آمریکا و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس روز پنجشنبه ۱۸ خرداد با صدور بیانیهای مشترک، ضمن استقبال از احیای مناسبات تهران و ریاض، بر لزوم مقابله با اقدامهای «غیرقانونی و پرخاشجویانۀ» حکومت ایران در قبال تردد کشتیها در آبهای منطقه تأکید کردند.
بر اساس متن این بیانیه، واشینگتن و متحدانش در جهان عرب با هر اقدامی از سوی جمهوری اسلامی - چه در آبها و چه در هر نقطۀ دیگری از منطقه - که مسیرهای کشتیرانی، تجارت جهانی و یا تأسیسات نفتی کشورهای عضو این شورا را با خطر و تهدید مواجه کند، مقابله خواهند کرد.
آنها همچنین با یادآوری پشتیبانی خود از معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای از حکومت ایران خواستند تا با آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهطور کامل همکاری کند.
وزيران خارجه حاضر در این اجلاس همچنین با استقبال از احيای مناسبات دیپلماتیک بین ایران و عربستان سعودی بر اهمیت پایبندی تمامی کشورهای منطقه به قوانین بینالمللی از جمله منشور سازمان ملل متحد تأکید کردند.
متن این بیانیۀ مشترک یک روز پس از پایان برگزاری نشست آنتونی بلینکن با وزیران خارجۀ کشورهای عضو شورای همکاری منتشر شد.
همزمان با انتشار این بیانیه، وزیر خارجه آمریکا و همتای سعودیاش، شاهزاده فیصل بن فرحان، روز پنجشنبه در یک نشست خبری مشترک دربارۀ ابعاد مختلف رایزنیهای اخیر سخن گفتند.
آقای بلینکن در این نشست خبری نیز تأکید کرد که واشینگتن و ریاض به همراه شورای همکاری خلیج فارس بر «تأثیر بیثباتکنندۀ» جمهوری اسلامی در منطقه متمرکز هستند و میخواهند که از «نفوذ» جمهوری اسلامی از جمله در سوریه کاسته شود.
وزیر خارجه دولت بایدن ضمن برشمردن مواردی همچون حمایت حکومت ایران از «تروریسم و گروههای شبه نظامی تبهکار، توقیف نفتکشهای در حال عبور از آبهای بینالمللی و تشدید تنش هستهای» تصریح کرد واشینگتن کماکان بر این باور است که «دیپلماسی» با پشتوانۀ «فشار اقتصادی، بازدارندگی و همکاری قوی دفاعی، بهترین راه برای جلوگیری از مقابله با این اقدامهای خطرناک» است.
در متن بیانیۀ مشترک آمریکا و شورای همکاری نیز این رویکرد لحاظ شده و آنها با تأکید بر اقدامات مشترک برای کاهش تنش در منطقه و پایبندی به دیپلماسی، تقویت «رایزنی، هماهنگی و همکاری» میان طرفین را در دستور کار قرار دادند.
حاضران در این نشست همچنین از برگزاری اجلاس آتی ائتلاف جهانی برای مبارزه با گروه «خلافت اسلامی» استقبال کردند. این اجلاس با هدف مبارزه با تروریسم در سطح جهانی قرار است یک ماه دیگر در ریاض برگزار شود.
بر اساس بیانیه منتشر شده، آقای بلینکن و همتایانش در شورای همکاری خلیج فارس، علاوهبر بررسی رزمایشهای مشترک و فعالیتهای ترکیبی نیروی دریایی تصمیم گرفتند که جلسه بعدی این کارگروه با موضوع امنیت سایبری در سال جاری میلادی برگزار شود.
بازگشت صلح پایدار به یمن
آنها همزمان با اشاره به اهمیت اقدامهای سازمان ملل برای برقراری صلح در یمن از تلاشهای فرستاده این سازمان، فرستاده ویژه آمریکا و دولتهای عمان و عربستان سعودی در راستای برقرای آتشبس در یمن قدردانی کردند.
در این بیانیه مشترک، نسبت به بازگشت صلح پایدار به یمن ابراز امیدواری شده و ضرورت بررسی موارد نقض حقوق بشر، اجرای عدالت و فراهم کردن زمينه احیای اقتصاد یمن نیز برجسته شده است.
مسئله اسرائیل و فلسطینیان
بیانیه مشترک وزیران خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و آمریکا بر تعهد همه کشورها به صلح همهجانبه، عادلانه و پایدار براساس راه حل همزیستی دو کشور مستقل بر مبنای مرزهای شناخته شده در سال ۱۹۶۷، مبادله داوطلبانه بخشی از اراضی در چارچوب معیارهای بینالمللی و طرح صلح پیشنهادی کشورهای غربی تأکید کرده است.
حل بحران سوریه با حفظ «تمامیت ارضی» این کشور
وزیران خارجه حاضر در این اجلاس بر تعهد خود به یافتن یک راه حل مسالمتآمیز برای بحران سوریه به شکلی که اتحاد و تمامیت ارضی این کشور حفظ شود و مطابق با قوانین بینالمللی باشد از جمله قطعنامه ۲۲۴۵ شورای امنیت که در سال ۲۰۱۵به تصویب رسید، تأکید کردند.
این بیانیه میافزاید که اقدامات اخیر کشورهای عربی از جمله تشکیل گروه تماس با سوریه در ماه مه امسال در راستای همین قطعنامه است. علاوهبر این، از حضور نیروهای آمریکایی و ائتلاف بینالمللی برای شکست قطعی گروه «خلافت اسلامی» در سوریه حمایت میکند.
پیشتیبانی از عراقِ «باثبات و مستقل»
این بیانیه مشترک، گسترش همکاریهای عراق با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس را تحولی مثبت ارزیابی کرده و از طرح اتصال شبکه برقرسانی عراق به کشورهای شورای همکاری خلیج فارس استقبال کردند.
آمریکا و متحدانش همچنین بر اهمیت تلاشهای جامعه مدنی عراق برای اصلاحات اقتصادی به نفع مردم این کشور از جمله تخصیص درآمدهای نفت و گاز به تأمین نیازهای اضطراری و توسعه زیرساختهای اقتصادی و اجتماعی تاکید کردند و پشتیبانی خود از یک عراق «با ثبات، مستقل و امن» را اعلام کردند.
کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس همچنین با اشاره به بحران سودان، از اقدامهای ریاض و واشینگتن برای حل مسالمتآمیز این بحران و پایان دادن به درگیریهای نظامی در این کشور حمایت کردند.
در مورد تهاجم نظامی روسیه علیه اوکراین نیز، آمریکا و متحدانش ضمن تاکید بر احترام به استقلال کشورها و قوانین بینالمللی، از جمله منشور سازمان ملل از جامعه بینالملل خواسند تا اقدامها برای دستیابی به یک راه حل صلح آمیز و همچنین کمک به بحران انسانی در اوکراین را افزایش دهند.