکاتی علیه ایران» متهم کرد.
آژانس بین المللی انرژی اتمی روز دوشنبه در گزارشی به شورای حکام اعلام کرد که ذخایر اورانیوم غنی‌‌شده ایران به بیش از ۱۸ برابر حد مجاز در برجام رسیده است.
مدیرکل آژانس هم با اشاره به نزدیک شدن ایران به منابع قابل توجه اورانیوم غنی شده گفت: «ایران توضیحاتی ارائه نکرده است که از نظر فنی در رابطه با یافته‌های آژانس در سه مکان اعلام نشده باورپذیر باشد. همچنین ایران مکان یا مکان‌های فعلی مواد هسته‌ای یا تجهیزات آلوده به مواد هسته‌ای را که در سال ۲۰۱۸ از تورقوزآباد منتقل شده، به اطلاع آژانس نرسانده است.»
بازرسان آژانس می‌گویند که سه سایت «مشکوک» مریوان، تورقوزآباد و پارچین ورامین را شناسایی کرده‌اند. گزارش‌ها حاکی است که دو سایت تورقوزآباد و پارچین ورامین «در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ احتمالا با هدف از بین بردن رد اورانیوم تخریب شده‌اند.»
۳۰ کشور عضور آژانس بین المللی انرژی اتمی به قطعنامه پیشنهادی سه کشور اروپایی به همراه آمریکا در روز چهارشنبه رای مثبت دادند. روسیه و چین به این قطعنامه رای منفی و کشورهای هند، پاکستان و لیبی نیز به آن رای ممتنع دادند.
شورای حکام در ژوئن ۲۰۲۰ خواستار همکاری «بی‌درنگ» ایران با بازرسی آژانس از دو مورد از تاسیسات این کشور شده بود. این قطعنامه با ۲۵ رای مثبت، ۲ رای منفی و ۷ رای ممتنع تصویب شد.
