پس از کاهش شدید تولید خودرو در شهریور ماه، قیمت خودرو هم در بازار خودرو ایران برای چندین بار کاهش یافت تا کمپین خرید خودرو صفر ممنوع بیش از گذشته تاثیر خود در صنعت خودرو ایران را نشان دهد.
البته گذشته از تاثیر کمپین خرید خودرو صفر ممنوع که دلیل اصلی آن نارضایتی مشتریان ایرانی از قیمت و کیفیت خودروهای داخلی است موارد دیگری مانند کمبود نقدینگی در بازار و انتظار مردم برای خودروهای جدید هم از دلایل رکود بازار خودرو عنوان می‌شوند.
رکود در بازار خودرو تا جایی پیش رفته که در نامه چهار وزیر به رئیس جمهور هم به آن اشاره شده است. در این نامه آمده است بیش از ۱۰۰ هزار خودرو هم اکنون در شرکتهای خودرو سازی انبار شده است و صورتهای مالی، زیان انباشتهای معادل ۴. ۲۰۰ میلیارد تومان را برای صنعت خودرو نشان می‌دهد.
در گذشته هر‌گاه تولید خودرو کاهش می‌یافت قیمت در بازار افزایش نشان می‌داد اما این بار به خاطر چندین عامل مختلف از جمله کمپین خرید خودرو صفر ممنوع قیمت بیشتر خودرو‌ها طی سه ماه اخیر کاهش یافته است. که آخرین مورد کاهش به هفته دوم مهر ماه باز می‌گردد.
آنطور که فعالان بازار می‌گویند، پژو ۲۰۶ صندوقدار در مدل V۸ با کاهشی ۱۰۰ هزار تومانی روبه رو شده و هم اکنون ۳۶ میلیون تومان قیمت دارد. پژو ۴۰۵ با کاهش ۳۰۰ هزارتومانی و پژو پارس با کاهش ۱۰۰ هزار تومانی به ترتیب ۲۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و ۳۴ میلیون تومان به فروش می‌رسند. محصولات شرکت سایپا هم که در چند ماه اخیر به دلیل کیفیت و ایمنی پایین بشدت در کمپین خرید خودرو صفر ممنوع مورد انتقاد قرار گرفته‌اند در بازار با کاهش قیمت روبرو بوده‌اند. به طوری که تیبا با کاهش ۲۰۰ هزار تومانی در حال حاضر ۲۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و پراید ۱۳۱ با کاهش ۲۰۰ هزارتومانی، حدود ۱۹ میلیون تومان به فروش می‌رسد.
اما بازار خودرو از چه زمانی به رکود رفت؟
بازار خودرو ازخرداد ماه به آرامی به حالت رکود رفت. با اینکه بسیاری انتظار داشتند با شروع فصل تابستان تقاضا برای خرید خودرو افزایش یابد اما بازار منتظر نتیجه مذاکرات هسته ای بود. این انتظار در تیرماه هم ادامه داشت. با شروع مرداد و با توجه به توافق ایران با گروه ۱+۵ بسیاری امید داشتند مردم روی به خرید خودرو بیاورند اما خبر‌ها پشت هم از توافق شرکتهای خودروسازی ایرانی با شرکتهای بزرگ غربی مانند بنز، پژو، رنو، فولکس واگن و فیات برای تولید خودروهای جدید شوک جدیدی به بازار داد. برخی مشتریان دست نگه داشتند تا خودروهای جدید وارد بازار شوند.
طی سه ماه اخیر و با آغاز کمپین خرید خودرو صفر ممنوع قیمت بسیاری از خودرو‌ها در مجموع چندین میلیون تومان کاهش یافته است و هم اکنون بسیاری از خودرو‌ها در بازار آزاد ارزان‌تر از قیمت کارخانه عرضه می‌شوند.
این اتفاق در مورد خودروهای چینی شدید‌تر است. طی چند سال اخیر شرکت سایپا به شدت به سمت خودرو سازان نه چندان معتبر چینی رفته است این عامل سبب شده انتقاد از این شرکت در بازار افزایش یابد.
هم اکنون خودرو edao ساخت شرکت نه چندان معروف چانگان چین که در شرکت سایپا مونتاژ می‌شود توسط این شرکت ۸۴ میلیون تومان فروخته می‌شود در حالی که قیمت این خودرو در بازار آزاد ۶۰ میلیون تومان است. البته این اتفاق در اکثر خودرو‌ها به این شدت نیست مثلا پژو ۴۰۵ در بازار ۲۷ میلیون ۵۰۰ هزار تومان معامله می‌شود در حالیکه قیمت کارخانه‌ای این محصول ۲۸ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان است.
