خبرگزاری رویترز طی گزارشی از «روش‌های پنهانی» ایران برای فروش نفت کوره با دور زدن تحریمهای آمریکا خبر داده است.
نفت کوره سهم چشمگیری از درآمدهای نفت و محصولات نفتی ایران دارد.
بر اساس آمارهای وزارت نفت، ایران طی سال گذشته ۱۸.۷ میلیارد لیتر صادرات نفت کوره داشته است. ارزش این حجم از صادرات نفت کوره به بالای ۸ میلیارد دلار می‌رسد.
با خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریمهای نفتی در آبان ماه، مشکل ایران در بارگیری، بیمه تانکرها، فروش و دریافت پول نفت کوره نیز مانند نفت خام آغاز شد. قبلا گزارش‌هایی درباره توسل ایران به انواع راه‌ها برای صادرات نفت خام منتشر شده بود، اما خبرگزاری رویترز طی گزارشی که چهاشنبه ۲۹ بهمن ماه منتشر کرده، می‌نویسد ایران حداقل دو نفتکش با محموله بزرگ نفت کوره را با «دور زدن تحریمهای» آمریکا و به‌صورت پنهانی به آسیا ارسال کرده است.
این گزارش می‌گوید اسناد نفتکش‌ها نشان می‌دهد منبع محموله‌های نفت کوره، عراق بوده، اما ارزیابی منابع صنعتی و رسمی عراق، همچنین یک شرکت خدمات نفتکش اماراتی حاکی است که در اصل منبع نفت کوره، ایران بوده است.
این منابع گفته‌اند اطلاع ندارند چه کسانی پشت پرده جعل اسناد بوده‌اند.
اسناد رسمی محموله‌های نفتی می‌گوید تانکر ۳۰۰ هزار تنی «گرِیس ۱» طی روزهای ۱۰ تا ۱۲ دسامبر از بندر بصره عراق نفت کوره بارگیری کرده است. اما رویترز می‌نویسد که این نفتکش طی روزهای یاد شده در بندر بصره نبوده و حضور نفتکش در این بندر نیز ثبت نشده است.
رویترز پرسش‌هایی را با چهار شرکت بزرگ بین‌المللی ردیابی نفتکش‌ها نیز مطرح کرده و همه آنها تایید کرده‌اند نفتکش « گرِیس ۱» از تاریخ ۳۰ نوامبر تا ۱۴ دسامبر سیستم سیگنال‌دهی خود را خاموش کرده بود، و در نتیجه در این دوره زمانی از رادارهای ردیابی پنهان بوده است. اما این نفتکش در ۱۴ نوامبر به‌صورت ناگهانی در بندر عسلویه در حالی که بارگیری شده بود، دیده شده است.
این نفتکش سپس راهی امارات شده و محموله خود را به دو نفتکش دیگر تخلیه کرده که یکی از آنها ماه گذشته میلادی به سنگاپور رسیده است. حجم محموله‌ای که به سنگاپور رسیده ۲۸۴ هزار تن و ارزش آن حدود ۱۲۰ میلیون دلار است.
مقامات ایران و گمرک سنگاپور از پاسخ به سوال رویترز اجتناب کرده‌اند.
نفتکش «گرِیس ۱» متعلق به شرکت کشتی‌رانی سنگاپوری «مدیریت آی شیپز» بوده که با پرچم پاناما حرکت می‌کند، به عبارتی در پاناما ثبت شده است.
پیش‌تر گزارش‌هایی درباره استفاده نفتکشهای ایرانی از پرچم پاناما برای دور زدن تحریم‌ها منتشر شده بود و خبرگزاری رویترز ۲۳ اسفندماه گزارش داده بود که تحت فشار آمریکا، پاناما حداقل ۲۱ نفتکش ایرانی را که با پرچم این کشور در آب‌های بین‌المللی تردد می‌کردند از فهرست ثبت کشتی‌ها خارج کرده است. گفته شده اکنون ایران تلاش می‌کند پرچم کشورهای دیگر مانند ویتنام را جایگزین پاناما کند.
شرکت سنگاپوری از ارائه توضیحات پیرامون محموله نفت کوره به رویترز سر باز زده است.
این گزارش می‌گوید ایران دوباره با روش‌های دور قبلی تحریم‌ها (۲۰۱۲-۲۰۱۶) به مقابله با تحریمهای نفتی آمریکا رفته است؛ مانند خاموش کردن سیستم سیگنال نفتکش‌ها و استفاده از پرچم دیگر کشورها.
نفتکش «گرِیس ۱» محموله خود را در تاریخ‌های ۱۶ و ۲۲ ژانویه به دو نفتکش کوچک در بندر فجیره امارات تخلیه کرده است. یکی از نفتکش‌ها راهی بندر «کریتی سنگاپور» شده‌است. نفتکش دیگر با نام «مارشال ز» نیز راهی همین مسیر شده، اما در نیمه فوریه مسیر خود را تغییر داده و ۲۵ فوریه محموله خود را به یک نفتکش لیبی در همان منطقه تخلیه کرده و این محموله نیز دوباره به سنپگاپور رسیده است.
سه منبع صنعتی نفت عراق و شرکت «یاکت اینترنشنال» امارات که خدمات نفتکش ارائه می‌دهد تایید کرده‌اند که منبع نفت کوره یاد شده عراق نبوده و اسناد «جعل شده‌اند».
پیتر کییِرنان از موسسه «واحد اطلاعات اکونومیست» می‌گوید مشتریانی هستند که به رغم تحریمهای آمریکا باز هم تمایل به معامله با ایران دارند و جمهوری اسلامی نیز راه‌هایی برای فروش بخشی از نفت و محصولات نفتی به آنها پیدا می‌کند.
اسناد رسمی نشان می‌دهد که نفتکش یاد شده برای تعمیر ژنراتور خود به بنادر ایران نزدیک شده و سپس راهی امارات شده، اما رویترز می‌نویسد ظاهرا این اطلاعات پوششی برای رد گم کردن بارگیری نفت کوره از بنادر ایران باشد.
همچنین اسناد رسمی این نفتکش نشان می‌دهد که شرکت نفتکش عراق از این کشتی خواسته بیش از ۲۸۴ هزار تن نفت کوره عراق را بار کند، اما مقامات شرکت نفتکش عراق به رویترز گفته‌اند که این اسناد «جعلی» هستند و اطلاعات آن کاملا اشتباه است.
در اسناد همچنین زمان بارگیری در ۱۰ تا ۱۲ دسامبر ذکر شده اما زمان حمل آن از بند بصره در ۱۲ ژانویه ذکر شده است که امری غیرطبیعی است.
