رهبر طالبان افغانستان دستوری صادر کرده است که بر اساس آن ساخت پنجره در ساختمانهای مسکونی مشرف به محدودههایی که زنان از آن استفاده میکنند، ممنوع شده و پنجرههای موجود نیز مسدود شوند.
طبق بیانیهای که توسط سخنگوی دولت طالبان منتشر شد، ساختمانهای جدید نباید پنجرههایی داشته باشند که امکان دیدن «حیاط، آشپزخانه، چاه همسایه و سایر مکانهایی که معمولاً زنان از آنها استفاده میکنند» را فراهم کند.
به گفته این فرمان که از سوی هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان صادر شده و توسط ذبیحالله مجاهد، سخنگوی دولت طالبان، در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد، «دیدن زنان هنگام کار در آشپزخانه، حیاط یا هنگام جمعآوری آب از چاهها میتواند به اعمال غیراخلاقی منجر شود.»
در این فرمان پنجمادهای آمده است که مقامات شهرداری و دیگر ادارات مربوطه باید نظارت کنند که امکان دید به خانههای همسایه وجود نداشته باشد.
طبق این متن، در صورتی که چنین پنجرههایی وجود داشته باشد، به مالکان توصیه میشود که با ساخت دیوار یا مسدود کردن دید، «از اذیت و آزار احتمالی برای همسایگان» جلوگیری کنند.
این اقدام واکنش منفی فعالان حقوق زنان افغان را برانگیخته و شعله پارسی، از اعضای «جنبش فانوس آزادی زنان» به رادیو آزادی، بخش افغان رادیو اروپای آزاد گفت: «این فرمان نه تنها یک نمونه آشکار سرکوب و تحقیر زنان افغان است، بلکه زندگی روزمره و حق تصمیمگیری شهروندان را تحت تأثیر قرارمیدهد، این تصمیم افراطی که به بهانه کنترل بر حریم شخصی عملی میشود، درحقیقت تلاشی دیگر برای محدود کردن زنان منزوی ساختن آنها از جامعه میباشد.»
به نوشته رادیو آزادی، در مقابل، برخی شهروندان افغان که با آنها مصاحبه شده، این قانون را با روشهای سنتی این کشور «تطبیقپذیر» میدانند، اما از تمرکز طالبان بر زنان در اکثر فرمانها انتقاد کردهاند.
وزارت اقتصاد طالبان روز یکشنبه نهم دی، همچنین بار دیگر بر ممنوعیت استخدام زنان در سازمانهای مردمنهاد تأکید کرد و هشدار داد هر سازمانی که این دستور را نقض کند، فعالیتهایش تعلیق و مجوزش لغو خواهد شد.
این دستور مشابه فرمانی است که در دسامبر ۲۰۲۲ صادر شد و بر اساس آن، استخدام زنان افغان در سازمانهای غیردولتی تا اطلاع ثانوی متوقف شد.
با وجود ادعای طالبان مبنی بر صدور ۹ هزار مجوز کاری برای زنان و مشارکت آنان در نیروی کار، منتقدان میگویند که این محدودیتها عملاً زنان افغان را از فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی حذف کرده است.
از زمان بازگشت طالبان به قدرت در اوت ۲۰۲۱، زنان به تدریج از فضاهای عمومی حذف شدهاند، به طوری که سازمان ملل متحد این وضعیت را به عنوان «آپارتاید جنسیتی» محکوم کرده است.
مقامات طالبان آموزش دختران و زنان پس از دوره ابتدایی را ممنوع کرده، اشتغال را محدود کرده و دسترسی بانوان به پارکها و دیگر مکانهای عمومی را مسدود کردهاند.
طبق قانون جدیدی که اخیراً تصویب شده است، زنان حتی از خواندن یا شعرخوانی در مکانهای عمومی منع شدهاند و دولت طالبان در اجرای بسیار سختگیرانه قوانین اسلامی، از زنان خواسته است که در بیرون از خانه بر صدای خود نیز «حجاب بپوشانند.»
برخی از ایستگاههای محلی رادیو و تلویزیون نیز پخش صدای زنان را متوقف کردهاند.
سازمان ملل متحد پیشتر اعلام کرده که طالبان تاکنون بیش از پنجاه فرمان سرکوبگرانه علیه زنان صادر کرده است.
دولت طالبان ادعا میکند که قوانین اسلامی «حقوق» مردان و زنان افغان را تضمین میکند.