کاهش میل خرید در بازار خودرو تاثیر مستقیم بروی کاهش تولید صنعت خودرو ایران گذاشته است.
براساس گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت تولید انواع خودرو در کشور در شهریور ماه امسال با افت ۴۷. ۶ درصدی از ۱۱۵ هزار و ۴۶۲ دستگاه در شهریور ۱۳۹۳ به ۶۰ هزار و ۵۳۳ دستگاه کاهش یافته است.
با توجه به بحران شکل گرفته در صنعت خودرو چندین راه برای خروج از این بحران در نظر گرفته شده است.
هم اکنون خودروسازان در حال بررسی طرحی برای وامهای ۱۵ میلیون تومانی برای خرید خودرو هستند طرحی که شاید اگر شرایط خوبی داشته باشد بتواند بازار خودرو را از حالت رکورد خارج کند.
آنگونه که محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور اعلام کرده است، دولت حدود ۲۰۰ میلیارد تومان یارانه برای تولید درنظر گرفته که بخشی از آن را به صنعت خودرو ارائه خواهد شد.
روزنامه «ایران» هم در گزارشی از تصمیمات تازه دولت برای احیای خودروسازی گزارش داد ه است و نوشته است: «دربند اول بسته حمایت دولت از خودروسازان آمده است که ۲۰درصد منابع بانکی کشور برای خرید کالاهای بادوام ازجمله خودرو اختصاص پیدا کند. بر این اساس طی بخشنامهای که بانک مرکزی به بانک‌ها ارسال خواهد کرد از ۷۰۰هزار میلیارد تومان منابع بانکی موجود کشور ۱۴۰هزار میلیارد تومان در قالب تسهیلات به مردم داده می‌شود.»
به نوشته روزنامه ایران، «در دومین بند از بسته حمایتی دولت از تولید خودرو آمده است که مصوبه شورای پول و اعتبار در مورد افزایش تسهیلات خودرو از ۷ میلیون تومان به ۱۵ میلیون تومان از نیمه دوم مهرماه اجرایی شود. این مصوبه که تاکنون مسکوت مانده بود بانک‌ها را موظف می‌کند که وام ۱۵ میلیون تومانی برای خرید خودروهای داخلی به مردم پرداخت شود؛ و سومین راهکاری که پیشبینی شده خروج خودروسازان از بحث تنگنای مالی است. از این رو مصوب شد که سقف تسهیلات بانکی برای خودروسازان به ۵۰۰ میلیارد تومان افزایش پیدا کند.»
یکی دیگر از راه‌هایی که خودرو سازان برای برون رفت بازار خودرو از رکود در نظر گرفته‌اند فروش خودرو با سود ۲۸ درصدی است.
در این باره سعید لیلاز از کار‌شناسان نزدیک به صنعت خودروسازی ایران توضیح می‌دهد: «تا جایی که می‌دانم، خودروسازان طرحهای زیادی را برای فروش در نظر گرفته اند به عنوان مثال همین طرح فروش خودرو با سود ۲۸ درصدی را که ایران خودرو و سایپا با جزییات متفاوت، در نظر گرفته اند و طبق این طرح، دو خودروساز بزرگ کشور به خریداران خودروهای خود، تا ۲۸ درصد سود می‌دهند که به نظرم طرح بدی نیست.»
خودرو سازان سعی می‌کنند با چنین طرح‌هایی جلوی کاهش تولید خودرو که ناشی از به فروش نرفتن خودرو‌هایشان است را بگیرند البته با تمام این راهکار‌ها و با وجود کاهش تقاضا و قیمت خودرو در بازار، خودرو سازان همچنان در برابر کاهش قیمت خودرو که یکی از اصلیترین خواسته‌های مصرف کنندگان در کمپین خرید خودرو صفر ممنوع است مقاومت می‌کنند.
احمد نعمت بخش دبیر انجمن خودروسازان با بیان اینکه شورای رقابت خودروسازان را برای افزایش قیمت خودرو معطل گذاشته است، می‌گوید: «شرکت های خودروسازی از ابتدای سال درخواست خود را برای افزایش قیمت خودرو به شورای رقابت فرستاده اند و راه اندازی کمپین و جوهایی که در رسانه‌ها به وجود آمده نمی‌تواند تاثیری در خواسته به حق تولیدکنندگان برای افزایش قیمت داشته باشد. »
.....................................................................................................
نظر نویسنده الزاما بیانگر دیدگاه رادیو فردا نیست.
