عفو بینالملل روز چهارشنبه ۳۰ فروردین ماه در بیانیهای با هشدار درباره این که میلیونهای دختر دانش آموز در ایران در معرض خطر مسمومیت قرار دارند، بر لزوم تحقیقات مستقل و فوری در اینباره تأکید کرد.
این نهاد بینالمللی مدافع حقوق بشر در بخشی از بیانیه خود خطاب به محمد جعفر منتظری، دادستان کل کشور، گفته است: «حق تحصیل، سلامت و زندگی میلیونها دانشآموز دختر در بحبوحه حملات عمدی با گاز شیمیایی که مدارس دخترانه را در ایران هدف قرار میدهند، در خطر است.»
عفو بینالملل تصریح کرده است: «از ماه نوامبر ( آذر ماه گذشته) تاکنون هزاران دانشآموز دختر در ایران مسموم و در بیمارستانها بستری شدهاند. مقامهای (جمهوری اسلامی ایران) که در شناسایی عوامل و پایان دادن به این حملات کوتاهی کردهاند، مسمومیت دانشآموزان را تکذیب و علائم این مسمومیتها را ناشی از "استرس، هیجان یا تلقین" عنوان میکنند.»
این نهاد بینالمللی مدافع حقوق بشر با اشاره به اینکه طی ماههای اخیر دانشآموزان بیش از ۱۰۰ مدرسه در ایران بهشکلی هماهنگ و سازماندهیشده مورد هدف قرار واقع شدهاند٬ نوشته است: «به نظر میرسد این مسمومیتها یک کمپین هماهنگ برای مجازات دختران دانشآموز به دلیل مشارکت مسالمتآمیز آنها در اعتراضات سراسری است که در شهریور سال گذشته آغاز شد، و در جریان این اعتراضات دانش آموزان دختر با لباس مدرسه حجاب اجباری را از سر برداشتند.»
این بیانیه میافزاید٬ بسیاری از مردم در ایران بر این باورند که عاملان این حملات٬ وابسته به حکومت یا حامیان حکومت هستند که از طریق قوانین و سیاستهای تبعیضآمیز و تحقیرآمیز ایران صاحب قدرت شدهاند.
عفو بینالملل همچنین از دادستان کل ایران خواسته است «فورا تحقیقاتی مستقل و مؤثر درباره حملات به مدارس انجام داده» و عوامل و مسسببان مسمومیت زنجیرهای دانشآموزان عادلانه محاکمه شوند.
این نهاد بینالمللی مدافع حقوق بشر همچنین از مقامات حکومت ایران خواسته است، اطمینان حاصل کنند که دختران از دسترسی برابر و ایمن به آموزش برخوردارند و از آنان در برابر چنین حملاتی محافظت میشود.
بهرغم گذشت چند ماه از آغاز بروز این مسمومیتهای گسترده، هنوز عوامل، هویت آنها و نیز روشی که عاملان برای مسمومسازی استفاده میکنند، نامشخص و مشکوک مانده است.
پیشتر، رسانهها و منابعی در داخل ایران احتمال داده بودند که مسمومیتها اقدامی «سازمانیافته» از سوی اسلامگرایان افراطی برای خانهنشینکردن دختران است؛ نظیر اتفاقی که با قدرتگیری دوبارۀ طالبان در افغانستان در حال رخدادن است.
در این میان اما بهرام عیناللهی، وزیر بهداشت جمهوری اسلامی، بروز این مسمومیتها را ناشی از «استرس» و «شیطنت» دانشآموزان دانسته است.
این ادعا در حالی مطرح میشود که آقای عیناللهی اسفند پارسال اذعان کرده بود مجموع تحقیقات تا آن زمان نشان داده که «نوعی سم خفیف» باعث بروز مسمومیت در دانش آموزان شده است. او در عین حال گفته بود که بررسی ماهیت این سم و چگونگی تولید این سم در «حیطه وظایف» وزارت بهداشت نیست.