چندین هزار نفر از شهروندان اردنی روز جمعه در اعتراض به امضای توافق سهجانبه «آب در ازای انرژی» این کشور با اسرائیل و امارات متحده عربی تظاهرات کردند.
معترضان خواستار لغو توافقنامه صلح با اسرائیل، موسوم به پیمان ابراهیم، شدند و هرگونه عادیسازی روابط را «تسلیم تحقیرآمیز» در برابر اسرائیل دانستند.
خبرگزاری رویترز گزارش داده است که راهپیمایی امروز را احزاب مخالف گسترش همکاری با اسرائیل از جمله اسلامگرایان و چپها با همکاری گروههای قبیلهای و اتحادیهها سازماندهی کردهاند.
تظاهرکنندگان با در دست داشتن بنرهایی حاوی شعارنوشتههایی چون «عادیسازی خیانت است»، شعار «نه به توافق شرم» نیز سر دادند. گزارشها از حضور سنگین نیروهای پلیس در مرکز امان، پایتخت اردن، حکایت دارد.
اردن، اسرائیل و امارات روز دوشنبه یکم آذر با حضور جان کری، نماینده ویژه دولت آمریکا در امور اقلیمی، این قرارداد محیط زیستی را امضا کردند.
بر اساس این توافق، یک شرکت عظیم اماراتی قرار است در صحرای اردن دهکدهای مدرن با ظرفیت تولید ۶۰۰ مگاوات انرژی خورشیدی برای صادرات به اسرائیل بر پا کند و در مقابل، اسرائیل ۲۰۰ میلیون متر مکعب آب شیرین و نمکزدایی شده را به اردن کمآب منتقل خواهد کرد.
دیپلماتهای غربی میگویند این ابتکار مشروط به مطالعات امکانسنجی است. اگر این طرح به نتیجه برسد، یکی از بزرگترین پروژههای همکاری منطقهای خواهد بود که تاکنون بین اسرائیل و کشورهای عربی اجرایی شده است.
کارین الهرار، وزیر انرژی اسرائیل، امضای این توافقنامه را «یک گام تاریخی» خوانده و آن را «مهمترین توافق» با اردن، پس از امضای توافق صلح سال ۱۹۹۴ دانسته است.
علاوه بر اعتراضهای شهروندان، ۷۰ قانونگذار از ۱۳۰ عضو پارلمان اردن نیز خواستار برگزاری جلسهای فوری به منظور بررسی اقدام دولت امان در امضای توافق اخیر با اسرائیل شدهاند.
سال گذشته، با تلاشهای دونالد ترامپ، رئیسجمهوری وقت آمریکا، توافقهای عادیسازی رابطه اسرائیل با امارات متحده عربی، بحرین، سودان و مراکش حاصل شد.
اردن که از ۲۷ سال قبل با اسرائیل روابط کامل سیاسی دارد، از تصمیم یک سال و نیم پیش امارات و بحرین در عادیسازی رابطه با اسرائیل در چارچوب «پیمانهای صلح ابراهیم» استقبال کرده بود.
این عادیسازی روابط بر مبنای منافع تجاری و نگرانی مشترک در مورد اقدامات جمهوری اسلامی ایران در منطقه شکل گرفت. بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر وقت اسرائیل، تاکید کرده بود که موضع مشترک امیرنشینها و اسرائیل علیه حکومت ایران، عامل اصلی در علنی کردن این مناسبات و ارتقای آن تا حد برقراری مناسبات کامل سیاسی بود.
اردن از فقیرترین کشورهای جهان از حیث دسترسی به منابع آبی به شمار میرود. گزارشها حاکی است که طی سالهای گذشته حجم آب انباشته شده در پشت سدها در ادن به میزان ۵۰ درصد کاهش یافته است، بهطوری که در سال ۲۰۲۰ سدهای اردن با کمبود ۸۰ میلیون متر مکعبی آب روبهرو بودند.