شرکت ایرلندی «رایان ایر» روز سه‌شنبه ۱۹ اردیبهشت اعلام کرد که در یک معامله ده‌ها میلیارد دلاری، ۳۰۰ فروند هواپیمای مسافربری به شرکت آمریکایی بوئینگ سفارش داده است.
«رایان ایر» حدود ۱۸ ماه با بوئینگ که تامین‌کننده اصلی ناوگان این شرکت است بر سر قیمت هواپیماهای مورد نظر درگیر یک اختلاف علنی بود.
«رایان ایر» بزرگترین شرکت هوایی ارزان‌قیمت اروپا در بیانیه خود گفت که در چارچوب این قرارداد جدید ۱۵۰ فروند بوئینگ مدل « ۷۳۷ مکس ۱۰» سفارش داده و گزینه سفارش ۱۵۰ فروند دیگر از همین مدل در نظر گرفته شده است.
به گفته «رایان ایر» با افزودن این هواپیما به ناوگان خود تعداد مسافران این شرکت تا سال ۲۰۳۴ تقریبا دو برابر می‌شود و از ۱۶۸ میلیون نفر در سال به ۳۰۰ میلیون نفر افزایش خواهد یافت. «رایان ایر» پیش‌بینی کرده است که تا سال ۲۰۲۶ تعداد مسافران این شرکت به حدود ۲۲۵ میلیون نفر در سال برسد.
خبرگزاری رویترز روز دوشنبه گزارش داده بود که «رایان ایر» و «بوئینگ» در مورد این معامله بزرگ به توافق نزدیک شده‌اند.
این معامله برای مدل بزرگتر «بوئینگ۷۳۷ مکس »، یکی از پرطرفدارترین محصولات بوئینگ موفقیت بزرگی است که به‌دلیل دو سال تاخیر در پايان بازرسی‌های ایمنی و کاهش پروازهای مسافربری در دوران همه گیری کووید ۱۹ فروش آن کاهش یافته بود.
«رایان ایر» از مدت‌ها پیش تمایل خود به خرید این مدل با ظرفیت ۲۳۰ سرنشین را اعلام کرده بود ولی روند دریافت جواز ایمنی این هواپیماها مدت زیادی طول کشید.
مدیرعامل «رایان ایر» در ماه مارس به خبرگزاری رویترز گفته بود که ۳۰ صندلی اضافی این مدل عامل تعیین‌کننده‌ای نیست و اگر بازرسی‌های ایمنی آن به موقع به نتیجه مطلوب نرسد مدل موجود آن (۷۳۷ مکس ۸۲۰۰) را سفارش خواهد داد که ظرفیت آن ۲۰۰ سرنشین است.
این توافق جدید در عین حال «آتش‌بس» بین دو شرکت پس از یک دوره طولانی اختلاف و کشمکش علنی تلقی می‌شود.
مایکل اولری، مدیر عامل صریح و جنجالی شرکت «رایان ایر»، پارسال مذاکرات با بوئینگ را قطع کرد و این شرکت را به‌دلیل قیمت‌گذاری محصولات خود و تاخیر در تحویل دادن سفارش‌های قبلی به شدت مورد انتقاد قرار داد.
«رایان ایر» در ناوگان خود فقط مدل‌های مختلف بوئینگ ۷۳۷ را به خدمت می‌گیرد و با بیش از ۶۰۰ فروند هواپیمایی که تاکنون خریداری کرده و یا سفارش داده است بزرگترین مشتری بوئینگ است.
کارشناسان صنعت هوایی می‌گویند مهمترین نکته در توافق جدید این است که آیا «رایان ایر» توانسته است مدل‌های جدید بوئینگ را در مقایسه با خرید‌های قبلی خود به بهای ارزان‌تری بخرد یا نه.
برای «رایان ایر» که عامل اصلی موفقیت آن پروازهای ارزان‌قیمت در سراسر اروپاست کاستن از هزینه در خريد هواپیماهای جدید بسیار مهم است ولی برای شرکت بوئینگ نیز بسیار مهم است که این معامله به عنوان عقب‌نشینی در برابر فشار و چانه‌زنی‌های «رایان ایر» جلوه نکند.
«رایان ایر» گفت ارزش این معامله براساس بهای رسمی هواپیماها حدود ۴۰ میلیارد دلار است ولی کارشناسان معتقدند که مثل تمامی معاملات، بوئینگ حتما بیش از ۵۰ درصد تخفیف داده است.
به‌رغم مواضع و سخنان تند مدیرعامل «رایان ایر»، کارشناسان صنعت هوایی معتقدند که این شرکت به‌دلیل طولانی شدن مذاکرات برخی از امتیازهای خود را از دست داده است چون در همین مدت تعداد دیگری از شرکت‌های هوایی از جمله «یونایتد ایر لاین» برای خرید مدل جدید « ۷۳۷ مکس» سفارش‌های بزرگی به بوئینگ داده‌اند.
کارشناسان یادآوری می‌کنند با توجه به این‌که شرکت اروپایی «ایرباس» به مدت چندین سال محصولات خود را پیش‌فروش کرده است «رایان ایر» برای افزایش ناوگان خود هیچ گزینه دیگری به غیر از بوئینگ ندارد.
