پس از انتشار اخبار ضد و نقيض از برکناری نماينده ولی فقيه و امام جمعه کرمانشاه که تنش هايی را نيز در اين استان به دنبال داشت،سرانجام محمد حسين زرندی با حکم رهبر جمهوری اسلامی برکنار شد.
علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، همچنين در اقدامی کم سابقه برای مراسم معارفه شيخ مصطفی علماء امام جمعه جديد کرمانشاه و نمايندگی ولی فقيه در این استان، رييس دفتر خود و رييس شورای سياستگذاری نماز جمعه کشور را به کرمانشاه اعزام کرد.
به گزارش خبرگزاری ها محمدی گلپايگانی، سيد رضا تقوی و محمدی عراقی، سه روحانی نزديک به آقای خامنه ای و از اعضای دفتروی طی روزهای پنج شنبه و جمعه در کرمانشاه ضمن استقبال از امام جمعه منصوب جديد در فرودگاه و پس از آن تا برگزاری نمازجمعه روز گذشته و معرفی امام جمعه جديد در شورای اداری استان کرمانشاه در اين شهر حضور داشتند.
آيت الله محمد حسين زرندی اما به گزارش رسانه های محلی کرمانشاه در هيچ يک از اين مراسم ها و از جمله در مراسم توديع خود و معارفه امام جمعه جديد که صبح ديروز در کرمانشاه برگزارشد، حاضر نشد.
رسانه های نزديک به اين روحانی ۷۱ ساله همچنين گزارش دادند که«درپی عزل وی از امامت جمعه کرمانشاه طی روزهای گذشته از سوی علمای قم از وی درخواست شده است که برای تدريس در حوزه علميه قم و استفاده طلاب از وجود وی به اين شهر عزيمت نمايد که وی با پاسخ منفی دادن به اين تقاضاها عنوان کرده است که در کرمانشاه خواهم ماند».
خبربرکناری امام جمعه کرمانشاه اولين بار ۲۱ بهمن از سوی خبرگزاری فارس انتشار يافت اما پنج شنبه ۲۵ بهمن هادی معصومی مسئول روابط عمومی دفتر آقای زرندی با ارسال اطلاعيه ای به رسانه ها«خبر استعفا و جابجايی امام جمعه کرمانشاه» را تکذيب کرد.
در اين اطلاعيه تاکيد شده بود که امام جمعه کرمانشاه«به هيچ وجه قصد استعفاء ندارد».مسئول روابط عمومی دفتر امام جمعه کرمانشاه همچنين با اشاره به جريانات اخير مبنی بر تغيير امام جمعه تاکيد کرده بود«مسائل جاری طی روزهای گذشته بخشی از سناريوی توطئه فتنه گران و کينه ورزان» است.
محمد حسين زرندی از شاگردان آيت الله بروجردی و خمينی است.وی در سال ۱۳۶۳ و پس از ترور اشرفی اصفهانی با حکم آيت الله خمينی به عنوان نماينده وی و امام جمعه کرمانشاه منصوب شد و از آن هنگام امام جمعه و نماينده ولی فقيه در استان کرمانشاه بود.
وی سه شنبه ۳۰ بهمن در نشستی خبری پس از چند روز انتشار اخبار متناقض از برکناری خود خبر داد،و به خبرگزاری ايسنا گفت«من از هفته آينده ديگر نماينده ولی فقيه در استان و امام جمعه کرمانشاه نيستم».زرندی همچنين گفت«من ادعا ندارم کاری برای انقلاب کرده‌ام اما مدعی هستم که ضربه‌ای به انقلاب نزده‌ام».
برکناری امام جمعه کرمانشاه با استقبال استاندار و گروه های نزديک به دولت در اين استان مواجه شده است.
به گزارش خبرگزاری ايسنا، عبدالمجيد غفوری، استاندار کرمانشاه، روز گذشته در جلسه معارفه امام جمعه جديد کرمانشاه از رييس دفتر رهبرجمهوری اسلامی به اين خاطر تشکر کرد و خطاب به وی گفت که انتصاب امام جمعه جديد«يک عيدی» از سوی رهبر جمهوری اسلامی است.
شيخ مصطفا علماء ماينده جديد ولی فقيه در استان کرمانشاه پيش از اين امام جمعه شهر سيرجان در استان کرمان بوده و رضا تقوی رييس ستاد نماز جمعه در معرفی وی گفته«ايشان سالها تجربه امام جمعه ای دارند».تاکنون دليلی برای برکناری امام جمعه کرمانشاه اعلام نشده است.
رییس دفتر رهبر جمهوری اسلامی به همراه رییس شورای سیاستگذاری نماز جمعه به کرمانشاه سفر کردند. از طالقانی تا سياستگذاری
برکناری امام جمعه کرمانشاه يکی از ده ها مورد تغييراتی است که در سال های اخير از سوی رهبر جمهوری اسلامی به منظور يکدست سازی ائمه جمعه در شهرهای مختلف صورت گرفته است.
