درخواست وزیر خارجه بریتانیا برای «تنشزدایی»
به دنبال کشته شدن قاسم سلیمانی، دومینیک راب، وزیر امور خارجه بریتانیا روز جمعه، از همه طرفها خواست تا به تنشزدایی روی آورند.
به گزارش رویترز، او در بیانیهای گفته است که «ما همیشه تهدید ستیزهجویانه نیروی قدس ایران به رهبری قاسم سلیمانی را به رسمیت شناختهایم» اما در عین حال افزوده است که «پس از مرگ وی، از همه طرفها میخواهیم تا تا به تنشزدایی روی بیاورند. درگیری بیشتر به نفع هیچیک از ما نیست.»
خامنهای فرمانده جدید نیروی قدس سپاه را منصوب کرد
پس از کشته شدن قاسم سلیمانی در بغداد، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در حکمی اسماعیل قاآنی را به فرماندهی نیروی قدس سپاه پاسداران منصوب کرد.
آیتالله خامنهای در حکم خود در این باره نوشته است که فرماندهی نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به سرتیپ اسماعیل قاآنی میسپارد «که در شمار برجستهترین فرماندهان سپاه» در جنگ ایران و عراق بوده «و در طول سالیان متمادی در نیروی قدس در کنار» قاسم سلیمانی بوده است.
آمادهباش در سفارتخانههای اسرائیل در کشورهای مختلف
رسانههای اسرائیل گزارش دادند که وزارت خارجه و دستگاههای امنیتی کشورشان به سفارتخانههایشان در جهان دستور دادهاند از بیم انتقام، در آمادهباش بالا قرار بگیرند.
بر اساس این گزارشها، در برخی از سفارتخانهها که «حساس» توصیف شدهاند، «تدابیر ویژه» برقرار خواهد شد. در همین حال، وزارت خارجه اسرائیل به رسانهها پاسخ داده که در خصوص «تدابیر امنیتی» اظهارنظر علنی نمیکند.
علی سیستانی: به سوی شرایطی دشوار میرویم
آیتالله علی سیستانی، مرجع تقلید شیعه در عراق، کشته شدن قاسم سلیمانی و مهدی المهندس و همراهانشان را محکوم کرد و از همه خواست «تا خویشتنداری به خرج دهند و عاقلانه عمل کنند.»
او هشدار داد که «عراق در حال رفتن به سوی شرایطی دشوار است.»
در سالهای اخیر گزارشهای متعددی از نفوذ قاسم سلیمانی در تصمیمات سیاسی در عراق مخابره شده است.
از جمله خبرگزاری آسوشیتدپرس چندی پیش از حضور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروهای برونمرزی سپاه پاسداران، در یک جلسه مقامات عالی امنیتی در «منطقه سبز» بغداد در مورد اعتراضات گسترده در این کشور خبر داده بود.
این خبرگزاری نوشته بود که طبق گفته دو مقام ارشد آشنا با محتوای جلسه محرمانه یادشده که نخواستهاند نامشان فاش شود قاسم سلیمانی به مقامهای عراقی گفته بود که «ما در ایران بلدیم با اعتراضات چگونه برخورد بکنیم.»
به نوشته آسوشیتدپرس، یک روز بعد از حضور سلیمانی در بغداد، درگیریها بین معترضان و نیروهای امنیتی در عراق بسیار شدیدتر شد و با شلیکهای تکتیراندازان ناشناس به سر و سینه تظاهرکنندگان، شمار کشتهشدگان از ۱۰۰ نفر گذشت. در کمتر از یک هفته نزدیک به ۱۵۰ معترض کشته شدند.»
بنا بر آن گزارش، قاسم سلیمانی در همان جلسه که مربوط به پیش از اعتراضات افزایش بنزین بود افزوده بود که «این اتفاق در ایران افتاد و ما آن را تحت کنترل آوردیم.»
شرکت خامنهای در جلسه اضطراری شورای عالی امنیت ملی
بنا به گفته برخی منابع خبری داخل ایران، جلسه اضطراری شورای عالی امنیت ملی با حضور آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی و حسن روحانی، رئیسجمهور در حال برگزاری است.
هر چند این نخستین باری نیست که جلسات شورای عالی امنیت ملی با حضور رهبر جمهوری اسلامی تشکیل شده اما این امر یک روال عادی نیز نیست.
پیش از این کیوان خسروی، سخنگوی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در ارتباط با این جلسه فوری گفته بود که این جلسه فوقالعاده شورای عالی امنیت ملی برای بررسی حمله به خودرو قاسم سلیمانی در بغداد برگزار میشود.
واکنش روحانی: مقاومت با قوت بیشتر تداوم خواهد یافت
حسن روحانی، رئیسجمهور ایران، در واکنش به کشته شدن قاسم سلیمانی توسط ارتش آمریکا گفت: «مقاومت با قوت بیشتر تداوم خواهد یافت».
