معاون اول رئیسجمهور ایران گفته به خاطر تحریم نفت ایران «حتی کشورهای دوست ایران» که روابط نزدیکی با جمهوری اسلامی دارند هم «جرأت اینکه نفت ایران را خریداری کنند، ندارند».
به گزارش خبرگزاری مهر، او که روز دوشنبه ۱۱ آذر در مراسم روز ملی صادرات در تهران سخنرانی میکرد، به نام این کشورها اشاره نکرد ولی گفت صادرات نفت ایران هنوز صفر نشده و «به روشهای دیگری متوسل میشویم تا نفت ایران را بفروشیم».
آقای جهانگیری درباره روشهای دیگر فروش نفت توضیح نداده ولی گفته است: «به معنای واقعی، تمام گلوگاههای اصلی کار و فعالیت اقتصادی کشور از سوی آمریکاییها بسته شده است».
مقامهای ایران تاکنون به طور رسمی گزارشی از میزان فروش نفت ندادهاند.
حشمتالله فلاحتپیشه، نماینده مجلس روز ۱۴ آبان گفت فروش نفت ایران تا ۲۰ برابر کاهش یافته است.
ایران تا قبل از تحریمهای یک سال گذشته ایالات متحده، روزانه حدود ۲.۵ میلیون بشکه صادرات نفت داشت اما با میزان افت «۲۰ برابری» که آقای فلاحتپیشه اشاره کرده، احتمالا صادرات روزانه نفت ایران به ۱۲۵ هزار بشکه رسیده است.
با وجود این برآوردها، دولت روحانی در لایحه بودجه سال آینده صادرات روزانه ۸۷۰ هزار بشکه نفت را گنجانده است. تحلیلگران اقتصادی این اقدام دولت را تلاشی برای «پنهان کردن شکاف کسری بودجه» میدانند.
صندوق بینالمللی پول دو ماه پیش در گزارشی میزان کسری بودجه سال جاری را ۸ درصد تولید ناخالص داخلی (تقریبا برابر ۳۷ میلیارد دلار) برآورد کرده و پیشبینی کرد که کسری بودجه سال آینده ایران نیز ۸.۱ درصد خواهد بود.
در بودجه سال جاری نیز دولت صادرات روزانه ۱ میلیون و ۵۴۰ هزار بشکه نفت و میعانات گازی را گنجانده بود و بنابر گفتههای مقامات دولت، این رقم طی ماههای گذشته تعدیل شده (کاهش یافته) است.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران نیز روز ۲۱ آبان امسال گفت جمهوری اسلامی در تاریخ خود هرگز به اندازه امروز در شرایط «سخت و پیچیده» قرار نداشته و فشارها در زمینه فروش نفت، اداره کشور را با مشکل مواجه میکند.
وی با بیان این که «از ابتدای انقلاب تاکنون برای فروش نفت و حرکت یک کشتی نفتکش این گونه مشکل نداشتیم»، این سوال را مطرح کرد که «وقتی کشور با مشکلات فروش نفت مواجه میشود چگونه باید کشور را اداره کنیم؟»
به گفته وی، «بالاترین درآمد مالیاتی که برای سال آینده پیشبینی شده، ۱۵۰ هزار میلیارد تومان است؛ اما برای اداره کشور به ۴۵۰ هزار میلیارد تومان نیاز است و حال باید پرسید ۳۰۰ هزار میلیارد تومان باقیمانده را باید از کجا آورد.»
حسن روحانی همچنین روز ۲۴ آبان با اشاره به فشار تحریمها اعلام کرد که دولت برای تامین بودجه خود به جز سه راه فروش نفت و افزایش مالیات و کاهش یارانه راه دیگری ندارد.
وی با تاکید بر اینکه «فروش نفت ما با محدودیتهایی مواجه است و مالیات را هم نمیتوان زیاد افزایش داد»، از گرانکردن قیمت بنزین برای کاهش یارانههایی که دولت در زمینه انرژی میدهد، به عنوان انتخاب حکومت ایران در این مقطع نام برده بود.
دونالد ترامپ، رئيسجمهور آمریکا خرداد امسال با اشاره به تاثیر تحریمهای آمریکا علیه حکومت ایران گفته بود: «به عنوان یک کشور، در حال ورشکستگی هستند. هرچند من چنین چیزی نمیخواهم».
آمریکا خواستار تغییر سیاست منطقهای جمهوری اسلامی است.