چهار نفر از مقامات دولت قبلی دونالد ترامپ و افراد نزدیک به او در کارزار انتخاباتیاش به نشریه پولتیکو گفتهاند سیاستهای رئیسجمهور آیندهٔ ایالات متحده درحالیکه با وضعیت فعلی خاورمیانه مطابقت خواهد داشت، سیاست «فشار حداکثری» بر ایران را نیز احیا خواهد کرد.
این گزارش روز جمعه ۱۸ آبان، در ادامهٔ گمانهزنیها از چگونگی رویارویی آقای ترامپ با بحرانهای جاری در خاورمیانه بهخصوص مسائل مربوط به جمهوری اسلامی منتشر شده است.
یک مقام سابق دولت ترامپ که مانند دیگر مصاحبهشوندگان به شرط ناشناس ماندن با این پولیتکو گفتوگو کرده، میگوید: «تنگتر شدن حلقهٔ اقتصادی اطراف ایران از روز اول یک اولویت در سیاست خارجی خواهد بود تا پاکسازی اوضاع نابسامان بایدن در خاورمیانه آغاز شود.»
این افراد همچنین گفتهاند تیم انتقال قدرت به دولت جدید، همزمان با تقویت حمایت از اسرائیل، در حال بررسی برنامههایی برای اعمال موج جدیدی از تحریمهای شدید اقتصادی علیه ایران و تلاش برای قطع صادرات نفت این کشور است.
بهگفتهٔ آنها، ترامپ سیاست «فشار حداکثری» خود برای منزوی کردن جمهوری اسلامی ایران، افزایش فشار اقتصادی و حفظ تهدید نظامی بهعنوان یک عامل بازدارنده را دوباره احیا خواهد کرد.
این در حالی است که خاورمیانهٔ کنونی با خاورمیانه در زمان پایان دولت نخست در سال ۲۰۲۱ بهشدت متفاوت است.
یکی از مقامات مسئول در زمینهٔ خاورمیانه در دولت قبلی ترامپ به پولیتیکو گفته است فشار حداکثری به این معنا نیست که همهچیز از جایی که دونالد ترامپ کاخ سفید را ترک کرد، از سر گرفته میشود. او تأکید کرد تغییرات بهوجودآمده در منطقه در نظر گرفته خواهد شد.
حکومت ایران از یکسو به دلیل تضعیف نیروهای نیابتیاش در منطقه بیش از پیش تحت فشار است و از سوی دیگر عملیات نظامی اسرائیل در خاورمیانه واکنشهای شدید جهانی را بهدلیل فاجعهٔ انسانی در غزه و لبنان نسبت به آمریکا و اسرائیل برانگیخته است.
از سوی دیگر جمهوری اسلامی در حال تقویت همکاری خود با روسیه در زمینههای گوناگون است که بر پیچیدگی وضعیت خاورمیانه افزوده است.
دونالد ترامپ در نخستین دورهٔ ریاستجمهوری خود، از توافق برجام که پس از سالها تلاشهای دیپلماتیک بینالمللی حاصل شده بود، بهطور یکطرفه خارج شد و سیاست فشار حداکثری در قبال جمهوری اسلامی را در پیش گرفت.
صدور دستور کشتن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه، از سوی ترامپ نیز یکی از اقداماتی بود که از آن بهعنوان نخستین اقدام برای آغاز دومینوی کشتن فرماندهان گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه یاد میشود.
با این حال در روزهای اخیر شماری از چهرههای شناختهشدهٔ سیاسی و کاربران هوادار جمهوری اسلامی در شبکههای اجتماعی نوشتهاند که حکومت ایران باید همانطور که با صدام حسین، رئیسجمهور پیشین عراق صلح کرد، کشتن قاسم سلیمانی را فراموش کند و برای «مصلحت نظام» با ترامپ وارد مذاکرهٔ پیشدستانه شود.
برایان هوک، از مقامات دولت قبلی دونالد ترامپ که در دولت جدید او نیز حضور خواهد داشت، پنجشنبه ۱۷ آبان در مصاحبه با سیانان از جمهوری اسلامی ایران بهعنوان عامل اصلی بیثباتی در منطقه خاورمیانه یاد کرد و گفت هدف دولت جدید ترامپ منزوی کردن حکومت ایران خواهد بود.
آقای هوک در ادامه گفت دونالد ترامپ ایران را «از نظر دیپلماتیک منزوی، و از نظر اقتصادی تضعیف» خواهد کرد تا قادر نباشد به تامین مالی حوثیها، حماس، حزبالله، جهاد اسلامی فلسطین، و گروههای نیابتیاش در عراق و سوریه ادامه بدهد.