اولين نماز جمعه به شکل امروزی از سوی آيت الله محمود طالقانی در ۵ مرداد ۵۸ در تهران برگزار شد تا پيش از آن نمازجمعه تنها از سوی معدودی از روحانيون در ايران به شکل امروزی آن برگزار می شد.
از جمله اين روحانيان يکی آيت الله طاهری اصفهانی بود که با اذن آيت الله خمينی از اوايل دهه ۵۰ نماز جمعه اصفهان را برگزار می کرد.
طالقانی از روحانيونی بود که سابقه زندان و نزديکی با روشنفکران و با ارائه قرائتی نوگرا از اسلام توانسته بود به چهره ای ملی بدل شود.
وی تنها پس از برگزاری ۹ نماز جمعه ديگر که آخرين آن در ۱۷ شهريور ۵۸ در بهشت زهرا بر سر مزار کشته شدگان انقلاب برگزار شد در ۱۹ شهريور ۵۸ درگذشت.
پس از وی آيت الله منتظری تا دی ماه ۵۸ به عنوان امام جمعه تهران از سوی آيت الله خمينی منصوب شد اما وی نيز زمستان همان سال از امامت جمعه تهران کناره گرفت.از آن زمان علی خامنه ای،هاشمی رفسنجانی و موسوی اردبيلی به عنوان امام جمعه موقت تهران منصوب شدند.
پس از مرگ آيت الله خمينی و تعيين علی خامنه ای به عنوان ولی فقيه،موسوی اردبيلی از قدرت و امامت جمعه تهران نيز کنار گذاشته شد،و هاشمی رفسنجانی تاکنون به عنوان يکی از امام موقت جمعه تهران باقی مانده است.
در سال های رهبری علی خامنه ای امامی کاشانی و احمد جنتی هر دو از روحانيان منتسب به جناح راست به عنوان ديگر امام جمعه موقت تهران معرفی شدند.و در سال های اخير ابتدا طاهری خرم آبادی نيز اين مجموعه افزوده شد اما وی اندکی بعد از اين سمت کناره گرفت و احمد خاتمی يکی از روحانيان تندرو که جانشين وی شد.
آن چه امروز به عنوان شورای سياستگذاری نماز جمعه از آن نامبرده می شود در سال های اول پس از انقلاب وجود نداشت.در آن سال ها آيت الله خمينی به درخواست روحانيان يا گروهی از مردم برای براگزاری نماز جمعه احکامی را صادر می کرد.
در سال های اواخر زندگی وی، دبيرخانه نماز جمعه تشکيل شد. وظيفه دبيرخانه بررسی درخواست ها برای برگزاری نماز جمعه در شهرهای مختلف بود.اما در سال های رهبری علی خامنه ای «دبيرخانه نماز جمعه» به «شورای سياستگذاری نماز جمعه» با چهره ها و اساس نامه جديد تبديل شد و اداره آن به چهره های محافظه کار سپرده شد.
نماز جمعه؛ تشکيلات رهبری
رضا تقوی يکی از نمايندگان مجلس پنجم، واز مخالفان اصلاحات پس از شکست در راهيابی به مجلس ششم،با حکم رهبر جمهوری اسلامی به رياست شورای سياستگذاری ائمه جمعه سراسر کشور منصوب شد و اين شوراها در سراسر کشور با تغييراتی جناحی مواجه شدند.
بيش از ۱۸ هزار نيروی گزينش شده بدنه ستادهای نماز جمعه را تشکيل دادند.به گفته رضا تقوی رييس شورای سياستگذاری نماز جمعه کشور اين ستاد هر هفته بولتنی از اخبار مورد نظر را فراهم کرده و برای امامان جمعه سراسر کشور ارسال می کند.
اگرچه وی در گفت وگويی با روزنامه کيهان در تابستان امسال «ديکته کردن خطبه ها بدون کم و زياد»به امامان جمعه را رد کرد اما گفت که«در سياست ها و اصول،ائمه جمعه وحدت رويه دارند، ما هميشه بر اين مسئله تاکيد می کنيم و توصيه داريم که نهاد يا شبکه نماز جمعه بايد در ارتباط با مسائل اصولی هماهنگی داشته باشد».آقای تقوی در عين حال گفته«نهاد نمازجمعه سياستهای تبليغاتی و فرهنگی خود را از رهبر انقلاب می گيرد».
- «امامان جمعه به نيابت از رهبری ولی فقيه خطبه می خوانند،طبيعی است که بايد سياست های نظام را دنبال کنند و سياستهای نظام از طريق رهبری نظام تعيين می شود،همه خطبه های نماز جمعه امامان جمعه، با سياست های نظام که از زبان رهبری نشر پيدا می کند هماهنگ می شود».
