واکنشها به تصمیم ناگهانی دولت آمریکا برای قطع بودجۀ رسانههای زیر نظر «سازمان رسانههای جهانی ایالات متحده» همچون رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی، رادیو آسیای آزاد و صدای آمریکا همچنان ادامه دارد.
کمیته حفاظت از روزنامهنگاران (CPJ) روز چهارشنبه ۲۹ اسفند به همراه ۲۶ گروه دیگر مدافع آزادی مطبوعات و روزنامهنگاری، حمایت خود را از آزادی مطبوعات اعلام کرد و از ایالات متحده خواست تا از خبرنگاران و کارکنان رسانهای که در «سازمان رسانههای جهانی ایالات متحده» مشغول به کار هستند، حمایت کند.
در نامهای که به ابتکار کمیته یادشده تنظیم شده، آمده است حذف رسانههای این سازمان، که بیش از ۸۰ سال به مخاطبانی در کشورهای تحت حکومتهای اقتدارگرا دسترسی داشتهاند، «ضربهای جدی به آزادی مطبوعات» خواهد بود.
این نامه همچنین اشاره کرد که رسانههایی مانند صدای آمریکا و رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی و سایر وابستگان آنها، اغلب هدف حملات در کشورهای اقتدارگرا قرار میگیرند و بسیاری از کارکنان آنها هنگام پوشش اخبار در این رژیمهای سرکوبگر با خطرات جدی شخصی مواجه هستند.
در همین حال، اتحادیۀ رسانههای صوتی تصویری اروپا (EBU) میگوید از تصمیم دولت آمریکا برای قطع بودجۀ رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی و احتمال تعطیلی «یک منبع مهم اخبار قابل اعتماد به زبانهای گوناگون و برای میلیونها مخاطب» عمیقاً نگران است.
لیز کوربین، مدیر بخش خبر این اتحادیه، ضمن اعلام همبستگی با رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی و «صدها روزنامهنگاری که به خطر افتادهاند»، و همینطور مخاطبانی که برای دریافت اخبار و گزارشهای مستقل به تولیدات این نهاد خبری وابسته هستند، گفت: «سالهای سال رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی گزارشها و اخبار ارزشمندی را از برخی از دشوارترین و خطرناکترین نقاط زمین برای خبرنگاران تهیه کرده و با سایر رسانههای اروپایی به اشتراک گذاشته است».
خانم کوربین در ادامه تأکید کرد که «برای مقابله با پروپاگاندا، سانسور و تحریف، هر رسانهای که با ارائۀ اخبار قابل اعتماد به مطلعکردن مردم کمک میکند، باید حمایت شود».
قطع فرستندههای رادیو اروپای آزاد
استیون کیپس، رئیس و مدیر عامل رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی در گفتوگو با رادیو ملی آمریکا، انپیآر، قطع بودجه این رسانه توسط سازمان رسانههای جهانی آمریکا را «غیرقانونی» خواند و گفت این نهاد نمیتواند بر خلاف مصوبه کنگره آمریکا عمل کند.
او همچنین خبر داد این سازمان فرستندههای رادیو اروپای آزاد را قطع کرده است و بر اساس اطلاعات به دست آمده، قطع این فرستندهها شامل رادیوفردا، بخش فارسی رادیو اروپای آزاد، نیز شده و ۱۰ درصد از مخاطبان در ایران یعنی شش و نیم میلیون ایرانی که هر هفته به برنامههای رادیویی گوش میدادند، از این امکان محروم شدهاند.
رادیو اروپای آزاد هر هفته برای ۴۷ میلیون نفر در ۲۳ کشور جهان و به ۲۷ زبان اطلاعات منتشر و برنامه پخش میکند. رادیو فردا بخشی از رادیو اروپای آزاد است که ۲۴ ساعت شبانهروز و هفت روز هفته برنامه رادیویی دارد و وبسایت و شبکههای اجتماعی آن روزانه دهها خبر، گزارش و ویدئو منتشر میکنند.
