دهها هزار نفر شنبه هفتم شهریور در حالی که پرچمهای لبنان را در دست داشتند، در بیروت تظاهرات کرده و علیه «دولت» و «فساد سیاستمداران» شعار دادند.
رسانه های خبری این تظاهرات را بزرگترین تظاهرات در تاریخ لبنان توصیف می کنند که به دور از مشارکت احزاب سیاسی برگزار شد.
در این تظاهرات که در میدان شهدا، میدان بزرگ مرکز بیروت به دعوت «کمپین بوی گندتان در آمده است» برگزار شد، تظاهرکنندگان با بیان خواستههای خود، ضربالاجلی ۷۲ ساعته تعیین کردند که در صورت آغاز نشدن اجرای خواستههایشان، با توسعه دادن حرکت خود، آن را به دیگر مناطق لبنان خواهند کشاند.
تظاهرات میدان شهدا بسیار مسالمت آمیز آغاز شد و به پایان رسید، اما پس از اتمام تظاهرات توسط کمپین «بوی گندتان در آمده است» شماری از حاضران که رسانههای لبنانی آنها را «خرابکار» و «نفوذی» توصیف میکنند، به میدان «ریاض الصلح» منتهی به ساختمان نخست وزیری رفته و با نیروهای امنیتی درگیر شدند.
هفته گذشته تظاهرات مشابهی با شمار کمتری از مردم برگزار شد اما در نهایت به اعمال خشونت آمیز منتهی شد. اینگونه بود که تمام سلام، نخست وزیر لبنان تهدید به استعفا کرد؛ اقدامی که در صورت اجرا میتواند تنشهای سیاسی در لبنان را که خود از جمود سیاسی به سر میبرد، چند برابر کند.
تظاهرات میدان شهدا
دهها هزار تن که شمار زیادی از آنها به صورت خانوادگی به خیابان سرازیر شده بودند، به خیابانهای منتهی به میدان شهدا در بیروت سرازیر شدند.
نیروهای امنیتی در مسیر منتهی به میدان شهدا مستقر شده و گروههای تظاهر کننده را تا این میدان همراهی کردند. اما حضور نیروهای امنیتی در میدان شهدا بسیار اندک بود، آنها به جای آن در میدان «ریاض الصلح» مجاور مستقر شدند و خطوط دفاعی خود را در برابر ساختمانهای دولتی و حکومتی، افزایش دادند.
تنظیم تظاهرات در میدان شهدا، بر عهده انتظامات وابسته به کمیپن «بوی گندتان در آمده است» بود که لباسهای مخصوص به تن داشتند.
برگزار کنندگان تظاهرات ضمن توزیع پرچمهای لبنان میان تظاهر کنندگان، بروشورهایی حاوی خواستههایشان نیز پخش کردند.
به دلیل بزرگ بودن میدان و شمار زیاد تظاهر کنندگان، به جز تریبون اصلی، سه تریبون دیگر برای سر دادن شعارها در میدان مستقر شده بود. آنها در شعارهای خود همچون هفته گذشته علیه «تمام سیاستمداران فاسد» شعار دادند. آنها در اشاره به دو ائتلاف موجود در حکومت لبنان میگفتند: «نه ۱۴ میخواهیم و نه ۸». ۱۴ مارس ائتلافی با حضور گروه المستقبل به رهبری سعد حریری، نخست وزیر اسبق لبنان و متحدانش است. ائتلاف ۸ مارس را هم حزبالله لبنان و متحدانش تشکیل میدهند.
«حکومت لاتها سرنگون شود»، «مردم میخواهند نظام را سرنگون کنند» و «دزدها، دزدها» از جمله شعارهایی بود که معترضان سر می دادند.
برخی تظاهر کنندگان تابلوهایی حاوی عکسهای تمام وزرا و سران جریانها و گروههای سیاسی را به دست گرفته بودند و در جملاتی آنها را به فساد متهم میکردند.
به غیر از شعارها، تظاهر کنندگان با سرودهای ملی پخش شده، به رقص و پایکوبی پرداختند. سرود ملی لبنان چند بار توسط تظاهر کنندگان خوانده شد.
