رییس سازمان انرژی اتمی ایران میگوید که اگر تهران اراده کند «میتوانیم حداکثر تا پنج روز غنیسازی ۲۰ درصدی را در فردو آغاز کنیم».
علیاکبر صالحی روز سهشنبه در گفتوگو با خبرگزاری صداوسیما اظهار داشت که «بزرگترین اولویت جمهوری اسلامی حفظ برجام است».
با این حال، وی افزوده است که «حفظ برجام اما به هر قیمت نخواهد بود و اگراراده کنیم میتوانیم حداکثر تا پنج روز غنیسازی ۲۰ درصدی را در فردو آغاز کنیم».
آقای صالحی از انجام «پیشبینیهای دیگر» هم خبر داده ولی «فعلا» آن را «قابل اعلام» ندانسته است.
حسن روحانی، رییسجمهوری ایران، هفته گذشته در مجلس شورای اسلامی هشدار داد که اگر دولتمردان آمریکا بخواهند با «زبان تحریم و تحمیل» با ایران صحبت کنند، ایران یقینا «ظرف چند روز یا چند ساعت» میتواند «به شرایطی بسیار پیشرفتهتر از زمان شروع مذاکرات بازگردد».
رییس سازمان انرژی اتمی ایران گفته که این هشدار آقای روحانی در خلاء و بدون پشتوانه نیست.
وی تصریح کرده است که «فعالیتها و آمادگیهای لازم سازمان انرژی اتمی به اطلاع مسئولان بالا دست رسانده شده است تا اگر خواستند تصمیمی بگیرند، بدانند که شرایط به چه صورت است».
ایران و گروه پنج به علاوه یک شامل آمریکا، روسیه، چین، فرانسه و بریتانیا همراه با آلمان در تیرماه سال ۱۳۹۴ به توافقی جامع برای حلوفصل برنامه هسته ای تهران دست یافتند.
بر اساس این توافق، تهران پذیرفت که بسیاری از فعالیتهای هستهایش بویژه غنیسازی بیست درصدی اورانیوم را متوقف کند و در مقابل تحریمهای بینالمللی علیه آن لغو شود یا کاهش یابد.
بهروز بیات، کارشناس فیزیک هستهای در وین در گفتوگو با رادیو فردا، گفتههای آقای صالحی را «گزافهگویی» خوانده و میگوید: «البته از نظر فنی غنیسازی ۲۰ درصدی غیر ممکن نیست اما در پنج روز ممکن نیست، چون دستگاههای از کارافتاده باید دوباره آماده بهرهبرداری شوند، یک دوران آزمایشی را پشت سر بگذارند تا بتوان غنیسازی را آغاز کرد. یک چنین کاری دست کم به دو سال وقت نیازدارد».
آقای بیات این گفتهها را «یک ادعای سیاسی برای مصرف داخلی درایران» ارزیابی میکند.
مهدی مهدوی آزاد، روزنامهنگار و تحلیلگر مقیم آلمان نیز در پاسخ به این پرسش رادیو فردا که پیامدهای سیاسی غنیسازی بیست درصدی احتمالی چه خواهد بود میگوید: «آغاز هرگونه غنیسازی در فردو به معنای نقض صریح برجام از سوی جمهوری اسلامی و هدیهای بزرگ به دولت فعلی آمریکاست».
وی افزود: «طبق مواد ۳۶ و ۳۷ برجام تمام تحریمهای پیش از توافق هستهای به صورت اتوماتیک دوباره برقرار خواهند شد و شکاف میان اروپا و آمریکا به سرعت پر میشود. با توجه به مواضع سنتی مسکو در حوزه منع گسترش، ایران از طرف روسیه نیز تحت فشار خواهد گرفت و جبهه ۱+۵ دوباره مقابل ایران متحد میشود».
این تحلیلگر سیاسی معتقد است که «تمام دستاوردهای برجام یک شبه نابود شده و ایران بار دیگر در سراشیب فشار و انزوا قرار خواهد گرفت. بازگشت دوباره سایه جنگ بر سر ایران امری بدیهی است».
آقای مهدوی آزاد تاثیر چنین تصمیمی در سیاست داخلی ایران را نیز بروز «زلزلهای بزرگ» می دانند که به گفته او، باعث می شود تا «اصولگرایان تندرو بار دیگر از حاشیه به متن سیاست باز گردند، دیپلماسی اعتدالگرای روحانی عملاً به بنبست میرسد، بر قدرت نهادهایی مانند سپاه پاسداران به شدت افزوده خواهد شد و فشار بر نیروهای منتقد و اصلاحطلب دوباره افزایش مییابد. ایران در تمام حوزهها از سیاست خارجی گرفته تا اقتصاد و وضعیت حقوق بشر با سرعت به شرایط سال ۱۳۹۱ بازخواهد گشت».
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، از زمان روی کارآمدن خود با «فاجعه» توصیف کردن توافق هستهای ایران با کشورهای ۵+۱، خواستار تجدیدنظر در آن شده است.
رییس سازمان انرژی اتمی ایران در بخش دیگری از سخنانش همچنین از «کارشکنی انگلیس» در واردات اورانیوم از قزاقستان خبرداده و گفته است که عضویت ایران در پروژه بینالمللی گداخت هستهای «ایتر» هم به تاخیر افتاده است و لحظه آخر«آمریکاییها کارشکنی» کردهاند و امضای نهایی هنوز انجام نشده است.