شبکههای «العالم» و «پرس تی وی»، وابسته به رادیو و تلویزیون حکومتی ایران، ویدئویی روز پنجشنبه ۲۷ تیرماه منتشر کرد که نشان میدهد شناوری که سپاه به اتهام قاچاق سوخت توقیف کرده است، همان نفتکش «ریاح» است که از روز ۲۲ تیرماه ناپدید شده بود.
این نفتکش کوچک که با پرچم پاناما تردد میکند، از ساعت ۱۱ شب روز شنبه ناپدید بود.
یک مقام آمریکایی روز سهشنبه گفته بود که این نفتکش در یک پایگاه متعلق به نیروی دریایی سپاه دیده شده و احتمالا توسط ایران توقیف شده است. ولی همان روز، عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، گفت یک نفتکش خارجی به دلیل نقص فنی درخواست کمک کرده و با کمک نیروهای ایرانی به سمت آبهای کشور هدایت شده است.
آقای موسوی اشارهای به قاچاق سوخت توسط این نفتکش نکرده بود ولی نیروی دریایی سپاه روز پنجشنبه با صدور بیانیهای اعلام کرد که این نفتکش به دلیل قاچاق یک میلیون لیتر سوخت توقیف شده است.
نیروی دریایی سپاه اعلام کرده که پرونده این قاچاق سوخت در قوه قضائیه در حال رسیدگی است.
در همین حال، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، که در نیویورک به سر میبرد، گفته است این نفتکش، یک کشتی کوچک بود که یک میلیون لیتر نفت حمل میکرد و این کاری است که هر روز انجام میشود.
از سوی دیگر، یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا توقیف این شناور از سوی سپاه را محکوم کرد و خواستار آزادی فوری آن شد.
وی که نامش فاش نشده است در ایمیلی به خبرگزاری رویترز، اقدام سپاه پاسداران را «ادامه مزاحمت برای شناورها و ممانعت از عبور امن در دهانه و اطراف تنگه هرمز» دانست.
این سخنگو اظهار داشت: «ایران باید این اقدام مخالف مقررات را متوقف کرده و فورا شناور و خدمه آن را آزاد کند».
افزایش و سپس کاهش قیمت نفت بدنبال توقیف شناور
در همین حال، پس از اطلاعیه سپاه پاسداران، بهای نفت خام در روز پنجشنبه ۲۷ تیر یک درصد بالا رفت ولی بعد یکونیم درصد کاهش یافت.
بر اساس گزارشها، بهای نفت برنت با افزایشی ۵۴ سنتی به ۶۴.۲۰ دلار برای هر بشکه رسید. قیمت نفت وست تگزاس اینترمیدیت نیز روندی صعودی را طی کرد و رقم ۵۷.۳۲ دلار را به عنوان بالاترین نرخ روز به ثبت رساند.
با این حال، گزارشها حاکی است که ساعاتی بعد قیمتها کاهش پیدا کرد.
در همین حال بریتانیا اعلام کرده که این کشور در پی دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه است.
سخنگوی دولت بریتانیا اظهار داشت: «پیرو گزارشها درباره نفتکش توقیفشده در خلیج فارس به دنبال اطلاعات بیشتر هستیم. ما همچنان اکیدا از مقامهای ایران میخواهیم که به تنشزدایی در منطقه روی بیاورند».
وی در نهایت تاکید کرد که لندن خود را متعهد به تامین آزادی حملونقل دریایی بر اساس حقوق بینالملل میداند.
تنشها میان تهران و لندن در دو هفته اخیر با توقیف یک ابرنفتکش به نام «گریس ۱» توسط جبلالطارق که تحت حاکمیت بریتانیاست، افزایش یافته است. این نفتکش در اجاره ایران است و از این رو رهبر جمهوری اسلامی هشدار داده که این اقدام «بیجواب نمیماند».
بریتانیا میگوید این نفتکش عازم سوریه بوده که تحت تحریمهای اتحادیه اروپا قرار دارد و اگر ایران تضمین دهد که به سوریه نخواهد رفت، برای رفع توقیف آن تلاش میکند.
روز پنجشنبه همچنین فرماندهی مرکزی آمریکا، سِنتکام، تاکید کرد که برای اطمینان از امنیت عبور دریایی در خلیج فارس اقداماتی «فعالانه» در پیش خواهد گرفت.
کنث مککنزی، فرماندده سِنتکام، ساعاتی پس از انتشار بیانیه سپاه درباره «توقیف یک شناور خارجی» گفت: «در حال رایزنی با جامعه بینالملل درباره اهمیت حق آزادی عبور و مرور در خاورمیانه هستیم».
این مقام ارشد نظامی آمریکا که در یک پایگاه هوایی در نزدیکی ریاض با خبرنگاران صحبت میکرد افزود: «باید با همکاری بسیار جدی با شرکایمان راهحلی پیدا کنیم که امکان آزادی حملونقل نفت و دیگر کالاها در منطقه را فراهم آورد».
پیش از این گزارشهایی از تلاش آمریکا برای تشکیل ائتلافی بینالمللی به منظور تامین امنیت حمل و نقل دریایی در منطقه منتشر شده بود.
روز چهارشنبه هم برایان هوک، نماینده وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، اعلام کرد که قرار است یک کنفرانس امنیت دریایی با حضور نمایندگان ۶۵ کشور در بحرین برگزار شود.