رهبران جمهوری اسلامی در پیام‌های نوروزی ۱۴۰۳، مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم ایران را محور سخنان خود قرار دادند، اما دیدگاه‌های متضادی در این زمینه ابراز کردند.
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه اول فروردین در پیام نوروزی‌اش یکی از خبرهای «تلخ» سال ۱۴۰۲ را، «مشکلات اقتصادی و معیشتی» مردم ایران خواند و گفت که «نقطه ضعف اساسی کشور عبارت است از مسئله اقتصاد، باید در این زمینه‌ها فعّال عمل کنیم».
او با اشاره به همین موضوع تأکید کرد در سال ۱۴۰۳ «کارهای زیادی هست» که باید انجام شود و «باید خودمان را به آن متعهّد بدانیم، هم مسئولین کشور، دولتی‌ها، مجلس، قوه قضاییه و دیگران و هم آحاد مردم، همه باید خودمان را به آن کارها متهد بدانیم».
در نقطه مقابل این اظهارات، ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور اسلامی، گزارش مثبتی از عملکرد سال ۱۴۰۲ دولت خود در زمینه اقتصادی ارائه داد و گفت: «برآیند اتفاقات سال، رشد و شکوفایی بیشتر ایران عزیز در همه بخش‌ها بود».
او با ادعای این‌که رشد اقتصادی ایران در سال ۱۴۰۲، بر اساس برآورد مرکز آمار، «حداقل شش درصد خواهد بود»، گفت «الان سه سال متوالی است که کشور، رشدهای بالای چهار درصد را تجربه می‌کند و این در حالی است که میانگین رشد اقتصادی در دهه ۹۰، کمتر از یک درصد بوده است».
ادعای رئیس‌جمهور اسلامی ایران در حالی است که داده‌های مرکز آمار ایران و گزارش‌های نهادهای بین‌المللی حاکی از کاهش شتاب رشد اقتصادی ایران از پاییز امسال است و این سیر نزولی کماکان ادامه خواهد داشت.
مرکز آمار ایران در تازه‌ترین گزارش فصلی خود که روز پنجم اسفند منتشر کرد، اعلام کرد که رشد تولید ناخالص داخلی ایران از ۷.۱ درصد در تابستان امسال به ۵.۱ درصد در پاییز کاهش یافته است.
جزئیات داده‌های مرکز آمار نشان می‌دهد تنها عاملی که رشد اقتصادی کشور را بالا نگه داشته است، حوزه نفت بوده که رشدی نزدیک به ۲۲ درصد نسبت به پاییز پارسال داشته است.
به نظر می‌رسد ابراهیم رئیسی با اتکاء به همین آمار، رشد اقتصادی ایران در سال ۱۴۰۲ را «شش درصد» برآورد کرده است.
این در حالی است که صندوق بین‌المللی پول که آمارهای اقتصادی خود را از نهادهای رسمی ایران می‌گیرد، رشد اقتصادی کشور در سال گذشته را «سه درصد» ارزیابی کرده و می‌گوید این رقم در سال ۱۴۰۳ به «۲.۵ درصد» و در سال ۱۴۰۴ به «دو درصد» کاهش خواهد یافت.
رئیس‌جمهور اسلامی ایران در بخش دیگری از پیام نوروزی‌اش ادعا کرد تورم در «مسیر نزولی» قرار گرفته است و به گفته او، «تورم نقطه به نقطه، از حدود ۵۵ درصد در ابتدای امسال به ۳۵ درصد در ماه پایانی کاهش یافت و تورم کل، چیزی حدود ۴۰ درصد خواهد بود. یعنی، در یک سال، تورم نقطه به نقطه ۲۰ واحد درصد کمتر شده است».
نرخ تورم که ابتدای فروردین ۱۴۰۲ به آستانه ۵۰ درصد رسید، در ماه‌های میانه سال اندکی کاهش داشت، اما همچنان در ردیف پرچالشترین مسائل اقتصاد ایران قرار دارد.
مطابق گزارش مرکز آمار، نرخ تورم خوراکی‌ها در ۱۲ ماه منتهی به پایان بهمن در محدوده ۲۲ تا ۹۳ درصد گزارش شده است؛ آماری که شرایطی نگران‌کننده از سال آینده را ترسیم می‌کند.
نامگذاری سال ۱۴۰۳ به «سال جهش تولید با مشارکت مردم»
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در پیام نوروزی خود سال ۱۴۰۳ را «سال جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری کرده و گفته که «اگر رشد تولید و حرکت رو به جلو در تولید ملّی به نحو مطلوب انجام بگیرد، بسیاری از مشکلات مهمّ اقتصادی مثل مسئله تورّم، مسئله اشتغال و مسئله ارزش پول ملّی، به نحو خوبی به سمت حل پیش خواهد رفت».
این اظهارات در حالی است که ایران به‌دلیل سیاست‌های رهبران جمهوری در حوزه داخلی و خارجی با تحریم‌های گسترده جهانی روبرو است و افزایش قیمت ارز، بالا بودن نرخ تورم و سیاست افزایش مالیات‌ها برای سال جاری خورشیدی، چشم‌انداز تیره‌وتاری از اقتصاد ایران ترسیم کرده است.
در بودجه ۱۴۰۳، قرار است اخذ مالیات ۶۹ درصد نسبت به سال ۱۴۰۲ بیشتر شود. دولت تصمیم دارد وارد حساب‌های افراد شود و از تراکنش‌های بیش از ۳۵ مورد در یک حساب مالیات بگیرد.
قیمت دلار هم که در ۱۱ ماه سال ۱۴۰۲ حول ۵۰ هزار تومان یا حداکثر ۵۳ هزار تومان در نوسان بود، در میانه بهمن پارسال دچار جهش شد و از مرز ۶۰ هزار تومان عبور کرد، به گونه‌ای که همه ابزارهای بانک مرکزی برای کنترل قیمت آن تاکنون بی‌نتیجه بوده است.
غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی و محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در پیام‌های جداگانه‌ای، به ترتیب بر مبارزه با فساد و ضرورت دورمانده از «حاشیه‌های شخصی یا قبیله‌ای و خدمت به مردم» اشاره کردند.
این اظهارات در شرایطی بیان شده که دست‌کم در ماه آخر سال گذشته خورشیدی، گزارش‌هایی از فسادهای اقتصادی کلان و خانوادگی محمد مصدق کهنمویی، معاون اول قوه قضاییه و کاظم صدیقی، امام جمعه موقت تهران و رئیس ستاد امر به معروف و نهی از منکر در رسانه‌ها منتشر شد.
