اوکراین از جامعۀ بینالمللی خواست در مقابل آنچه که «تهدیدهای ولادیمیر پوتین دربارۀ هدفقراردادن ساختمانهای دولتی در کییف» خوانده، واکنش نشان دهد.
رئیس جمهوری فدراسیون روسیه روز پنجشنبه هشتم آذرماه در نشستی در آستانه پایتخت قزاقستان، از «احتمال» حمله به «مراکز تصمیمگیری» کییف با موشک هایپرسونیک «اورِشنیک» (فندق) سخن گفته بود.
ولادیمیر پوتین هشدار داد که مسکو ممکن است در پاسخ به استفاده اوکراین از موشکهای دوربرد غربی علیه خاک روسیه، دست به چنین اقدامی بزند.
در پی آغاز استفادۀ اوکراین از موشکهای دوربرد آمریکایی و بریتانیایی برای حمله به اهدافی در خاک روسیه، مسکو برای نخستین بار از موشک هایپرسونیک و میانبرد «اورِشنیک» در حمله به شهر «دنیپرو» استفاده کرد.
ولادیمیر پوتین این موشک را از نظر قدرت تخریب، قابل مقایسه با سلاحهای هستهای خواند؛ اما تأکید کرد که قرار نیست به کلاهک هستهای مجهز شود.
به ادعای رئیسجمهور روسیه، برخورد موشک هایپرسونیک «اورِشنیک» به هدف، مشابه برخورد یک «شهابسنگ» است و میتواند با نابودی اهدافی سه یا چهار طبقه زیر زمین، حفرهای مثل یک دریاچه بهجا بگذارد.
آقای پوتین همزمان گفت که استفاده از موشکهای هایپرسونیک برای حمله به اهداف ساده و کوچک، مثل «شکار گنجشک با گلولۀ توپ است» و باید از این موشک برای حمله به اهداف مهم استفاده کرد.
رئیس جمهور روسیه، در نشست آستانه مدعی شد که اوکراین دستکم دو بار دیگر هم در هفتۀ گذشته از موشکهای دوربرد آمریکایی (اتکمز) علیه روسیه استفاده کرده است.
هیورهی تیخی، سخنگوی وزارت خارجۀ اوکراین، با صدور بیانیهای، ضمن متهم کردن ولادیمیر پوتین به باجخواهی «با هدف امتحانکردن دولت تازۀ دونالد ترامپ»، گفت «رئیس جمهور روسیه قصد دارد با چنین سخنانی، دولت آتی آمریکا را تحت تأثیر قرار داده و عملاً آن را ضعیف نشان دهد».
ولادیمیر پوتین همچنین با اشاره به صحبتهای مطرحشده دربارۀ احتمال دستیابی یا تجهیز اوکراین به تسلیحات هستهای، تأکید کرد که کییف قادر به تولید سلاح هستهای نیست و حداکثر، توان تولید «بمب کثیف» را دارد.
«بمب کثیف» بمبی است که قابلیت ایجاد آلودگی رادیواکتیو در شعاع چندصد تا دوهزار متر را دارد؛ اما بر خلاف بمب هستهای، فاقد توان انفجاری ناشی از واکنش هستهای است.
رئیس جمهور روسیه هشدار داد که در صورت دستیابی کییف به «بمب کثیف»، مسکو به شکل متناسب به آن پاسخ خواهد داد.
هفتۀ پیش نیویورکتایمز در گزارشی نوشته بود که برخی مقامهای غربی از احتمال تمایل جو بایدن به مجهز کردن اوکراین به سلاح هستهای، پیش از پایان دورۀ ریاست جمهوریاش خبر میدهند.
ولادیمیر پوتین در واکنش به این موضوع گفت در صورتی که اوکراین را به سلاح هستهای مجهز کنند، روسیه از «همۀ امکانات تخریبی که در اختیار دارد»، استفاده خواهد کرد.
رئیس جمهور فدراسیون روسیه همزمان یادآوری کرد که چنانچه کشوری بخواهد چنین تسلیحاتی را در اختیار اوکراین بگذارد، این به معنای «نقض همۀ تعهدات آن کشور به پیمان منع اشاعۀ تسلیحات هستهای یا انپیتی خواهد بود».
ولادیمیر پوتین هفتۀ پیش دکترین هستهای کشورش را تغییر داد؛ بهنحوی که سناریوهای بیشتری را بهعنوان دلیلی برای استفاده مسکو از تسلیحات هستهای شامل شود.
در پی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ یا ۱۳۷۰، اوکراین به کشوری دارای تسلیحات هستهای تبدیل شد؛ اما سه سال بعد بر اساس توافقی موسوم به «تفاهمنامۀ بوداپست»، همۀ این تسلیحات هستهای را در مقابل دریافت تضمینهای امنیتی از روسیه، آمریکا و بریتانیا واگذار کرد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، بارها ادعا کرده که اقدام سی سال پیش باعث شده که کشورش «بیدفاع» بماند و با استناد به همین موضوع، بر خواستهاش مبنی بر عضویت در پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو پافشاری میکند؛ موضوعی که مسکو به شدت با آن مخالف است.