پس از ابراز تردید دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، در مورد پایبندی ایران به روح توافق هسته‌ای، محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران، بار دیگر آمریکا را به نقض متن و روح برجام متهم کرد و وزیر خارجه روسیه هم از تردید آمریکا در پایبندی ایران به برجام ابراز تأسف کرد.
رئیس‌جمهور آمریکا روز پنجشنبه در انتقادی مجدد از توافق هسته‌ای ایران و شش قدرت جهانی، گفته بود که شخصاً اعتقاد دارم ایرانی‌ها مطابق توافق عمل نمی‌کنند و فکر نمی‌کنم به روح توافق پایبند هستند.
آقای ترامپ که از منتقدان سرسخت توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی است و در زمان کارزار انتخاباتی خود نیز وعده داده بود این توافق را کنار خواهد گذاشت، همچنین هشدار داده که اگر ایرانی‌ها به توافق عمل نکنند، «اقدامات شدیدی در انتطارشان است».
در واکنش به این سخنان، وزیر خارجه ایران محمد جواد ظریف، روز جمعه ۲۰ مرداد در صفحه توئیتر خود رئیس‌جمهور آمریکا را متهم کرد که به دنبال لغو توافق هسته‌ای است اما «از ترس منزوی شدن می‌خواهد تقصیر را به گردن ایران بیندازد».
او اضافه کرد که «سوءنیت در صدر موارد نقص روح و متن برجام از سوی آمریکاست».
از زمان به قدرت رسیدن دونالد ترامپ، آمریکا تاکنون دو بار پایبندی ایران به برجام را تأیید کرده است، گرچه همزمان به دلیل برخی «رفتارهای بی‌ثبات‌کننده» ایران که از نظر ایالات متحده با روح توافق هسته‌ای در تضاد است، تحریم‌های جدیدی را علیه جمهوری اسلامی وضع کرده است.
آمریکا همچنین معتقد است از آنجا که بر پایه توافق هسته‌ای ایران قرار است در ایجاد صلح و ثبات در منطقه و در سطح جهانی مشارکت کند، برخی اقدامات ایران که به صلح و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی صربه می‌زند، ناقض روح این توافق است.
گرچه مقام‌های دیپلماتیک ایران تحریم‌های جدید را در تضاد با توافق هسته‌ای نمی‌دانند اما اخیراً حسن روحانی در دیدار با فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته است که «نقض مکرر تعهدات از سوی دولت آمریکا و اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران، تأثیر منفی در افکار عمومی ملت ایران داشته و می‌تواند در مسیر اجرای برجام مخرب باشد».
در این زمینه محمدجواد ظریف هم در دیدار با خانم موگرینی، گفته بود که دونالد ترامپ تلاش می‌کند «به هزینه ایران» برجام را از بین ببرد، و «اروپا باید در این زمینه هوشیار باشد».
ابراز تأسف روسیه از تردید آمریکا در مورد برجام
روز جمعه اما وزیر خارجه روسیه هم به ابراز تردید آمریکا در مورد پایبندی ایران به توافق هسته‌ای واکنش نشده داد و آن را مایه تأسف ارزیابی کرد.
برپایه گزارش خبرگزاری‌ها، سرگئی لاوروف روز جمعه گفت که می‌توانم آنچه را برای رسیدن به توافق هسته‌ای ایران انجام دادیم، جزو موفق‌ترین مذاکرات‌مان بدانم.
او با اشاره به تأیید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای از سوی وزارت خارجه آمریکا، افزود که دولت دونالد ترامپ همچنان این توافق را اشتباه و نادرست توصیف می‌کند، و مایه تأسف است که توافقی با این کیفیت این چنین زیر سؤال می‌رود.
به تازگی وزیر خارجه آمریکا ضمن تأکید بر نقض روح توافق هسته‌ای از سوی ایران، تأکید کرده بود که کشورش با متحدان خود همکاری می‌کند تا مطمئن شود تهران این توافق را کاملاً اجرا خواهد کرد.
رکس تیلرسون در عین حال گفته بود که بر سر موضوعاتی چون برجام و اینکه چطور باید از آن استفاده کرد، با دونالد ترامپ اختلاف نظر دارد.
چندی پیش نشریه آمریکایی فارن پالیسی در گزارشی با اشاره به نارضایتی دونالد ترامپ از وزارت خارجه‌اش در زمینه برجام، خبر داده بود که رئیس‌جمهور آمریکا «گروهی از کارمندان معتمد کاخ سفید» را مأمور تهیه «پرونده‌ای بالقوه» در اثبات عدم پایبندی ایران به نص برجام کرده است.
این نشریه آمریکایی به نقل از سه منبع که به نام آنها اشاره نشده، مدعی شده بود که دونالد ترامپ پیشتر «مشخصاً از تیلرسون خواست تا زمینه اعلام عدم پایبندی [ایران] را آماده کند و تیلرسون موفق به این کار نشد».
بر پایه این گزارش مأموریت گروه اخیراً منصوب شده در کاخ سفید آن است که «مطمئن شوند در مهلت ۹۰ روزه آینده این اتفاق تکرار نخواهد شد».
دولت آمریکا هر ۹۰ روز یک بار باید در مورد پایبندی ایران به تعهداتش در برجام، به کنگره این کشور گزارش دهد و گزارش بعدی دولت آمریکا در تأیید یا عدم تأیید پایبندی ایران به برجام، در اوائل پائیز ارائه خواهد شد.
