مایک هرتزوگ، سفیر اسرائیل در واشینگتن، میگوید اصلاح روابط آمریکا و عربستان، برای تمام منطقه «از نظر راهبردی بسیار مهم است» و ادامه سردی روابط آمریکا-سعودی، جمهوری اسلامی را جسورتر و حضور منطقهای ایران را متفاوت میکند.
این دیپلمات ارشد که برادر اسحاق هرتزوگ، رئیس جمهوری اسرائیل، است، روز پنجشنبه، ۲۵ فروردین، در یک نشست خبری در واشینگتن، عربستان سعودی را «بازیگری بسیار مهم در منطقه و تمامی جهان اسلام» خواند و ابراز امیدواری کرد این کشور نیز با پیمان دوستی کشورهای عربی با اسرائيل بپیوندد.
او همچنین در انتقاد تلویحی از دولت جو بایدن گفت احیای توافق هستهای و عملی کردن خواسته ایران در پاک کردن نام سپاه پاسداران از فهرست تروریستی، «فرستادن یک پیام اشتباه به جهان است».
مقامهای دولت اسرائيل پیش از این بارها به طور علنی به دولت آمریکا درباره خارج کردن سپاه پاسداران از فهرست تروریستی هشدار دادهاند.
این دیپلمات ارشد اسرائیلی به پرسش خبرنگار اکسیوس درباره این که آیا او شخصا برای بهبود روابط واشینگتن و ریاض اقدام به میانجیگری کرده یا خیر، پاسخ نداد.
روابط عربستان و دولت جو بایدن در یک سال اخیر رو به سردی گذاشته است. تصمیم دولت جو بایدن برای احیای توافق هستهای سال ۱۳۹۴ موسوم به برجام، یکی از دلایل عمده این سردی روابط است.
با این حال، پایگاه خبری اکسیوس نوشته است که بروز یک سلسله مسائل امنیتی و اختلافات در امور انرژی، به سردی روابط آمریکا-سعودی دامن زده است.
پس از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، سردی روابط عربستان-آمریکا نیز تشدید شد. ریاض، برخلاف بسیار دیگری از متحدان آمریکا، اقدامات روسیه را محکوم نکرده است.
در شرایطیکه آمریکا خواهان افزایش تولید نفت سعودی برای کمک به بحران جهانی انرژی شده است، عربستان تاکید کرده که به توافقهای انرژی خود با مسکو پایبند میماند.
علاوه بر این، اواسط اسفند سال گذشته روزنامه والاستریت ژورنال گزارش داد در حالی که آمریکا و متحدانش به دنبال مهار افزایش قیمت انرژی ناشی از حمله روسیه به اوکراین بودند، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، و تماس با جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، را رد کرد.
این روزنامه همچنین در گزارشی دیگر خبر داد که نارضایتی روزافزون عربستان از تضعیف تعهدات امنیتی آمریکا نسبت به این کشور، خصوصا در جنگ با یمن، همچنین تلاش واشینگتن برای احیای برجام و خروج غیرمنتظره ایالات متحده از افغانستان باعث شده است که عربستان به چین نزدیکتر شود.
دولت جو بایدن سال گذشته حمایت از عربستان در عملیات نظامی علیه حوثیهای یمن را متوقف کرد و علاوه بر اعمال محدودیت برای فروش تسلیحات به عربستان، حوثیها را نیز از فهرست گروههای تروریستی خارج کرد.
اوایل فروردین امسال، بهدنبال حملات شورشیان حوثی مورد حمایت ایران به تاسیسات نفتوگاز عربستان، این کشور اعلام کرد که مسئولیتی در زمینه جبران کمبود نفت در بازارهای جهانی ندارد.
خبرگزاری رویترز در گزارشی درباره این موضوعگیری نوشت که تلاش آمریکا برای رسیدن به توافق هستهای با ایران و ادامه حملات حوثیها به عربستان، دولت ریاض را نا امید کرده است.
همزمان با تداوم چنین مشکلاتی، سی عضو مجلس نمایندگان واشینگتن که همحزبی جو بایدن هستند، این هفته در نامه به آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، خواهان بازنگری در روابط با سعودی با هدف سختگیری بیشتر در قبال عربستان شدند.
امضاکنندگان نامه تاکید کردهاند که عربستان «به طور سیستماتیک و بیرحمانه مردم خود را سرکوب میکند، منتقدان در جهان را هدف قرار میدهد، جنگی بیرحمانه در یمن را دنبال میکند و رژیمهای خودکامه در سراسر خاورمیانه و شمال آفریقا را پشتیبانی میکند».
از سوی دیگر، به باور برخی تحلیلگران سیاسی، محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان، مشتاق دستیابی به توافق سیاسی با اسرائیل است اما پدرش، ملک سلمان، که مدافع قضیه فلسطینی است، از تحقق خواسته ولیعهد خود جلوگیری میکند.
با این حال، به نوشته اکسیوس، اسرائیل و عربستان سالهای طولانی است که روابط محرمانه دارند. این همکاریهای پشت پرده بهویژه در زمینه اطلاعاتی و نظامی مربوط به ایران است.
سلسله گزارشهای پیشین حاکی بود که حمایت عربستان از عادیسازی روابط امیرنشینهای خلیج فارس با اسرائیل، مشوق عمده سران امارات متحده عربی و بحرین برای برقراری مناسبات کامل سیاسی با اسرائیل بود.
رسانههای اسرائیل در دوره اخیر که روابط این کشور با ابوظبی و منامه گسترش یافته، نوشتند که اگر در دورهای آمریکا برای بهبود روابط اسرائیل و کشورهای عرب پادرمیانی میکرد، اکنون اعراب برای رسیدن به امتیازاتی در روابط با آمریکا، به اسرائیل تکیه میکنند و حتی خود آمریکا نیز برای بهبود روابط با اعراب، از وساطت اسرائیل بهره میگیرد.