علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز سهشنبه مسئولان عربستان سعودی را به «وقاحت و بیحیایی تمام» متهم کرد و گفت فرصت حج بهترین منبر تبلیغی برای ارتباط گرفتن با مردم دنیا و خنثیکردن تبلیغات طرف مقابل است.
به گزارش پایگاه اینترنتی دفتر آیتالله خامنهای، وی این مطلب را روز سهشنبه در دیدار با سرپرست حجاج، مسئولان و دستاندرکاران حج امسال عنوان کرد.
علی خامنهای با اظهار اینکه «یک جبهه بسیار خطرناک و فعال و مجهز به انواع وسائل و امکانات تبلیغاتی در مقابل جمهوری اسلامی» قرار دارد، گفت: «نظام اسلامی ظرفیت و توان فراوانی برای ایستادگی و تهاجم علیه این جبهه دارد و فرصت حج بهترین منبر تبلیغی برای ارتباط گرفتن با مردم دنیا و خنثیکردن تبلیغات طرف مقابل است.»
رهبر جمهوری اسلامی افزود که «تعطیل یا محدود کردن ظرفیتهای ارتباطی ایران با مردم در حج همچون دعای کمیل، مراسم برائت، اجتماعات و همایشهای تبلیغی ترفند دولت سعودی علیه جمهوری اسلامی است.»
او در ادامه خواستار انتقال «مسائل مهمی همچون استکبارستیزی، افشای ماهیت غرب، برائت از دشمنان اسلام و مضامین بلند دعای کمیل» به مخاطبان در جریان حج شد.
به گفته آقای خامنهای: «در زمان برگزاری حج، مسئولان سعودی با وقاحت و بیحیایی تمام در تلویزیون ظاهر شدند و علیه جمهوری اسلامی، حرف زدند و طبیعی است که این حرفها در مردم عادی سایر کشورها ابهامآفرین است، اما باید با ارتباط با مردم، ابهامات را رفع کنید و حصار طرف مقابل را بشکنید.»
این اظهارات در حالی بیان میشود که روابط ایران و عربستان در شرایطی بحرانی قرار دارد و عربستان سعودی برای حضور زائران ایرانی در مراسم حج شرطهایی تعیین کرده که از جمله آنها برگزاری دعای کمیل در فضای بسته است.
مراسم «برائت از مشرکین» هم که آیتالله خامنهای بر اجرای آن تأکید کرده یک فعالیت سیاسی است که به صورت جمعی در حج برگزار میشود و مبدع آن روحالله خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی است.
بعد از آن که در روز نهم مرداد سال ۶۶ حدود ۲۸۰ نفر از زوار ایرانی که در مراسم سیاسی «برائت از مشرکین» شرکت کرده بودند٬ در درگیری و حمله نیروهای پلیس عربستان کشته شدند٬ طرف سعودی محدودیتهایی را برای این مراسم در نظر گرفت.
زائران ایرانی آخرین بار سال ۹۴ در مراسم حج شرکت داشتند. در آن زمان به دلیل ازدحام بیش از حد جمعیت در هنگام عبور زائران از منطقه منا، بیش از دو هزار تن جان خود را از دست دادند که بیش از ۴۶۰ تن از آنها ایرانی بودند.
جدالهای لفظی مقامهای ایران و عربستان سعودی پس از این حادثه و به توافق نرسیدن آنان دربارهٔ شرطهای طرفین، مانع حضور زائران ایرانی در حج ۹۵ شد.
ایران و عربستان از سال گذشته مذاکراتی را برای جزئیات برگزاری حج امسال آغاز کرده بودند و مراسم دعای کمیل و برگزاری «مراسم برائت از مشرکین» از سوی حجاج ایرانی از مهمترین موارد اختلاف طرفین مذاکره بود.
اردیبهشت پارسال نیز وزارت حج عربستان٬ ایران را مقصر بینتیجه ماندن مذاکرات آن سال معرفی کرده و اعلام کرده بود برگزاری دعای کمیل و برائت از مشرکان مانع حرکت دیگر حجاج است.
پس از توافق برای اعزام حجاج ایرانی به عربستان در سال ۹۶، تهران از ریاض خواسته بود که هیئتی کنسولی از سوی ایران در زمان حج در این کشور مستقر شود تا مسائل کنسولی مربوط به شهروندان ایرانی را پیگیری کند. ۸۶ هزار و ۵۰۰ زائر ایرانی در حج امسال شرکت میکنند.
علی قاضی عسکر، نماینده رهبر جمهوری اسلامی ایران در امور حج و زیارت، روز ۲۳ فروردین به طور تلویحی تایید کرد که ایران شرط عربستان سعودی مبنی بر لغو مراسم دعای کمیل در حج امسال را پذیرفته است.
سخنان تازه علی خامنهای در مورد حج و اتهامش علیه مقامات سعودی در حالی بیان میشود که علی قاضی عسکر روز ۲۳ فروردین گفت که ایران هیچگاه برخلاف برنامههای عربستان، به عنوان کشور میزبان عمل نکرده و نخواهد کرد.
مناسبات میان ایران و عربستان از دو سال پیش بسیار تیره بوده و هر دو کشور یکدیگر را به برهم زدن ثبات در منطقه و حمایت از طرفهای مخالف یکدیگر در سوریه، عراق و یمن متهم میکنند. ایران و عربستان روابط دیپلماتیک نیز ندارند.