روز شنبه، بنیامین نتانیاهو مسئول تشکیل کابینه اسرائیل شد. اما چون حزب او یعنی لیکود، اکثریت مورد نیاز برای تشکیل کابینه را در پارلمان در اختیار ندارد، ناچار است بار دیگر با احزاب دیگر ائتلاف کند.
حالا او میتواند با راستیهای تندرو ائتلاف کند، یا با راستیهای میانهرو یا حتی با گروه های متمایل به مرکز که از چپ و راست مستقل هستند. و از دل هر کدام از این ائتلافها، به تعداد کرسیهای مورد نیاز برای تشکیل دولت دست پیدا کند.
او پیش از انتخابات با حزب اسرائیل خانه ماست یا Yisrael Beiteinu ائتلاف کرد و طبیعتا این حزب در هر حال در کابینه تازه حضور خواهد داشت.
به جز این، در همین ۴۸ ساعت اخیر، حزب «آیندهای هست» یا یشآتید، بیش از هر حزب دیگری به عنوان موتلف نتانیاهو و حزب لیکودش، مطرح شده است.
اگر این ائتلاف شکل بگیرد، تعداد کرسیهای آن ۶۴ خواهد بود و در پارلمان ۱۲۰ عضوی اسرائیل اکثریت خواهد داشت.
نتانیاهو میتواند در ائتلاف با راست، کمی گشادهروتر برخورد کند و حزب شاس را هم در بازی شریک کند. در این حالت ائتلاف ۷۴ کرسی خواهد داشت و دولت قویتر خواهد شد.
احتمالاتی با بخت کمتر برای شکلگیری نیز مطرح شده: مانند اینکه نتانیاهو ائتلاف با آویگدور لیبرمن و «اسرائیل خانه ماست» را به هم بزند و با «شاس» و «یشآتید» یک دولت راست میانه تشکیل بدهد.
یا بر عکس، قید یشآتید را که میانه روتر است بزند و با راست سنتی یعنی شاس و اسرائیل خانه ماست، یک ائتلاف تندرو شکل دهد.
هر کدام از این گزینهها برای دو مساله کلیدی سیاست داخلی و خارجی اسرائیل یعنی روند صلح و شهرک سازی در اراضی اشغالی و همچنین برنامه هستهای ایران چه تاثیری میگذارد؟
مئیر جاودانفر، تحلیلگر ایرانی – اسرائیلی و مدرس دانشگاه معتقد است که برای این دو مساله کلیدی، تفاوت چندانی میان این گزینهها نیست.
او معتقد است که نتانیاهو به هر حال به شهرک سازی در مناطق اشغالی ادامه خواهد داد و همین موضوع عملا موجب خواهد شد تا مذاکرات صلح از سرگرفته نشود.
ضمن اینکه اگر مساله حمله احتمالی اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران نیز مطرح باشد، چنانکه مئیر جاودانفر میگوید، این مساله بیشتر از آنکه به خواست احزاب اسرائیلی مرتبط باشد، مساله موضع آمریکا است. و البته آمریکای باراک اوباما هم که فعلا انرژی خود را مصروف مذاکره و تحریم میکند، نه رویارویی نظامی.
اما هر چند که شاید، چنانکه آقای جاودانفر میگوید، در مساله ایران، نقش آمریکا بسیار پررنگ باشد، اما در مساله صلح و به ویژه شهرکسازیها در مناطق اشغال شده، اختلاف نظر در میان سیاستمداران اسرائیلی کم نیست.
به هر حال هیچ کدام از احزاب مخالف شهرک سازیها یا آنها که بر لزوم از سرگیری مذاکرات صلح پافشاری میکنند، به ائتلاف و کابینه راه نخواهند یافت، اما کماکان، راستهای در آستانه ورود به قدرت از طیفهای مختلف این جناح سیاسی اسرائیل، در مساله صلح یکدست نیستند.
ضمن اینکه یکی از راه های افزایش قدرت کابینه تازه، افزایش کرسیهای ائتلاف در پارلمان است و راه این افزایش کرسیها هم ائتلاف با گروه های میانهروتر است. آیا چنین احتمالی وجود دارد که با ورود میانهروها به ائتلاف، دولت اسرائیل سیاستهای کلیدی خود را تغییر دهد؟
مئیر جاودانفر میگویدکه همیشه این امید وجود دارد، اما نتانیاهو، مسالهای مانند شهرکسازی را فدای چنین ائتلافی نمیکند. به گفته این تحلیلگر ساکن اسرائیل، شهرکسازی برای نتانیاهو یک مساله ایدئولوژیک است.
آقای جاودانفر میگوید: «نتانیاهو همزمان از برنامه هستهای ایران استفاده میکند تا نظرات را از مساله شهرکسازی منحرف کند.»
نتانیاهو اگر نتواند ظرف ۲۸ روز آینده ائتلافی تشکیل دهد، بر اساس قانون میتواند ۱۴ روز دیگر از رییس جمهوری فرصت بگیرد. و اگر باز نتواند دولت را تشکیل دهد در آن صورت عرصه سیاست داخلی اسرائیل شاهد بحرانی عمیقتر خواهد شد و مجادلهای دنبالهدار بر سر اینکه کدام گروه قدرت سیاسی را به دست بگیرد به راه خواهد افتاد.