وی اين اين خصوص با تاکيد براين که«اين تشکيلات وابسته به تشکيلات رهبری است» گفته است«امامان جمعه به نيابت از رهبری ولی فقيه خطبه می خوانند،طبيعی است که بايد سياست های نظام را دنبال کنند و سياستهای نظام از طريق رهبری نظام تعيين می شود،همه خطبه های نماز جمعه امامان جمعه، با سياست های نظام که از زبان رهبری نشر پيدا می کند هماهنگ می شود».
شرايط امام جمعه شدن نيز در سال های اخير با تغييرات بسياری مواجه شده و برخلاف گذشته که «مقبوليت» و داشتن پايگاه اجتماعی در شهر مورد نظر شرط اصلی آن بود در حال حاضر به گفته آقای تقوی ائمه جمعه پس از برگزاری امتحان کتبی و طی مراحل گزينشی و در صورت داشتن شرايط مورد نظر شورای سياست گذاری نماز جمعه از سوی اين شورا به عنوان امام جمعه منصوب می شود.
تغيير امامان جمعه؛ يکدست سازی
تغييرات امام جمعه به بهانه جوانگرايی از شهرهای کوچک آغاز شد و در روندی پرشتاب به شهرهای بزرگ رسيد.اوج اين تغييرات استعفای آيت الله سيد جلال الدين طاهری اصفهانی بود که تنش هايی را در سطح کشور و به ويژه در اصفهان ايجاد کرد.
طاهری اصفهانی که از نزديکان آيت الله منتظری و از معدود امامان جمعه ای بود که از محمد خاتمی حمايت می کرد در استعفانامه مفصلی که منتشر کرد تاکيد کرده بود که در اعتراض به وضعيت موجود حاکم بر ايران از مقام خود به عنوان امام جعمه اصفهان کناره گيری کرده است.
وی در استعفانامه خود با اشاره به اين که«هنگامی که از وعده ها و قول و قرارهای اول انقلاب ياد می آورم، همچون بيد بر سر ايمان خويش می لرزم» به صراحت رهبر جمهوری اسلامی و روحانيان نزديک به وی را مورد انتقاد قرار داده بود.
او نوشته بود:«آنان که بر شتر چموش قدرت سوارند و در ميدان سياست دو اسبه می تازند و از نردبان مقدسات و اعتقادات مردم بالا می روند و گردآسياب رياست می چرخند و از پل دين می گذرند تا به دنيا برسند، متاسفانه مويد و مشوق عده ای چماق به دوش و فرقه ای کفن پوش هستند که دندان تمساح خشونت را تند و تيز می کنند و می خواهند عجوزه تندخو و عفريته زشت روی خشونت را به نکاح دين درآورند».
شورای عالی امنيت ملی در شامگاه ۱۷ تير ۸۱ با ابلاغ دستوری به کليه رسانه های کشور مانع از انتشار اخبار مربوط به اين استعفا شد.کناره گيری آيت الله طاهری که نخستين امام جمعه منصوب از سوی آيت الله خمينی بود با محاصره بيت او توسط نهادهای امنيتيهمزمان شد.از آن پس بسياری ديگر از امامان جمعه ترجيح دادند که يا با استعفای بی صدا يا به بهانه هايی نظير کسالت از سمت خود کناره بگيرند.
با اين حال در برخی موارد تغيير امام جمعه جديد با مقاومت ها و تنش هايی نيز همراه بوده است.غير از کرمانشاه که طی ۲ هفته اخير شاهد تنش هايی در برکناری محمد حسين زرندی بوده، شهر کاشان نيز در دو سال اخير شاهد تنش های مشابهی بوده است.
در اين شهر و پس از از درگذشت مهدی يثربی امام جمعه قبلی رهبر جمهوری اسلامی با حکم ويژه و برخلاف عرف جاری که نماينده ای در هر استان دارد عبدالنبی نمازی را به عنوان نماينده خود در کاشان و امام جمعه اين شهر منصوب کرد با اين حال گزارش های انتشار يافته در ماه های اخير از اختلاف ميان محمد يثربی فرزند روحانی امام جمعه سابق و عبدالنبی نمازی امام جمعه منصوب بالا گرفته است.
آن چه در عمل اتفاق افتاد به گفته ناظران برکناری امامان جمعه ای است که دستکم از پايگاه اجتماعی در شهرهای خود دارا بوده اند و جايگزينی آنان با «امامان جمعه حرفه ای و گزينشی» است که در استخدام شورای سياستگذاری نماز جمعه و تشکيلات رهبر جمهوری اسلامی هستند.
ناظران همچنين از تغيير ائمه جمعه به عنوان يکی از سياست های کلان رهبر جمهوری اسلامی ياد می کنند که با هدف يکدست سازی قدرت صورت می گيرد.
