پس از اعلام نام سه دانشمند تونسی-آمریکایی، آمریکایی و روسی به عنوان برندگان نوبل شیمی ۲۰۲۳، آکادمی علوم سوئد از درز زودهنگام اسامی این برندگان به رسانههای سوئدی، ابراز «تاسف عمیق» کرد.
هانس الگرن دبیر آکادمی علوم سوئد، نهادی که برندگان جایزه نوبل شیمی را مشخص میکند، روز چهارشنبه ۱۲ مهر در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «البته بسیار مایه تاسف است. ما عمیقاً از آنچه اتفاق افتاد متاسفیم.»
دقایقی قبل از آن، خبرگزاریهای بینالمللی بر اساس گزارش رسانههای سوئدی فاش کرده بودند که جایزه نوبل شیمی امسال به مونگی باوندی دانشمند تونسی-آمریکایی، لوئیس ای.بروس دانشمند آمریکایی و الکسی اکیموف دانشمند روسی، بهدلیل تحقیقات درباره نقاط کوانتومی، نیمههادیهای کوچک با کاربردهای متعدد به ویژه در پزشکی و صنایع الکترونیکی اهدا شده است.
آقای باوندی ۶۲ ساله و استاد موسسه فناوری ماساچوست است، آقای بروس ۸۰ ساله و استاد بازنشسته دانشگاه کلمبیاست و اکلیموف ۷۳ ساله و پژوهشگر شرکت فناوری نانوکریستال در نیویورک است.
نقاط کوانتومی کریستالهایی هستند که از چند اتم تشکیل شدهاند که نور فلورسنت ساطع میکنند و به عنوان نمونه، در صفحههای نمایش تلویزیون، لامپهای الئیدی و همچنین به عنوان راهنما برای جراحان در جراحیهایشان به کار میرود.
تولید این ذرات اکنون در حوزه فناوری نانو به شدت اهمیت یافته و حتی در تنظیم روابط میان کشورها نیز تأثیرگذار است.
سه برنده نوبل شیمی امسال باید چک یازده میلیون کرون سوئد (۹۲۰ هزار یورو) را میان خود تقسیم کنند.
اهدای جوایز نوبل امسال از روز دوشنبه آغاز شده و در اولین مرحله، دو دانشمند مجاری و آمریکایی بهخاطر کمک به کشف واکسن کووید-۱۹ برنده نوبل پزشکی شدند.
جایزه نوبل فیزیک نیز روز سهشنبه ۱۱ مهر برای خلق پرتو کوتاه نور که میتواند از تغییرات درونی اتم در یک لحظه بسیار کوتاه عکسبرداری کند به پیر آگوستینی، فرنس کراوس و آن لوئیلیه رسید.
قرار است برندگان جایزه نوبل ادبیات در روز پنجشنبه ۱۳ مهر، جایزه صلح در روز جمعه ۱۴ مهر و جایزه نوبل اقتصاد نیز در روز دوشنبه هفته آینده اعلام شوند.
افشای نام برندگان نوبل به ندرت اتفاق میافتد و گروههایی که مسئول انتخاب برندگان هستند، در مخفی نگه داشتن بحثهایشان پیش از انتخاب نام برندگان مراقب هستند.