تظاهرات در لبنان در اعتراض به انباشت زباله در خیابانهای بیروت از بیش از یک ماه پیش آغاز شد؛ مسالهای که علاوه بر ایجاد بوی بد در گرمای تابستان، باعث گسترش بیماریها هم شد.
اما حرکت اعتراضی کم کم به مسائل دیگر هم کشیده شده و اعتراض به وجود «فساد» در میان سیاستمداران را نیز شامل شد چرا که مشکل خدمات در لبنان، تنها منحصر به مساله زباله نیست بلکه خدماتی همچون برق و آب نیز با بحران روبرو است.
اینها علاوه میشود بر مشکلات اقتصادی و بیکاری در لبنان که پس از آغاز بحران در سوریه و افزایش شکاف در میان مسئولان لبنانی، چند برابر شده است.
ضربالاجل ۷۲ ساعته
کمپین «بوی گندتان در آمده است» در بخشی از تظاهرات، خواستههای خود را بیان کرد و برای آغاز اجرای آنها، ضربالاجلی ۷۲ ساعته برای دولت و مسئولان تعیین کرد که در صورت توجه نکردن به آن، حرکت خود را توسعه داده و به مناطق دیگر لبنان خواهند کشاند.
اینخواستهها عبارتند از: «استعفای محمد المشنوق وزیر محیط زیست لبنان به دلیل ناتوانی در حل مشکل زباله، ایجاد راه حلی دائم، پیدار و محیط زیستی برای بحران زباله، مجازات تمام کسانی که اموال عمومی را در دوره گذشته پایمال کردند و مجازات نهاد المشنوق، وزیر کشور لبنان و تمام کسانی که دستور شلیک به سمت تظاهر کنندگان را در هفته گذشته صادر کردند.»
این بیانیه ادامه داده است: «مبارزه ما همچنان در آغاز راه است و تا زمانی که رئیس جمهوری و دستگاه قضایی مستقل داشته باشیم، تا زمانی که شهرداریهای مال اموالشان را باز پس گیرند، پایمال کردن اموال و قرض گرفتنها متوقف شود، املاک عمومی به مردم بازگردانده شوند، روبروی بیمارستانها جان خود را از دست ندهیم و نظامیان ربوده شده (توسط گروههای تندرو) باز گردانده شوند، ادامه خواهد یافت.»
نهاد المشنوق، وزیر کشور لبنان در کنفرانسی خبری که صبح شنبه برگزار کرد، به استفاده از «زور بیش از اندازه» توسط برخی نیروهای امنیتی اذعان کرد و گفت که عاملان مجازات خواهند شد. او در عین حال از خشونت برخی از تظاهر کنندگان نیز سخن گفت و تاکید کرد آنهایی که دلیل بر خشونتشان وجود دارد، برپایه اسناد و فیلمهای موجود، محاکمه خواهند شد.
برگزار کنندگان تظاهرات میگویند که «خرابکاران» افرادی «نفوذی» هستند و هیچ ربطی به آنها ندارند. آنها تاکید میکنند که حرکتشان مسالمت آمیز است.
تنش در «ریاض الصلح»
پس از آنکه کمپین «بوی گندتان در آمده است» پایان تظاهرات را اعلام کرد، شماری از تظاهر کنندگان به میدان «ریاض الصلح» حرکت کردند. چند ده نفر در این میدان اقدام به پرتاب سنگ و شیشه به سمت نیروهای امنیتی که در آن سوی سیمهای خاردار ایستاده بودند، کردند. این سیمهای خاردار برای جلوگیری از حمله ناگهانی به سمت ساختمانهای حکومتی از جمله نخست وزیری وضع شدهاند.
این افراد که اکثر آنها بالا تنهای برهنه داشتند، در سیم خاردارها آتش روشن کرده و اقدام به برداشتن آنها کردند. آنها همچنین شیشههای شماری از مغازهها را شکستند.
نیروهای امنیتی تنها این صحنهها را تماشا کردند تا اینکه این افراد توانستند به آن سوی سیمهای خاردارها بروند، نیروهای امنیتی با یورش به سمت این افراد، شماری از آنها را بازداشت کردند.