جمهوری اسلامی فعالیت شبهنظامیان وابسته به خود در کشورهای منطقه را «مقاومت در برابر جبهه استکبار» توصیف میکند و از نیروهای وابسته به خود در منطقه با عنوان «محور مقاومت» یاد میکند.
حسن روحانی در پیام خود اقدام آمریکا را «جنایت هولناک» خواند و افزود که به گفته او «ملت ایران» و برخی «ملتهای» دیگر در این زمینه «انتقام» خواهند گرفت.
رئیسجمهور ایران این اقدام را «خباثتبار و بزدلانه» خواند و آن را به عنوان «نشانه دیگری از سرخوردگی و عجز و ناتوانی آمریکا در منطقه» توصیف کرد.
بنا به اعلام وزارت دفاع آمریکا، پنتاگون، کشتن قاسم سلیمانی «با دستور رئیسجمهوری (دونالد ترامپ) برای حفاظت از پرسنل آمریکایی، قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران که در فهرست تروریستی قرار داشت» انجام شدهاست.
بامداد روز جمعه کاروان حامل قاسم سلیمانی و ابومهدی مهندس در نزدیکی فرودگاه بینالمللی بغداد توسط «بالگردهای آمریکایی» هدف قرار گرفت.
تهدید سناتور گراهام در مورد حمله به پالایشگاههای نفت ایران
سناتور لیندزی گراهام، از نزدیکان ترامپ، در رشتهای از توئیتها نوشت که «اگر ایران همچنان به آمریکا و متحدان ما حمله کند، باید سنگینترین قیمتها را بپردازند، که شامل نابودی پالایشگاههای نفتی آنها نیز میشود.»
او افزود که «اگر تجاوز ایران ادامه یابد و من جای کارکنان یکی از پالایشگاه نفت ایران بودم به فکر یک شغل دیگر میافتادم.»
او در پیامی دیگر نوشت: «به دولت ایران: اگر میخواهید در تجارت نفت بمانید، به آمریکا و متحدان ما کاری نداشته باشید و بزرگترین حامی تروریسم در جهان نباشید.»
نظرات قانونگذاران جمهوریخواه و دموکرات
روز جمعه، نانسی پلوسی، رئیس دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا، گفت که کشتن قاسم سلیمانی «تشدید خطرناک تنشها» است.
قانونگذاران جمهوریخواه در آمریکا روز پنجشنبه حمایت قاطع خود را از تصمیم رئیسجمهور کشور برای حملهای که منجر به کشته شدن قاسم سلیمانی شد اعلام کردند، اما در همین حال کنگره ایالات متحده گلایه کرد که از پیش هیچ اطلاعیهای در مورد این حمله دریافت نکرده بود.
از میان جمهوریخواهان، کوین مککارتی، نماینده ارشد مجلس نمایندگان آمریکا، در بیانیهای گفت: «در نمایش عزم و قدرت، رهبر کسانی را که به قلمرو حاکمیت ایالات متحده حمله میکنند، زدیم.»
سناتور لیندزی گراهام، از نزدیکان ترامپ، نیز در توئیتی نوشت: «عجبا، بهای کشتن و مجروح کردن آمریکاییها به طرز چشمگیری بالا رفت.»
کاخ سفید بهطور سنتی پیش از هر اقدام بزرگ نظامی به اعضای ارشد هر دو حزب در سنا و مجلس نمایندگان خبر میدهد. اما الیوت اِنگل، رئیس کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان در بیانیهای ضمن ابراز اینکه سلیمانی «مغز متفکر خشونتی عظیم بود و دستانش به خون آمریکاییها آغشته بود»، افزود که این حمله «بدون اطلاعرسانی یا مشورت با کنگره انجام شده است.»
بهای نفت ۴ درصد افزایش یافت
در پی خبرهای مبنی بر اینکه ایالات متحده فرمانده نیروهای برونمرزی سپاه پاسداران را کشته، قیمت نفت طی روز جمعه بیش از چهار درصد افزایش یافت.
بنا بر گزارشها، نفت برنت با ۴٫۴ درصد افزایش به ۶۹٫۱۶ دلار رسید و بهای دبلیوتیآی (WTI) با ۴٫۳ درصد افزایش به ۶۳٫۸۴ دلار رسید. به نوشته خبرگزاری فرانسه، سرمایهگذاران بهطور فزاینده نگران تأثیر احتمالی این تحول بر خاورمیانه و تأمین نفت از آن منطقه هستند.
سفارت فرانسه از شهروندان خود خواست در ایران محتاط باشند
سفارت فرانسه در تهران روز جمعه از شهروندان فرانسوی در ایران خواست که پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده نظامی ایران، از تجمع عمومی خودداری کنند.
به نوشته رویترز، این سفارتخانه به شهروندان خود در ایران توصیه کرده است تا «از هرگونه اجتماع خودداری کنند و با احتیاط عمل کنند و از عکس گرفتن در فضاهای عمومی خودداری کنند.»
در ایران به خاطر کشته شدن فرمانده سپاه قدس، سه روز عزای عمومی اعلام شده است.