پس از برگزاری همهپرسی استقلال در کردستان عراق، دولت مرکزی این کشور با اعزام نیروهای نظامی خود کنترل تمامی مناطق مورد مناقشه خود با اقلیم کردستان را بازپس گرفت.
یکی از این مناطق، حوزه نفتی مهم کرکوک در شمال عراق است که از دست دادن آن تأثیر بزرگی بر اقلیم کردستان داشته است. خبرگزاری رویترز طی گفتوگو با منابع محلی درباره این تأثیرات گزارشی تهیه کرده است.
منابع نفتی کردستان به این خبرگزاری گفتهاند که دولت محلی کردستان عراق طی هفتهای که گذشت به خاطر از دست دادن کرکوک بیش از ۲۰۰ میلیون دلار درآمد از دست داده است.
پیش از برگزاری همهپرسی استقلال، اقلیم کردستان ۶۰۰ هزار بشکه نفت خام از طریق ترکیه صادر میکرد که گفته میشود تقریباً به طور کامل این اقلیم را از لحاظ اقتصادی مستقل کرده بود، زیرا قادر بود صورتحسابهای خود را بدون نیاز به انتقال بودجه از بغداد پرداخت کند.
به نوشته این گزارش، این تحول جدید، تولید نفت اقلیم کردستان را از نصف هم کمتر کرده و صادرات نفت این اقلیم، از طریق ترکیه، به بازارهای جهانی نیز دو سوم حجم خود را از دست داده است.
به نوشته رویترز، با از دست دادن کنترل منطقه کرکوک، اقلیم کردستان تنها در حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار بشکه نفت در روز تولید خواهد داشت که کمتر از آن است که بتوان با آن تعهدات مالی و اقساط پرداختی دولت اقلیم را پوشش داد.
یک منبع ارشد صنعت نفت اقلیم کردستان به رویترز گفت که ترس کارکنان از نزدیک شدن شبه نظامیان شیعه و داستانهایی که از هشدارهایی که قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، به اقلیم کردستان در مورد تخلیه منطقه داده باعث ترس و فرار جمعی پرسنل صنایع نفت کرکوک شدهاست.
رویترز در گزارشی که پنجشنبه چهارم آبان منتشر کرده نوشته است که درآمد نفتی کرکوک برای دولت اقلیم از اهمیت حیاتی برخوردار بود و از دست دادن کنترل ابن میدانهای نفتی کرکوک احتمالاً دشواریهای بزرگی برای کردستان عراق به بار خواهد آورد.
این گزارش همچنین یادآور میشود که تجارتخانههای بزرگ جهانی نظیر ویتول و گلنکور هم که میلیاردها دلار وام برای بخش صنایع نفت اقلیم به این منطقه اعطا کرده بودند هماینک با نگرانی شدید مواجه شدهاند و این روند تأثیر منفی زیادی بر آینده دادوستد مالی جهانی با اقلیم کردستان خواهد گذاشت.
بنا بر این گزارش، مهندسان و کارکنان شرکتهای نفتی که از بغداد به کرکوک آمدهاند هنوز موفق نشدهاند دستگاههای فرآوری نفت را بهکار بیندازند زیرا رمزهای عبور را ندارند و دولت بغداد قصد دارد برای این منظور شماری از کارکنان کُرد گریخته از منطقه را به کرکوک جلب کند.
مهندسان شرکتهای نفتی عراقی مستقر در بغداد که به منطقه آمدهاند به رویترز گفتهاند زمانی که وارد تأسیسات کرکوک شدند لباس و چکمههای ایمنی کارکنان پالایشگاه بر روی زمین پخش بود و نشان از فرار آنها با شتاب از این تأسیسات داشت.
یک منبع ارشد صنعت نفت اقلیم کردستان به رویترز گفت که ترس کارکنان از نزدیک شدن شبه نظامیان شیعه و داستانهایی که از هشدارهایی که قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، به اقلیم کردستان در مورد تخلیه منطقه داده باعث ترس و فرار جمعی پرسنل صنایع نفت کرکوک شدهاست.
فرماندهان پیشمرگ کرد، جمهوری اسلامی ایران را متهم کردهاند که هدایت نیروهای دولت مرکزی عراق و شبه نظامیان حشدالشعبی (بسیج مردمی) مورد حمایت خود را برای کنترل دوباره کرکوک و سایر مناطق تحت سلطه کردها را به عهده داشته است.
مقامهای ایرانی از جمله علی اکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی، این اتهامها را تکذیب کردهاند.
این مناطق تا پیش از تهاجم گسترده گروه خلافت اسلامی یا داعش در سال ۲۰۱۴ در کنترل دولت عراق بودند.