وزير نفت هند روز پنجشنبه گفت: قرارداد خط لوله گاز ايران به هند «تا ماه آينده» نهايی شده و امضا خواهد شد.
مورلی ديورا، وزير نفت هند، تاکيد کرد که در حاشيه کنگره جهانی نفت در مادريد درباره اين پروژه هفت و نيم ميليارد دلاری که قرار است گاز ايران را از طريق پاکستان به هند منتقل کند، با همتای ايرانی خود مذاکره کرده است
مورلی ديورا در گفت وگو با خبرگزاری فرانسه اضافه کرد: تنها مسئله باقی مانده اين است که در چه نقطه ای ايران گاز را تحويل دهد.
نقطه تحويل گاز يکی از مسايلی بوده است که تاکنون مانع از امضای نهايی قرار داد اين خط لوله شده است.
يکی دیگر از موانع پیش روی نهایی شدن این قرار داد، اختلاف نظر هند و پاکستان در مورد ميزان حق ترانزيت گاز صادراتی ايران از خاک پاکستان به هند بود، که گفته می شود دو کشور به توافقی بر سر اين موضوع دست يافته اند. اما مسئله نقطه دريافت گاز همچنان باقی مانده است. هند خواهان آن است که گاز را در مرز پاکستان دريافت کند.
مقامات دولت ايران بارها اعلام کرده اند که قرار داد نهايی خط لوله ايران-هند امضا خواهد شد ولی به دليل اختلاف نظر پاکستان و هند نهايی شدن اين قرار داد به تعويق افتاده است.
مورلی ديورا همچنين با اشاره به اين که هم اکنون در مورد مسئله باقی مانده در سطحی بسيار بالا مذاکرات جریان دارد، ابراز اميدواری کرد تا ماه آينده قرار داد خط لوله نهايی شود.
وزير نفت هند در پاسخ به اين پرسش که چه زمانی اين قرار داد نهايی خواهد شد، گفت:«اميدوارم تا ماه آينده».
مذاکرات بر سر پروژه خط لوله دو هزار ۶۰۰ کيلومتری ايران-پاکستان-هند از سال ۱۹۹۴ آغاز شد، ولی به دليل تنش های سياسی بين هند و پاکستان و اختلاف نظر بر سر بهای گاز و حق ترانزيت با مشکل مانع روبه‌رو شده‌است.
انتقاد از فروش ارزان گاز
علاوه بر اختلاف نظر هند و پاکستان، ايران و هند نيز بر سر بهای گاز صادراتی اختلاف نظر داشتند که به نظر می رسد با روی کار آمدن دولت نهم این اختلاف نیز رفع شده است.
تحليگران اقتصادی می گويند قيمت پيشنهادی هند سی درصد کمتر از قيمت اعلام شده توسط ايران بود.
محمد هادی نژادحسينيان، معاون سابق بين الملل وزرات نفت و مسؤول سابق پروژه، سال گذشته در واکنش به نهایی شدن قرارداد خط لوله به خبرگزاری ایسنا، گفته بود:« نبايد در انجام اين پروژه هزينه‌های خود را با دادن امتيازهای بی‌حساب آنقدر بالا ببريم که هزينه از فايده برايمان بيشتر شود».
وی افزوده بود:« با توجه به بالا رفتن شديد قيمت نفت و گاز در سال‌های اخير، به‌نظر نمی‌رسد که امضای اين قرارداد دستاوردی افتخار آميز باشد، قراردادی که کشور را برای ۲۵ سال متعهد به فروش گاز با فرمول قيمتی ارزان می‌کند. يعنی ۳۲ درصد ارزان‌تر از قيمت فروش به ترکيه که قرارداد آن حدود ۲۰ سال پيش امضا شده است».
این در حالی است که مقامات مذاکره کننده در دولت محمود احمدی نژاد، رییس جمهوری ایران، می گویند: که تخفيف ۳۲ درصدی در مورد قيمت گاز خط لوله هند و ایران صورت نگرفته است، زيرا پيش از آن قيمتی وجود نداشته که حال با مقايسه با آن ميزان تخفيف نتيجه‌گيری شود.
در همین حال، هند همواره از جانب ايالات متحده تحت فشار بوده است تا از همکاری اقتصادی با ايران صرفنظر کند. آمريکا ايران را يکی از کشورهای حامی تروريسم می داند که در صدد است تا سلاح های کشتار جمعی توليد کند.
با توجه به جمعيت و رشد اقتصادی هند، اين کشور نياز مضاعفی به انرژی دارد و هم اکنون اين کشور بيش از ۷۰ درصد از انرژی مورد نياز خود را از خارج وارد می کند.
هند اوايل سال جاری در پاسخ به در خواست سخنگوی وزارت امور خارجه آمريکا برای تحت فشار قرار دادن ايران، از واشينگتن خواست تا در مساله روابط دهلی و تهران دخالت نکند.
براساس توافقات اولیه، ایران قرار است روزانه ۱۵۰ ميليون متر مکعب گاز به هند و پاکستان صادر کند. ۹۰ ميليون متر مکعب از گاز صادراتی ايران برای هند و ۶۰ ميليون متر مکعب آن به پاکستان اختصاص خواهد يافت.