شبکۀ سیانان هم با انتشار گزارشی در مورد رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی، تأکید کرده که بر خلاف خواستۀ دولت ترامپ، روزنامهنگاران این مجموعه همچنان در حال کار و خبررسانی هستند.
این شبکه یادآوری کرده که علاوه بر رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی، کارکنان رادیو آسیای آزاد هم با وجود قطع ناگهانی بودجهشان، مشغول کار هستند.
سیانان همچنین به پیگیریهای حقوقی مدیران این نهادها در دستگاه قضایی ایالات متحده، و بهویژه شکایت سهشنبهعصر رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی از سازمان رسانههای جهانی ایالات متحده، کری لیک و ویکتور مورالس به عنوان سرپرست موقت این سازمان هم اشاره کرده است.
در همین حال، کری لیک که ظاهراً انتظار چنین شکایتی را هم داشته، با حضور در پادکست استیو بنِن، با طعنه به مدیران رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی گفت: «احتمالاً تمام آخر هفته مشغول کار بودهاند. امیدوارم اصلاً نخوابیده باشند».
خانم لیک در ادامه گفت: «ما به کار خودمان بر اساس دستور اجرایی رئیسجمهور ترامپ ادامه خواهیم داد».
از سوی دیگر، روستیسلاو والوودا، مدیر عامل «مرکز جامعۀ مدنی پراگ» هم با انتشار بیانیهای ضمن اعلام همبستگی، نوشته است: «رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی در طول دههها شجاعانه مشغول اطلاعرسانی، تحقیقات جدی و اساسی و پاسخگو کردن صاحبان قدرت در بسیاری از خطرناکترین نقاط کرۀ زمین برای کار روزنامهنگاری بوده است. تعطیلی این نهاد به معنای کمک به همۀ خودکامگان خواهد بود».
در این میان رسانههای دولتی روسیه از احتمال تعطیلی رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی، رادیو آسیای آزاد و صدای آمریکا ابراز شادمانی میکنند.
دمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین، در نخستین واکنش ضمن تلاش برای کماهمیت جلوه دادن این موضوع از نظر مسکو، گفت: «این رسانهها در روسیه از محبوبیتی برخوردار نبوده و نیازی به آنها نیست. کار آنها، صرفاً انتشار پروپاگاندا است».
از سوی دیگر چهار تن از مقامات فعلی یا پیشین کرملین در گفتوگو با روزنامۀ «مسکو تایمز» با تأکید بر تأثیرگذاری این رسانهها، گفتند این رسانهها «به تصویر کرملین در جمهوریهای پیشین اتحاد شوروی آسیب زدهاند».
یک دیپلمات روس به این روزنامه گفت: «این رسانهها بیشک به ما در جمهوریهای پیشین شوروی آسیب زدهاند، چرا که کار آنها، به گفتۀ او، بر اختلافافکنی بین مسکو و متحدانش متمرکز بود».
مارگاریتا سیمونیان، سردبیر شبکۀ دولتی راشا تودی (RT) هم که بهدلیل انتشار تبلیغات جعلی و پروپاگاندا از سوی اتحادیۀ اروپا تحریم شده است، از تصمیم دولت ترامپ استقبال کرد.
خانم سیمونیان با متهم کردن رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی و صدای آمریکا به «انتشار اخبار جعلی و تلاش برای شستوشوی مغزی شهروندان روسیه»، تصمیم دولت ترامپ را ستود.
سردبیر شبکۀ راشا تودی یکشنبهشب هم در مهمترین برنامۀ تلویزیون دولتی روسیه گفت: «متاسفانه ما نتوانستیم تعطیلشان کنیم، اما آمریکا خودش اینکار را کرد».
پیشتر رسانههای چین و جمهوری اسلامی هم از قطع بودجه و احتمال تعطیلی این رسانهها ابراز خرسندی کرده بودند.