رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، روز جمعه ۲۸ آبان هشدار داد با توجه پیشرفتهایی که برنامه هستهای ایران اخیرا داشته است، این کشور به نقطه بیبازگشت برای احیای توافق هستهای موسوم به برجام نزدیک میشود.
رابرت مالی که در کنفرانس منامه، پایتخت بحرین صحبت میکرد، اظهار داشت، اقدامات ایران در توسعه برنامه هستهایش در مسیری است که هرگونه بهرهگرفتن از منافع از بازگشت به برجام را «غیر ممکن»خواهد کرد.
به دنبال تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا برای خروج ایالات متحده از برجام در سال ۲۰۱۸، ایران نیز با عدول از محدودیتهای تعیین شده در این توافق، برنامه هستهای خود را توسعه داده است.
قرار است هشتم آذر ماه دور هفتم مذاکرات احیای برجام در وین، پایتخت اتریش برگزار شود. این مذاکرات خرداد ماه سال جاری به دنبال پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری به درخواست تهران متوقف شد.
در همین حال٬ آژانس بینالمللی انرژی اتمی هفته در تازهترین گزارش خود اعلام کرد که ذخایر اورانیوم ایران تا ششم نوامبر، ۲۴۸۹ کیلوگرم بوده که چند برابر بیش از حد تعیین شده در توافق سال ۱۳۹۴ ایران با قدرتهای جهانی است. آژانس میگوید، تهران با این کار، تعهداتش را در چارچوب برجام نقض کرده است.
رابرت مالی در منامه گفت، اگر ایران با سرعت فعلی به پیشرفت [در توسعه برنامه هستهای خود] ادامه دهد، زمانی فرا خواهد رسید که حتی در صورتی که ما به برجام بازگردیم، بهرهگرفتن از منافع آن توافق غیر ممکن میشود.
نماینده آمریکا در امور ایران تصریح کرد، پیشرفتهای [برنامه هستهای] ایران زنگ خطر را در تمام منطقه به صدا درآورده است و این همان چیزی است باعث میشود عقربه ساعت با سرعت بیشتری حرکت کند، و همه ما را متفق القول کند که بگوییم زمانی اندک برای بازگشت به برجام باقی مانده است.
رابرت مالی در ادامه گفت٬ آمریکا در این مورد با چین و روسیه «هدف مشترک» دارد، چرا که همه میخواهیم از وقوع آن بحران جلوگیری کنیم. همه ما خواهان جلوگیری از بحرانی هستیم که اگر ایران به مسیر فعلی خود ادامه دهد، جرقه آن زده خواهد شد.
او اضافه کرد٬ خیلی واضح بگویم٬ زیرا هیچ ابهامی در مورد کاری که [مقامهای ایران] اکنون انجام میدهند، وجود ندارد٬ آنها به دنبال طولانی کردن و تعلل در مذاکرات هستهای و همزمان تسریع پیشرفت در برنامه هستهای خود هستند.
رابرت مالی همچنین اظهارات اخیر ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران که واشینگتن را به کارزار تبلیغاتی علیه تهران متهم کرد، دلگرم کننده ندانست.
نماینده آمریکا در امور ایران در ادامه تصریح کرد، اگر آنها به این اظهارات عمومی خود بچسبند، نشانه آن است که متاسفانه ما در مسیر درستی قرار نگرفتهایم. اما بیایید منتظر بمانیم تا ببینیم چه اتفاقی میافتد.
رابرت مالی تصریح کرد، هدف و قصد ما واضح است و آن بازگشت به توافق و پایبندی به توافق است زیرا نمیخواهیم شاهد یک بحران هستهای باشیم.
رابرت مالی پیشتر در همین روز در توئیتی گفته بود که با سرگئی ریابکوف و ما ژائوشو معاونان وزرای خارجه روسیه و چین گفتوگوی «سازنده» تلفنی داشته است.
نماینده آمریکا در امور ایران اضافه کرده بود که هر سه کشور به شدت موافق لزوم بازگشت کامل (ایران و آمریکا) به تعهدات برجام هستند: «ما در حال کار با همدیگر برای همسو کردن رویکردهایمان در آستانه هفتمین دور مذاکرات برجام هستیم».
در همین زمینه، آمریکا و کشورهای متحد عرب آن در حوزه خلیج فارس روز چهارشنبه در بیانیه مشترکی، ایران را به ایجاد بحران هستهای متهم کردند.
در بیانیه مشترک این کشورها از دولت جدید ایران خواسته شده بود که از فرصت دیپلماتیک برای از سرگیری مذاکرات احیای برجام استفاده کند و مانع بروز «مناقشه و بحران»شود.
در بیانیه نمایندگان آمریکا، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر، بحرین، عمان و کویت آمده بود: ایران گامهایی (در برنامه هستهای خود) برداشته است که کاربرد غیرنظامی ندارند، اما این اقدامات برای برنامه تولید تسلیحات هستهای مهم هستند.