حالا او میتواند با راستیهای تندرو ائتلاف کند، یا با راستیهای میانهرو یا حتی با گروه های متمایل به مرکز که از چپ و راست مستقل هستند. و از دل هر کدام از این ائتلافها، به تعداد کرسیهای مورد نیاز برای تشکیل دولت دست پیدا کند.
او پیش از انتخابات با حزب اسرائیل خانه ماست یا Yisrael Beiteinu ائتلاف کرد و طبیعتا این حزب در هر حال در کابینه تازه حضور خواهد داشت.
به جز این، در همین ۴۸ ساعت اخیر، حزب «آیندهای هست» یا یشآتید، بیش از هر حزب دیگری به عنوان موتلف نتانیاهو و حزب لیکودش، مطرح شده است.
اگر این ائتلاف شکل بگیرد، تعداد کرسیهای آن ۶۴ خواهد بود و در پارلمان ۱۲۰ عضوی اسرائیل اکثریت خواهد داشت.
نتانیاهو میتواند در ائتلاف با راست، کمی گشادهروتر برخورد کند و حزب شاس را هم در بازی شریک کند. در این حالت ائتلاف ۷۴ کرسی خواهد داشت و دولت قویتر خواهد شد.
احتمالاتی با بخت کمتر برای شکلگیری نیز مطرح شده: مانند اینکه نتانیاهو ائتلاف با آویگدور لیبرمن و «اسرائیل خانه ماست» را به هم بزند و با «شاس» و «یشآتید» یک دولت راست میانه تشکیل بدهد.
یا بر عکس، قید یشآتید را که میانه روتر است بزند و با راست سنتی یعنی شاس و اسرائیل خانه ماست، یک ائتلاف تندرو شکل دهد.
هر کدام از این گزینهها برای دو مساله کلیدی سیاست داخلی و خارجی اسرائیل یعنی روند صلح و شهرک سازی در اراضی اشغالی و همچنین برنامه هستهای ایران چه تاثیری میگذارد؟
نتانیاهو همزمان از برنامه هستهای ایران استفاده میکند تا نظرات را از مساله شهرکسازی منحرف کند.مئیر جاودانفر
مئیر جاودانفر، تحلیلگر ایرانی – اسرائیلی و مدرس دانشگاه معتقد است که برای این دو مساله کلیدی، تفاوت چندانی میان این گزینهها نیست.
او معتقد است که نتانیاهو به هر حال به شهرک سازی در مناطق اشغالی ادامه خواهد داد و همین موضوع عملا موجب خواهد شد تا مذاکرات صلح از سرگرفته نشود.
ضمن اینکه اگر مساله حمله احتمالی اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران نیز مطرح باشد، چنانکه مئیر جاودانفر میگوید، این مساله بیشتر از آنکه به خواست احزاب اسرائیلی مرتبط باشد، مساله موضع آمریکا است. و البته آمریکای باراک اوباما هم که فعلا انرژی خود را مصروف مذاکره و تحریم میکند، نه رویارویی نظامی.
اما هر چند که شاید، چنانکه آقای جاودانفر میگوید، در مساله ایران، نقش آمریکا بسیار پررنگ باشد، اما در مساله صلح و به ویژه شهرکسازیها در مناطق اشغال شده، اختلاف نظر در میان سیاستمداران اسرائیلی کم نیست.
به هر حال هیچ کدام از احزاب مخالف شهرک سازیها یا آنها که بر لزوم از سرگیری مذاکرات صلح پافشاری میکنند، به ائتلاف و کابینه راه نخواهند یافت، اما کماکان، راستهای در آستانه ورود به قدرت از طیفهای مختلف این جناح سیاسی اسرائیل، در مساله صلح یکدست نیستند.
ضمن اینکه یکی از راه های افزایش قدرت کابینه تازه، افزایش کرسیهای ائتلاف در پارلمان است و راه این افزایش کرسیها هم ائتلاف با گروه های میانهروتر است. آیا چنین احتمالی وجود دارد که با ورود میانهروها به ائتلاف، دولت اسرائیل سیاستهای کلیدی خود را تغییر دهد؟
مئیر جاودانفر میگویدکه همیشه این امید وجود دارد، اما نتانیاهو، مسالهای مانند شهرکسازی را فدای چنین ائتلافی نمیکند. به گفته این تحلیلگر ساکن اسرائیل، شهرکسازی برای نتانیاهو یک مساله ایدئولوژیک است.
آقای جاودانفر میگوید: «نتانیاهو همزمان از برنامه هستهای ایران استفاده میکند تا نظرات را از مساله شهرکسازی منحرف کند.»
نتانیاهو اگر نتواند ظرف ۲۸ روز آینده ائتلافی تشکیل دهد، بر اساس قانون میتواند ۱۴ روز دیگر از رییس جمهوری فرصت بگیرد. و اگر باز نتواند دولت را تشکیل دهد در آن صورت عرصه سیاست داخلی اسرائیل شاهد بحرانی عمیقتر خواهد شد و مجادلهای دنبالهدار بر سر اینکه کدام گروه قدرت سیاسی را به دست بگیرد به راه خواهد افتاد.