سازمان امور دانشجویان میگوید با بررسی و بازنگری شماری از پروندههای دانشجویی، آرای صادرشده توسط کمیتههای انضباطی نقض شده و دانشجویان محروم از تحصیل به دانشگاهها باز خواهند گشت.
خبرگزاری ایسنا روز جمعه ۱۳ مهر خبر داد سعید حبیبا، معاون وزیر علوم و رئیس سازمان امور دانشجویان، با ارسال بخشنامهای به دانشگاهها سازوکار اجرایی بازگشت به تحصیل دانشجویان محرومشده را اعلام کرد.
در این بخشنامه، بدون اشاره به شمار این دانشجویان و دلیل محرومیت آنان، آمده است که در بازنگریها مشخص شد پروندههای مورد بررسی «با ایرادات حقوقی مسلم متعددی روبهروست که آرای صادرشدهٔ پیشین را نقض میکند».
این در حالی است که کمتر از سه هفته پیش حسین سیماییصراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، گفته بود که بازگشت دانشجویان و اساتید بازداشتشده یا دارای پرونده قضائی برعهدهٔ کارگروه قوهٔ قضائیه است.
وزیر علوم دولت جمهوری اسلامی همچنین نسبت به بررسی مجدد پروندهها توسط قوه قضائیه ابراز تردید کرده بود.
در پی اعتراضات «زن زندگی آزادی» در سال ۱۴۰۱، فشارها بر دانشجویان معترض و استادان حامی اعتراضات شدت گرفت و شمار بسیاری از دانشجویان معترض اخراج و یا تعلیق شدند و بسیاری از آنها با پروندههای انضباطی، امنیتی و قضائی روبهرو شدند.
بازگشت استادان و دانشجویان اخراجی به دانشگاهها یکی از وعدههای انتخاباتی مسعود پزشکیان در دوران تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری بود. او و معاون اولش محمدرضا عارف پس از شروع به کار دولت جدید نیز بارها وعدهٔ بازگشت استادان و دانشجویان اخراج یا تعلیقشده به دانشگاهها را تکرار کردهاند.
با این حال، وزیر علوم ۲۵ شهریور اعلام کرد که دستور رئیسجمهور و معاون او صرفاً «دادن فرصت مجدد برای بررسی شکایات دانشجویان و اساتید نسبت به وضعیت اخراج و تعلیق آنها» است.
در نخستین روز از سال تحصیلی جاری در ایران، گروهی از استادان اخراج یا تعلیقشده نیز در نامهای سرگشاده به مسعود پزشکیان اعلام کردند که با وجود ابراز نظرهای او دربارهٔ بازگشت اساتید اخراجی به دانشگاهها هیچ «اقدام مؤثری در این مورد صورت نگرفته است».
از تعداد استادانی که به دلایل سیاسی، عقیدتی یا همسو نبودن با دولت ابراهیم رئیسی درسالهای اخیر از دانشگاهها اخراج، تعلیق یا بازنشسته اجباری شدهاند آمار دقیقی در دست نیست، اما شهریور ۱۴۰۲ برخی رسانههای کشور فهرستی از دستکم ۵۲ استاد اخراجشده از دانشگاههای ایران را منتشر کردند که نشان میداد موج جدید اخراج استادان دانشگاه از ابتدای دولت ابراهیم رئیسی در سال ۱۴۰۰ آغاز شد.
دانشگاهها در بحبوحهٔ اعتراضات «زن زندگی آزادی» از کانونهای مهم اعتراض بود و شمار زیادی از دانشجویان در ماههای بعد نیز در همراهی با اعتراضات مدنی در جامعه از رعایت حجاب اجباری در محیطهای دانشگاه خودداری کردند.
اعتراضات دانشجویی در بسیاری موارد با حملهٔ نیروهای حکومتی به دانشگاهها، ضرب و شتم و بازداشت دانشجویان معترض روبهرو شد و بر اساس گزارشها بیش از ۷۰۰ دانشجو بازداشت شدند.
علاوه بر اخراج، تعلیق و تبعید شماری از دانشجویان معترض از سوی کمیته انضباطی دانشگاه، برخی از دانشجویان بازداشتشده نیز از سوی دادگاههای انقلاب به حبس، ممنوعالخروجی و حتی شلاق محکوم شدند.