فدریکا موگرینی، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از جلسه روز دوشنبه هفتم خرداد وزیران خارجه اتحادیه اروپا در مورد برجام گفت: «هیچ‌کس نیست که فکر کند این کار آسان است ولی ما مصمم به حفظ و اجرای آن هستیم».
وزیر خارجه لیتوانی اما گفته که باید جلوی جنگ تجاری میان آمریکا و اروپا را به خاطر تحریم‌های ایران گرفت.
خانم موگرینی در سخنان روز دوشنبه‌اش تاکید کرد که طبق آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ایران هنوز مفاد برجام را اجرا می‌کند و تمام مسائل مرتبط با غنی‌سازی را رعایت کرده است.
وی گفت که کشورهای عضو به صورت فشرده در حال هماهنگ کردن تلاش‌هایشان برای «حفاظت از سرمایه‌گذاری اقتصادی اروپایی‌ها هستند که به صورت قانونی در ایران سرمایه‌گذاری کرده و با این کشور» ظرف سه سال گذشته معامله داشته‌اند.
با این حال، یاسک چاپوتوویتز، وزیر خارجه لهستان، گفته که کشورش مخالف هرگونه اقدام اتحادیه اروپاست که تحریم‌های آمریکا را تضعیف کند.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، روز ۱۸ اردیبهشت اعلام کرد که آمریکا از برجام خارج می‌شود و تحریم‌های تعلیق شده علیه ایران باز می‌گردد و حتی تشدید خواهد شد.
این تحریم‌ها می‌تواند تجارت شرکت‌ها و کشورهای اروپایی با ایران را هدف تحریم‌های آمریکا قرار دهد و به همین دلیل برخی از شرکت‌های بزرگ که با آمریکا تجارت‌های کلان دارند گفته‌اند از بازار ایران خارج می‌شوند.
با این حال سه کشور فرانسه، آلمان و بریتانیا می‌گویند که متعهد به حفظ برجام هستند که مانع دستیابی به سلاح هسته‌ای است.
خانم موگرینی روز دوشنبه گفت: «برای ما، حفط برجام به خاطر منافع اقتصادی نیست. به خاطر منافع امنیتی است».
وی گزارش‌های منتشره درباره اختلاف بین لهستان و بقیه اتحادیه اروپا بر سر برجام را رد کرد.
این در حالی است که لیتوانی هم به جبهه مخالف تضعیف رابطه اتحادیه اروپا و آمریکا به خاطر برجام پیوسته است.
لیناس لینکویسیوس، وزیر خارجه لیتوانی، پس از جلسه روز دوشنبه در بروکسل به خبرنگار رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی گفت: «بحث ما بر سر این بود که برجام به حیات خود ادامه دهد اما نباید به قیمت روابط دو سوی اقیانوس اطلس (آمریکا و اروپا) انجام شود. وقتی ما در مورد منافع‌مان صحبت می‌کنیم، درباره مثلا نظام بانکی خیلی مهم است که از شرکت‌های خود حمایت کنیم اما باز هم تکرار می‌کنم روابط ترانس آتلانتیک بسیار مهم است».
هرچند خانم موگرینی به نمایندگی از تمامی کشورهای اتحادیه اروپا گفته بود تلاش دارد برجام را حفظ کند، ولی به تدریج برخی کشورهای اروپایی گفته‌اند شاید بهتر باشد به جای حفظ روابط با ایران، به حفظ رابطه با آمریکا فکر کنیم.
وزیر خارجه لهستان پیشتر از کشورهای اروپایی خواسته بود «به انگیزه‌های ایالات متحده برای این کار توجه کنند و همدلی بیشتری با واشینگتن نشان دهند».
وزیر خارجه لیتوانی در پاسخ این پرسش خبرنگار رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی که «آیا نوعی فاصله بین کشورهای غرب و شرق اروپا وجود دارد؟ چون وزیر خارجه لهستان هم صحبت‌هایی مشابه شما مطرح کرده بود؟» گفته است: «بله. من نمی‌توانم اشاره به صحبت کسی بکنم اما بگذارید اطمینان دهم به شما که این فقط موضوع شرق یا غرب نیست. صداهای بیشتری خواستار یک انسجام در این زمینه هستند».
آقای لینکویسیوس در پاسخ به این سوال که با وجود چنین دوگانگی، آیا می‌توان برجام را حفظ کرد؟ گفته است: «هنوز فعال است و البته بستگی به موضع طرف ایرانی دارد و اینکه آیا به تعهدات‌شان پایبند خواهد بود یا خیر. من این را نیز اضافه می‌کنم که باید از تجربیات درس بگیریم».
وزیر خارجه لیتوانی گفته است: «به نظرم یکی از دلایلی که این وضعیت آن قدر پیچیده شده این است که از طرف ما توجه کافی به موضوعاتی که از سوی آمریکا، اسرائیل و سایر کشورها مطرح است، نشده بود. موضوعاتی مثل رفتارهای ایران در منطقه، یا اتهام حمایت از گروه‌های تروریستی، یا برنامه موشکی بالستیک، این موضوعات در برجام مطرح نشده است. اشاراتی شده اما کافی نبوده و این یک واقعیت است و باید قبول کنیم».
لیناس لینکویسیوس در پاسخ به این سوال که آیا برهم خوردن برجام «شکستی بزرگ» برای اتحادیه اروپا خواهد بود، گفته است: «آن‌چه به نظرم مهم است که باید از آن جلوگیری شود، این است که باید مانع بروز یک جنگ تجاری میان آمریکا و اروپا به خاطر تحریم‌های ایران شد. چون این امکان وجود دارد و نتیجه عکس داشته باشد که در راستای منافع اتحادیه اروپا نخواهد بود».
وزیر خارجه لیتوانی در این میان تاکید کرده «حفظ روابط آمریکا و اروپا» مهم‌تر است.
در آخرین دیدار میان فدریکا موگرینی و محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران، دو طرف اعلام کردند در حال حاضر کارشناسان ایران و اتحادیه اروپا در حال گفت‌وگو روی ۹ حوزه مهم هستند. از جمله فروش نفت‌‌وگاز و محصولات پتروشیمی ایران، نقل و انتقال مالی، سرمایه‌گذاری در ایران و حمایت از فعالان اقتصادی اروپا در ایران.
